takomillashtirish ehtiyojlariga bog‘liq ravishda uni tanlay olish hamda tashkil
eta olish va uni hayotga tatbiq etishni shakllantirishdir.
Pedagogika nazariyasi bilish faoliyatini jonlantirish masalasiga xilma-xfl omillar
majmui nuqtai nazaridan qaraydi: ijtimoiy omillar (obyektiv va subyektiv
shakllarda) va subyektda muayyan ma’naviy ehtiyojning mavjudligi omili.
Talabalaming bilish faoliyatini jonlantirish uchun ularda quyidagilami
shakllantirish zarur:
• bilishga tayyorlik;
• bilish faoliyatining malaka va kcfnikmalari;
• bilish faoliyatiga ehtiyoj.
Talabalarda bilish faoliyatiga bo‘lgan barqaror ehtiyojni shakllantirish
jarayoni bu faoliyatning psixologik daUUanishiga asoslanadi.
S.A. Rubinshteyn ta’kidlaydiki: “Fe’l-atvordagibarqarorlikkaegabo‘lgan
har bir intilish, bu bo‘lg‘usi xarakteming qirralaridan biridir. Xarakter esa
birin-ketin inson xatti-harakatlarida namoyon bo‘lib, unga singishib, shaxsiy
hislatga aylanadigan intilishlar majmuidir”.
Bilish faoliyatining faol qo‘zg‘atuvchilari quyidagilardir:
• konkret faoliyatga bevosita, faol qizjtqish;
• axloqiy — estetik va ruhiy qoniqish (motivlari).
A.K. Gromsevaning tadqiqotlari shuni ko‘rsatadiki, bilish faoliyatini
motivatsiyalash o ‘smirlik yoshida ongli xarakterga ega bo‘ladi.
Yu.V. Sharov bilish ehtiyojlari rivojlanishining bir necha bosqichlarini
ishlab chiqqan:
• elementar ilm iy-tadqiqot faoliyati yo'nalishi bosqichi va tashqi
taassurotlarga ehtiyojni shakllantirish;
• o‘rab olgan olamni bilishga boUgan ehtiyojni shakllantirish bosqichi;
• bilish usulini egallash faoliya ti sifatida mashq qilish ehtiyojini
shakllantirish bosqichi;
Do'stlaringiz bilan baham: |