Texnologiya va

0 ‘zbekistonda ishlab chiqarish turlari
Fanning maqsadi - bo'lajak texnologiya fani o'qituvcliilarini o'z 
kasbining mohir ustasi qilib tarbiyalash. ularga yog'och va metallning 
xususiyatlari to 'g 'n sid a boshlang'ich bilimlarm. ularni rejalash. 
yo'nish, arralash, teshish, pardozlash ishlari q o i va elektr asboblarining 
tuzilishi. ishlashi, dastgohlar, elektr va mexanizatsiyalashtirilgan 
jihozlar, mashinalar elementlari, yangi texnika va llg o r texnologiya 
asoslari, texnologik xaritalar. ulami tuzish va foydalanishni hamda 
mustaqil O '/hekiston kelajagi b o ig a n har tomonlama barkamol 
shaxsni tarbiyalashdan iborat.
Fanning vazifasi - talabalarga yog'och va metallami rejalash, 
yo'nish, analash, teshish, pardozlash ishlari va bu ishlami bajarishda 
ishlatiladigan q o i va elektr asboblarining tuzilishini, ishlashini, elektr 
va mexanizatsiyalashtirilgan jihozlarni. mashinalar elementlarini. 
texnologik 
xaritalarni 
tuzishni. 
dizayn 
talablari 
darajasidagi 
ro 'zg 'o rb o p va xaridorgir buyumlami tayyorlashni. elektr bilan 
ishlovchi sodda uskuna va jihozlar tayyorlashni. uv va xonadonlarni 
tam irlash d a 
qoilaniladigan 
zamonaviy 
qurilish 
materiallarini; 
mahsulot ishlab chiqarishni nazorat qilishni, o'lchash va taqqoslash 
texnologivalarini. mehnatni ilmiy tashkil etishni o'rgatish dan iborat.
Insonlarning o 'z ehtiyojlarini qonditish maqsadida iqtisodiy 
ne’matlar yaratish jarayoni ishlab chiqarish deb yuritiladi. Iqtisodchilar 
iqtisodiy ne'm atlarni ishlab chiqaruvchi korxonalartn - ishlab 
chiqaruvchilar, ulami iste in o l qiluvchilarni esa isteinolchilar deb 
ataydi. Ishlab chiqaruvchilar. odatda. moddiy va nomoddiy ishlab 
chiqarish sohalariga bo'linadi. Moddiy sohada moddiy kuiim shdagi 
mahsulotlar. tovarlar ishlab chiqariladi. Moddiy ishlab chiqarish 
sohasiga sanoatdagi zavod va fabrikalarni. qishloq x o -jaligidagi former 
va dehqon xo jaliklarini misol qilib keltiiish mumkin. Moddiy ishlab 
chiqarish sohasiga moddiy boyliklarni ishlab chiqaradigan yoki 
iste’molchilarga yetkazib beradigan hamma tarmoqlar kiradi Sanoat, 
qishloq xo'jaligi va qurilishda jam iyat uchun zarur ishlab chiqarish 
vositalari (mashinalar, materiallar. inshoot va h.k) hamda isteino l 
mollari (oziq-ovqat mahsulotlari. kiyimlar. poyabzal va h o k a /o la i)

---

yaratiladi. Yuk transporti, ishlab chiqarishga xizm at ko'rsatish bo'yicha 
aloqa, 
savdo, 
umumiy ovqatlanish, m oddiy-texnika ta ’minoti, 
tayyorlash va sotish ham moddiy ishlab chiqarish sohasiga kiradi, 
chunki bular m ahsulotlami yaratishda yordam beradi va ulam ing 
realizatsiya qilinishini ta ’minlaydi.
Xalq xo'jaligining noishlab chiqarish sohasiga aholiga ta ’lim 
berish, tibbiy xizmat ko'rsatish, m adaniy-m aishiy xizmat ko'rsatish, 
boshqarish, rejalashtirish va boshqa ijtimoiy zarur vazifalam i amalga 
oshiradigan tarmoqlar kiradi. Bu soha kishilarining mehnat sharoitini, 
turmushini yaxshilash x a lq n p g farovonligini yuksaltirishga katta ta’sir 
k o isatad i. 0 ‘zbekiston sanoati ishlab chiqarishi k o ‘p tarmoqli b o ‘Igan 
m urakkab sohadir. U elektr energetikasi, yoqilg'i, qora va rangli 
metallurgiya, kimyo va neft kimyosi, mashinasozlik va m etallga ishlov 
berish, qurilish materiallari, to'qim achilik, tikuvchilik va boshqa shu 
kabi tarmoqlardan iborat Bular sanoatning ikki m uhim tarkibiy