Texnik tadbirlar maʼlum meʼyorlar va qoidalarga asoslanadi. Bunda insonning ruhiy, anatomik, fiziologik xususiyatlari hisobga olinadi


-mavzu: Dasturlash asoslari. O’zgaruvchi turlari


Download 1.02 Mb.
bet14/46
Sana23.04.2023
Hajmi1.02 Mb.
#1393189
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   46
Bog'liq
hisobotlar

17-mavzu: Dasturlash asoslari. O’zgaruvchi turlari
Barcha dasturlash tillarida eng ahamiyatli o’rinlardan birida turadigan, hamda ko’pchilikka ilk dasturlashni boshlash chog’larida muammo bo’lishga ulgurgan, ushbu mavzu to’g’risida yaqin daqiqalar ichida tushunmovchiliklarga barham beramiz. Kitobiy gaplardan boshlaganimga e’tibor bermasligingizni so'rayman, kompyuter qarshisida ko’p o’tirishning oqibati shunaqa bo’larkan. Hop endi mavzuga qaytamiz. O’zgaruvchi - bu turli xil ko’rinishdagi ma’lumotlarni o’zida saqlab turuvchi va dastur ishlash davomida qiymati o’zgarib boradigan konteyndir. Tushunish qiyin bo’lganduraa? Kayfiyatni cho’ktirmaymiz. Keling berilgan iboraga, hayotiy misol orqali o’xshatish berib ko’ramiz: Tasavvur qiling sizning uyingizda omborxona bor. Tabiiyki u yerda , kundalik yumushlaringizda foydalanadigan ishchi qurollar (ketmon, lapatka...) va oyingiz tayyorlagan kampot-u qiyomlar saqlanadi. Kampot shirin bo’lganidan yozning jazirama issig’ida zo’r ketadi va ombor ham asta-sekinlik bilan bo’shashni boshlaydi. Lekin omborga kirib, uni ochmaguningizgacha qishin – yozin turaveradi. O’zgaruvchilar ham bir ombor hisoblanadi. Ular ham o’zida ma’lum bir toifaga oid qiymatlarni saqlab boradi.
O’zgaruvchilarni e’lon qilish. O’zgaruvchilarni e’lon qilish uchun birinchi navbatda uning qaysi toifaga tegishliligi, uning nomi hamda unga beriladigan qiymatlarni aytib qo’yish talab etiladi.
O'zgaruvchi —kompyuter xotirasida ma'lum bir qiymatni saqlash uchun ajratilgan joy. Soddaroq qilib tushuntirsak, o'zgaruvchini quti, quti ichidagi narsani esa qiymat deb tasavvur qilish mumkin. Pythonda qiymatlar son, matn, ro'yxat va hokazo ko'rinishida bo'lishi mumkin.

O'zgaruvchilarni kerakli buyumlar (ma'lumotlat) saqlanadigan, nomlangan qutilarga o'xshatish mumkin



  • O'zgaruvchi nomi harf yoki pastki chiziq (_) bilan boshlanishi kerak

  • O'zgaruvchi nomi raqam bilan boshlanishi mumkin emas

  • O'zgaruvchi nomida faqatgina lotin alifbosi harflari (A-z), raqamlar (0-9) va pastki chiziq (_) qatnashishi mumkin

  • O'zgaruvchi nomida bo'shliq (пробел) bo'lishi mumkin emas

  • O'zgaruvchi nomida katta-kichik harflar turlicha talqin qilinadi (ism, ISM, va Ism uchta turli o'zgaruvchi)

18 Mavzu ; Shartli Operatorlar
Mantiqiy AND va mantiqiy OR operatorlari ikkita operandni oladi. Har bir operand boolean ifodasidir (ya'ni, u haqiqiy yoki noto'g'ri deb baholanadi).
Har ikkala operator ham to'g'ri bo'lsa, mantiqiy va shartlar haqiqatni qaytaradi, aks holda, noto'g'ri ko'rsatiladi. Har ikkala operand ham noto'g'ri bo'lsa, mantiqiy YoKI sharti yolg'ondir, aks holda rost qaytariladi.
Mantiqiy va mantiqiy OR operatorlari ham qisqa muddatli baholash usulini qo'llashadi. Boshqacha aytganda, agar birinchi operand shartning umumiy qiymatini belgilasa, ikkinchi operand baholanmaydi. Misol uchun, mantiqiy OR operatori birinchi operandni to'g'ri deb baholasa, ikkinchisini baholash kerak emas, chunki u mantiqiy YoKI shartni to'g'ri deb bilishi kerak. Xuddi shunday, agar mantiqiy va operator birinchi operandni noto'g'ri deb hisoblasa, u ikkinchi operandni o'tkazib yuborishi mumkin, chunki u mantiqiy va holatni noto'g'ri deb biladi.
Ternary operatori uch operandni oladi. Birinchisi, bir boolean ifoda; ikkinchi va uchinchi qiymatlar. Boolean ifoda to'g'ri bo'lsa, uchinchi operator ikkinchi operand qiymatini qaytaradi, aks holda, uchinchi operand qiymatini qaytaradi.

Download 1.02 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   46




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling