Text: Independence Day of Uzbekistan

Amerika Qo’shma Shtatlari

Amerika Qo’shma Shtatlari Shimoliy Amerika qit’asining markaziy qismida sharqda Atlantika okeani, g’arbda Tinch okeani, shimolda Kanada va Meksika va janubda Meksika ko’rfazi (1) joylashgan. AQSh dunyodagi eng katta davlatlardan biri. Uning hududi hajmi bo’yicha dunyoda to’rtinchi o’rinni egallaydi. Aholisi 240 milliondan ortiq. AQSh qiziqarli tarixga ega mamlakat. Dastlab u turli hind qabilalari tomonidan joylashtirilgan (2). 17-asrda uning hududida Evropa mustamlakalari tashkil topdi. Ammo 1776 yil 4-iyulda birlashgan koloniyalar Buyuk Britaniyadan mustaqil bo’ldilar va AQSh deb nomlangan yangi davlat (3) e’lon qilindi. Mamlakatning keyingi rivojlanishi (4) 1865 yilda tugagan va Shimoliy va Janubiy Shtatlar o’rtasidagi fuqarolar urushi (5) natijasida yuz bergan va millat birligi buzilmagan (6). O’zining rivojlanishi davrida AQSh hayotning barcha sohalarida – sanoat, qishloq xo’jaligi va san’at sohalarida ulkan yutuqlarga erishdi. Ishlab chiqarish usullarini tubdan o’zgartirish natijasida mamlakatda mehnat unumdorligi (7) o’smoqda (8). Kompyuterlar xalq xo’jaligi va ijtimoiy hayotning ko’plab sohalarida keng qo’llaniladi. Bu chuqur (9) iqtisodiy va ijtimoiy ta’sirga ega. Mamlakatda turli xil tabiiy resurslar, jumladan suv resurslari mavjud. AQShning eng katta daryolari Missisipi, “suvlar otasi”, Kolorado va Kolumbiya. Amerikadagi eng mashhur tabiiy mo’’jizalardan biri Nyu-York va Chikago o’rtasidagi Nyu-York markaziy chiziqlaridagi Niagara sharsharasidir. Niagara hindcha so’z bo’lib, to’kiladigan suv (10) ‖ degan ma’noni anglatadi. Yiqilish katta sanoat ahamiyatiga ega. AQSh shtatlar federatsiyasi sifatida 50 shtat va Kolumbiya okrugidan iborat. Vashington va Kolumbiya okruglari atamalari deyarli sinonimdir. Tuman Kolumb sharafiga nomlangan. AQSh Prezidenti to’rt yil davomida hukumat boshlig’i etib saylandi. Barcha qonun chiqaruvchi (12) hokimiyat Senat va Vakillar palatasidan iborat ikkita palatadan iborat Kongressga tegishlidir. AQSh kapitalistik davlat sifatida rivojlanmoqda. AQShning siyosiy sahnasida (14) ikkita asosiy burjua partiyasi (13) hukmronlik qilmoqda. Bular: 1783 yilda tuzilgan Demokratik partiya va 1854 yilda tashkil etilgan Respublika partiyasi. AQSh poytaxti – Vashington. AQSh federal respublikadir. Prezident to’rt yilga saylanadi va davlat va hukumat boshlig’idir. Kongress ikkita uydan iborat: Vakillar palatasi va Senat. Vakillar palatasiga saylovlar ikki yilda bir marta, butun Vakillar Palatasi almashtirilganda o’tkaziladi. Senat har bir shtatdan olti yilga saylanadigan ikki senatordan iborat. Senatning uchdan biri har ikki yilda bir marta almashtiriladi. Senator 30 yoshda, to’qqiz yoshda fuqaro va uni saylaydigan shtatning (14) fuqarosi bo’lishi kerak. Ikkita asosiy siyosiy partiya respublikachilar va demokratlardir. Ularning milliy siyosatdagi dasturlari o’rtasida unchalik katta farq yo’q.