Texnologiyasi

8. Urug'larning ekish yaroqliligi va ekin turlari bo ‘yicha urug'larning 
ekish m e’yorini hisoblab chiqarish.
Buning uchun urug1 laming xo'jalik uchun yaroqliligini aniqlab olish 
zarur. Masalan, bug‘doy urug'ining tozaligi 98%, unuvchanligi 92 % 
dan iborat. Xo‘jalik uchun urug'larning yaroqliligini aniqlashda tozalik
98>92
98% ni unuvchanlik 92 % ga ko'paytirib 100 ga bo'lamiz, ya’ni X = 
=
90,16 bo'ladi. Demak, 100 kg urug'dan 90,16 kg unib chiqadi.
Agar gektariga 250 kg dan bug'doy urug'i ekish rejalashtirilgan 
bo'lsa, haqiqiy m e’yor necha kg ga to 'g 'ri keladi?
250>10G
90,16
 
~ 277’3
 ^
D em ak, gektariga 277,3 kg dan bug'doy urug'i sepilganda 250 kg 
dan unib chiqadi, deb xulosa qilinadi.
9. X ojalikda beda va makkajo'xori ekinlarini o'stirish uchun urug' 
sarfi m e ’yorlarini aniqlash.
Bir gektar yerga ekish uchun sarflanadigan urug' miqdoriga ekish 
m e ’yori deyiladi.
Beda va makkajo'xori urag'larining tozalik, unuvchanlik ko'rsatkichlari 
bo'lishi m a ’lum. Beda urug'i mayda bo'lgani uchun sof holda gektariga 
14 kg, m akkajo'xori doni bilan qo'shib ekiladigan bo'lsa 20 kg, sudan 
o 'ti, bug'doy bilan esa 16 kg miqdorda sarflanadi.
M akkajo'xori don uchun ekilganda gektariga 22 kg, k o 'k massa 
uchun esa bundan ko'proq urug' sarflanadi.
179

---

1-vazifa. Xo'jalik kuzda 25 gektarga bedani sof holda, 35 gektarga esa 
bug'doy bilan qo'shib ekishni rejalashtirgan.
2-vazifa. Xo'jalik bahorda 57 gektar yerga m akkajo'xori don uchun 
sof holda ekilishi, 42 gektar yerga makkajo'xori doni beda urug'i bilan 
qo'shib ekilishi uchun yerlar ajratgan.
H ar ikkala vazifa bo'yicha qancha beda urug'i, qancha makkajo'xori 
urug'i sarflanishini hisoblab chiqaring.