Tijorat banklari faoliyati samaradorligi va bank foydasi

Foizli marja	9 898	14 048
4 150
Foizsiz daromadlar	9 619	11 801	2 182
Foizsiz xarajatlar	2 856	3 516	660
Operatsion xarajatlar	6 814	8 145	1331
Foizsiz daromad (zarar)	-51	140	191
Kredit va lizing bo‘yicha ko‘rilishi mumkin bo‘lgan zararlarni baholash	3 856	6 354	2498
Boshqa aktivlar bo‘yicha ko‘rilishi mumkin bo‘lgan zararlarni baholash	299	873	574
Soliq to‘langunga qadar sof foyda (zarar)	5 693	6 961	1268
Foyda solig‘ini to‘lash xarajatlari	1 012	1 318	306
Sof foyda (zarar)	4 681	5 642	961

O‘zbekistonda faoliyat olib borayotgan tijorat banklarining 2021-yil 1-yanvar holatiga olgan sof foydasi 5 642 mlrd. so‘mni tashkil qilgan. Bu o‘tgan 1 yilga nisbatan 961 mlrd. so‘mga ko‘pdir. Banklarning daromadlari va xarajatlari ham o‘tgan yilga nisbatan ko‘paygan. Banklar tomonidan amalga oshirilayotgan operatsiyalar ham oshganligini ko‘rishimiz mumkin.

XULOSA
Xulosa qilib shuni aytish mumkinki, Daromadning asosiy hajmi banklarga kredit investitsiyalari, qimmatli qog'ozlarga investitsiyalar va investitsiyalar hisobidan taqdim etiladi; Bankning umumiy likvidligi resurslarni yuqori likvidli aktivlarga joylashtirish orqali ta'minlanadi: markaziy bank va boshqa tijorat banklaridagi korrespondentlik hisobvaraqlarida. Resurslarning ma'lum bir qismi banklar tomonidan asosiy vositalar va nomoddiy aktivlarni sotib olishga sarflanadi. Bunday aktivlar likvid emas va daromad keltirmaydi, deb tavsiflanadi, lekin ular boshqa tadbirkorlik sub'ektlari kabi bankning normal ishlashini ta'minlash uchun zarur hisoblanadi va bu o`z navbatida bankning foydasi va faoliyati samaradorligini o`sishini ta`minlashi mumkin bo`ladi..
Shu bilan birga, bank muassasalarining samaradorligini va banklar tomonidan zamonaviy biznes usullarini joriy etish bo'yicha mas'uliyatini oshirish zarurligi, bank biznesida ilg'or texnologiyalar va uslublarni joriy etishi kerak.
Tijorat banklari tegishli tavsiyalar va ko'rsatmalar berib o`tadigan bo`lsak:
- banklarning moliyaviy barqarorligini mustahkamlash, korporativ boshqaruv standartlarini joriy etish;
- banklar faoliyatida transformatsiya jarayonini amalga oshirish va bank xizmatlarining yangi turlarini joriy qilish;
- kredit portfeli sifatini oshirish va diversifikatsiyalash bilan bog'liq muammolarni bartaraf etish;
- bank xizmatlaridan foydalanish shartlari bilan rasmiy veb-saytlarda, ijtimoiy tarmoqlarda va boshqa axborot manbalarida keltirilayotgan xizmatlar to'g'risida ishonchli ma'lumotlarni taqdim etish orqali mijozlarning xabardorligini ta'minlashga alohida e'tibor qaratilishi zarur.
Kurs ishida keltirilgan asosiy ustuvor vazifalardan kelib chiqqan holda, tijorat banklari faoliyati samaradorligi va foydasini oshirishi, bank xizmatlari doirasini kengayishi va sifatini oshirishi, banklarning faoliyati samaradorligi va mustaqilligini ta'minlashi hamda bank tizimi barqarorligini mustahkamlanishiga xizmat qiladi.