OM QONUNI
To’la zanjir uchun Om qonuni quyidagicha ifodalanadi: berk zanjirda tok qiymati elektr yurituvchi kuch qiymatiga tug’ri proportsional, ichki va tashqi qarshiliklarning yig’indisiga teskari proportsional bo’ladi:
r0 —tok manbaining ichki qarshiligi, R—zanjirning tashqi qarshiligi,
— tok manbaining ichki qarshiligida kuchlanishning tushishi,
— tok manbai¬ning qisqichlar orasidagi kuchlanishi, I— tok kuchi.
Agar rasmdagi sxema uzilgan bo’lsa, I=0 bo’ladi
Demak, uzilgan zanjirda tok man¬baining qisqichlar orasidagi kuch¬lanishi, uning EYUK ga teng bo’la¬di.
Agar tashqi qarshilikning uchlarini kalta sim bilan tutashtirsak, uning qarshiligi R=0 bo’ladi. Shuning uchun
bo’ladi.
Bunda:
Manbaning ichki qarshiligi kichik bo’lgani uchun zan¬jirda katta tok paydo bo’ladi. Bu tok qisqa tutashuv toki deyiladi. ,
Tok manbalarning quvvatini va foydali ish koeffitsiyentini orttirish uchun ularning ichki qarshiligini kamaytirish kerak.
ZANJIRKISMIUCHUNOMQONUNI:
Zanjir qismida tok kuchi kuchlanishga tug’ri proportsio¬nal va
qarshiligiga teskari proportsional:
Bunda: U—kuchlanish; R—qarshilik; I—tok kuchi. Kuchlani sh zanjir qismida butunlay sarf qilinadi. Shuning uchun bu kuchlanish ni zanjir qismidagi kuchlanishning tushishi deyiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
