“tizimlar va signallarni qayta ishlash”

“TIZIMLAR VA SIGNALLARNI QAYTA ISHLASH”

Umumiy o‘quv soati: 180 soat
Ma’ruza: 12 soat
Amaliy mashg‘ulot: 6 soat
Mustaqil ta’lim: 162 soat

1-ma’ruza. Kirish. Funktsional fazolar va ularning bazislari. Nochiziqli zanjirlarda tebranishlarni spektral analiz usullari.

Reja:

• Tizimlar va signallarni qayta ishlash faniga kirish.
• Funktsional fazolar va ularning bazislari.
• Nochiziqli zanjirlarda tebranishlarni spektral analiz usullari.

Umumiy tushunchalar.

Biror bir voqea, hodisa va ob’ekt holati haqidagi ma’lumot axborot deb ataladi. Axborotni yetkazib berish shakli xabar deb ataladi.
Xabarni turli usullarda uzatish, taqsimlash, xotirada saqlash, shaklini o‘zgartirish va to‘g‘ridan-to‘g‘ri axborot oluvchiga yetkazib berish mumkin. Radiotexnika va elektr aloqa tizimlarida axborot manbaidan iste’moliga to‘g‘ridan-to‘g‘ri (bevosita), oldindan yozilgan holda yoki bog‘lovchi liniyalar orqali uzatilishi mumkin. Barcha turdagi xabarlar iste’molchilarga ma’lum bir parametri uzatilayotgan xabarga mos ravishda o‘zgaruvchi fizik kattalik orqali yetkazib beriladi.
Fizik kattalik sifatida yopiq elektr zanjirlaridan o‘tayotgan tokning yoki uning bir qismi bo‘lgan yuklamadan tok o‘tishi natijasida kuchlanishni mos ravishda o‘zgarishi misol bo‘ladi.
Vaqt bo‘yicha diskret signallar qiymati o‘zining eng kichik Umin va eng katta Umax qiymatlari orasidagi har qanday kattalikka ega bo‘lishi mumkin

Signallarni fuksional fazoda tasvirlash

n o’lchamli fazo

Davriy bo‘lgan signallarni spektri

2.3. Davriy bo‘lmagan signallarni spektri
Cheklangan intervalda (t1, t2) berilgan davriy bo'lmagan (impul'sli) S(t) signallarning spektrini aniqlash uchun Furye qatorlaridan to'g'ridan-to'g'ri foydalanib bo'lmaydi.
Yakka impul'sli signal davriy emas. Bunday signalning spektrini aniqlash uchun quyidagilarni bajarish lozim:

• impul'sli signal (t1, t2) oraliqni o‘z ichiga olgan xoxlagan T davrga ega davriy signalga aylantiriladi;
• ushbu yo‘l bilan xosil qilingan davriy signal Sdavr(t) Fur'e qatoriga yoyiladi;

keyin T cheksizlikga yo'naltirib, Sdavr(t) davriy signaldan Snodavr(t) nodavriy signalga o‘tiladi.