Töb-der tarihi İsmail Aydın “de te fabula narratur” “anlatılan senin hikayendir”
Türkiye” başlıklı yazılar bulunuyor. 10 ve 11.say- falarda “Sağlık Konumuz”
Download 3.81 Mb. Pdf ko'rish
|
Türkiye” başlıklı yazılar bulunuyor. 10 ve 11.say- falarda “Sağlık Konumuz”, 12 ve 13.sayfalarda “Yapılacak Çalışmalar ve Çalışma Yöntemleri” 448
, 14.sayfada “Genel Başkanımızın MEYAK ile İlgili Demeci”,15 ve 16.sayfada “Denetleme Kurulu Raporu” 449
, 17.sayfada Saadettin Öztürk’ün “Bo- zuk Düzen Okulu” yazılarına yer verilmiştir. “Hukuk Köşesi”nde Av. Halit Çelenk imzalı “Kağıt Üzerinde Hukuk Devleti” başlıklı yazı, 19. sayfa- da Yaşar Varış imzalı “Eğitim-Öğretim, Öğret- men-İdare İlişkileri” başlıklı yazı, 20.sayfada Ha- san Yiğit imzalı “Sinop-Samsun Bölgesi Seminer Çalışmaları” başlıklı yazı, 22-30 sayfalar arasında Jack London’un “Meksikalı Devrimci” adlı öykü- sü bulunmaktadır. 450 32.sayfada (arka kapakta) “Mamur-Müreffeh Türkiye’den Manzaralar” başlığıyla Aşık İhsani’nin bir şiiri fotoğraflı olarak verilmiştir.
223 PAHALILIĞI VE FAŞİZAN BASKILARI PROTESTO TOPLANTI VE MİTİNGLERİ 15.2.1975 tarihli 91 sayılı Bülten’in manşeti “Tüm Öğretmenler Görev Başına” şeklindedir. Yazıdan öğrendiğimize göre Genel Başkan Ali Boz- kurt bir basın toplantısı düzenlemiş ve TÖB-DER’in “Pahalılığı ve Faşizan Baskıları Protesto” etmek amacıyla 67 ilde kapalı salon toplantısı, İzmir ve İstanbul’da ise sessiz yürüyüş düzenleyeceğini açıklamıştır. Bozkurt’un açıklamalarından bir bölümünü özetleyerek buraya aktarıyoruz: “(…) Bu
451
Bültenin “Başyazı”sı “Katsayı Yutturmacası” olarak belirlenmiş. 3. sayfa- sında “Az Gelişmişliğin Gelişimi - I” adlı imzasız bir yazıya yer verilmek- tedir. “Hukuk Köşesi”nde Av. Halit Çelenk “Derneklere Hakaret Suçları” başlıklı yazıyı kaleme almış. 12.sayfada TÖB-DER Genel Merkezi imzalı“- Halkımıza” başlıklı bir bildiri yer almaktadır. Bildirinin giriş bölümü aynen şöyledir:
452
14.sayfada “Arifiye İlköğretmen Okulundaki 35 Öğretmen Okul Müdü- rünü Bakanlığa Şikayet Etti” başlıklı haberi görmekteyiz. 453
15.sayfada Cemil Çakır imzalı “Devrimci Birlik” adlı yazı göze çarpmaktadır. 17. say- 224 fada Nedim Şahhüseyinoğlu imzalı “Malatya Raporu” bulunmaktadır. 454
ve Düşündükleri” başlıklı yazı göze çarpmaktadır. “Bozuk Eğitim Düzeni ve Kültür Emperyalizmi” başlıklı imzasız yazı 19 ve 20.sayfada yer bul- muş kendine. 21-26.sayfalar arasında “II. Türk Yayın Kurultayı’na TÖB- DER Adına Fevzi Çimen’in Sunduğu Bildiri” yer almaktadır. Bildirideki bazı saptama ve önerileri buraya aktarmayı yararlı gördük; “Ders kitap- ları içerik bakımından eski, çağdışı ve gereksiz bilgilerle, bilgi yanlışla- rıyla doludur. Ders kitaplarının dili eskidir, bir dil ve yazım birliğinden yoksundur. Ders kitapları biçim ve görünüş bakımından da niteliksiz ve zevksizdir. Ders kitapları bir çıkar ve ticaret konusudur. Çok ve çeşitli kitap sistemine son verilmeli, tek kitaba dönülmelidir. Ders kitapları yarışma ve ödül sistemiyle kişilere ve komisyonlara yazdırılmalıdır. Ders kitapları MEB, üniversite ve yüksekokullar ve öğretmen örgütle- rinin temsilcilerinden oluşan komisyonlarca incelendikten sonra MEB tarafından bastırılmalı, dağıtılmalı ve satılmalıdır.” 27.sayfada Mehmet Koç’un hazırla- dığı “Zulme Karşı Hıncımız Volkan” yazısına, 28.sayfada Celal Özcan imzalı “Kurtboğan” 455
, 29.sayfada Osman Selçuk imzalı “Sendika” yazılara yer verilirken arka kapakta eylemliliklerle ilgili “Kardeşler” baş- lıklı bir bildiri bulunmaktadır.
“Yasal Toplantılarımız Saldırıya Uğradı Soygun Cephesi Kan Döktü” Bu başlığın altında spot cümleler halinde gelişmeler şu şekilde özetlenmek- tedir: 63 İlde Kapalı Salon Toplantısı Yapıldı. İzmir’de Yürüyüş Yapıldı.
456
. Amasya’da Adnan Baykal Adlı Bir Bankacı ve Malatya’da Hamdi Karakaş Adlı Bir Köylü Öldürüldü 457
. Olaylar Sırasında TÖB-DER Lokalleri, CHP 225 Binaları, İlerici Tanınan Bazı Ki- şilerin İş Yerleri ve Evleri Tahrip Edildi 458
. 35 Öğretmen Can Gü- venlikleri Kalmadığı İçin Bölgele- rini Terk Ettiler. Birçok İlde Okul-
Çok Önceden İptal Edildiği Hal- de Öğretmenler ve İlerici Kişiler Saldırıya Uğradı. Sağcı Gazeteler Toplantıdan Günlerce Önce Tah- rike Başladılar. Genel Merkeze Yurdun Çeşitli Yerlerinden Örgütlenmenin Hızlandığına ve Üyelik İçin Başvuranların Arttığına Dair Haberler Geliyor. Olaylar İçin Senato ve
459
Başyazı’nın başlığı “Gerçek Suçlu Mu Aranıyor” olarak konulmuş ve çı- kan olaylarla ilgili değerlendirme yapılmıştır. Bu değerlendirmenin bazı bölümlerini özetleyerek aktarmayı uygun gördük:
“GERÇEK SUÇLU MU ARANIYOR”
sı kesilmeyen baskıların altında ezilen, saldırılara uğrayan, can ve mal güvencesinden yoksun yaşamını sürdürmeye çalışan, yurt sorunlarının sorumluluğunu kafa ve yürekle- rinde duyan ve yılmadan bunun mücadelesini veren öğretmen- lerden ne isteniyor? (…) Korku- ları başkadır. Onlar için önemli olan öğretmenlerin kapalı salon toplantıları ve yürüyüş düzenle- meleri değil kitlelerin yoğun bir uyanma ve bilinçlenme sürecine girmiş olmasıdır. Sosyal oluşu- mun giderek egemen sınıfların kontrolünden çıkması dizginlerin 226 elden gitmesi korkusunun ağır basıyor olmasıdır. (…) Egemen sınıflarca bu gelişimi yavaşlatmak için günün koşullarında tek çıkar yol vardır. Açık bir faşizm uygulamasına geçmek, yüksek kar oranlarını, aşırı sömürü ve vurgun düzenini devam ettirmektir. Tüm ilerici güçler için bu hesapları bütün yönleriyle açığa çıkartmak, tezgahlanan saldırılara karşı bir bütün olarak, bilinçli bir şekilde karşı durmak zamanıdır. (…) TÖB-DER toplantılarını salt özlük sorunları, grev ve toplu sözleş- me haklarını elde etmeye yönelik eylemler olarak göstermek yanlıştır. Toplantıların gerçek amacı demokrasiye sahip çıkma eylemidir. (…) Ya sonuna kadar demokrasiye sahip çıkmak, bunun mücadelesini vermek ya da meydanı egemen çevrelere ve onların maşaları olan gözü dönmüş ca- nilere terk etmek. TÖB-DER birinciyi sonuna kadar sürdürecektir. Özgür- lük mücadelesi artık öğretmenler ve tüm ilerici aydınlar için bir yaşam sorununa dönüşmüştür.” 3.sayfada olayların gelişimine ilişkin olarak TÖB-DER Genel Başkanı Ali Bozkurt’un yaptığı 4 sayfalık basın toplantısı metni yer almaktadır. 460
8.sayfada “Bütçe Görüşmeleri ve Olaylar” başlıklı bir yazı bulunuyor. 461
9.sayfada “DİSK Saldırıyı Protesto Etti” başlıklı açıklama, 10 ve 11.say- falarda olayların yoğun yaşandığı ille- rin “Valilerin Demeci” yazılarına yer verilmektedir. Valilerin olaylarla ilgili açıklamalarından bazı bölümleri tarihe tanıklık yaptığı için kısaca buraya aktarmayı faydalı buluyoruz: Adıyaman Valisi Hakkı Kavlakoğlu “Adıyaman’da TÖB-DER toplantısı yoktu. Camide Kıbrıs Şehitleri için mevlüt okundu. Mevlütten çıkan ce- maat toplu olarak Hükümet binasına doğru yürüyüşe geçti. Atatürk anı- tının önünde saygı duruşunda bulundular. Müslüman Türkiye –Kahrolsun Komünistler sloganları atarak TÖB-DER’e saldırmak istediler. Güvenlik güçleri engel oldu”
227 Bingöl Valisi Ahmet Tosun “Bazı tahrikçiler öğretmenlerin şehirde yürü- yüş yaparak Moskova Bayrağı dolaştıracaklarını yayıyorlardı. Köylerden gelenlerle birlikte 3 bin kişilik bir kalabalık oluştu. Emniyet kuvvetleri TÖB-DER binasını korudu” Muş Valisi Ömer Haliloğlu “Cumartesi günü köy yolları kapalı olmasına rağmen 4 bin kişi il merkezine geldi. Ellerinde sopalar vardı. Rusya’dan gelen komünistleri arıyorlardı. Kendilerine böyle propaganda yapılmıştı. Rusya’dan komünistler gelmişti. Din, Kuran elden gidiyordu. Camiler ka- patılacaktı. Gerekli bütün tedbirleri aldık.”
pılacak toplantıya gelen TÖB-DER üyelerini sey- rediyordu. Bu sırada İmam Hatip Okulu öğren- cileri slogan atmaya başladılar. Özel İdare’nin ve TÖB-DER’in camlarını taşlayarak kırdılar.”
önünde toplananlar Müslüman Türkiye, Mil- liyetçi Türkiye, Büyük Türkiye 462
sloganlarıyla toplantının yapıldığı sinema salonunun camla- rını kırdılar. Bir öğretmen yaralandı. Sinema sa- hibinin arabası yakıldı. Askeri birlikler 10 binin üzerindeki kalabalığı 3 saatte dağıtabildiler.”
tı Atlas Sinemasında başladı. Sinemanın önüne toplananlar Kahrolsun Komünistler diye bağırıyorlardı. Sinemanın ve CHP il binasının camları kırıldı. Kalabalığı tahrik eden 4 kişi yakalanıp adliyeye sevk edildi. Biri İmam Hatip Lisesi öğretmeni, İkisi öğ- renci, biri de zücaciyecidir.” 11.sayfada “TÖB-DER, Tercüman Gazete-
463
” başlıklı bir haber göze çarparken, 12.sayfada yaralı bir öğretmenin fotoğra- Muş’ta TÖB-DER’lilere Saldıran Grup
228 fıyla birlikte Afyon’daki saldırı “Afyon Raporu” başlığıyla, 13.sayfada To- kat’taki saldırılar ise fotoğraflı olarak “Tokat’ta Katliam Denemesi” baş- lığıyla verilmiştir. “Muş Öğretmenleri Diyor ki” başlıklı yazıda ise Muş’ta meydana gelen olaylardan sonra Muş Lisesi, Kız İlköğretmen Okulu ve Sanat Meslek Okullarında görev yapan öğretmenlerin can güvenlikleri olmadığı gerekçesiyle Muş ilinden tayin istedikleri anlatılmaktadır. 464
TÖB-DER’in toplantılarına yapı- lan saldırılar basında da geniş yankı bulmuştur. Altan Öymen Cumhuriyet Gazetesi’nde “Fey-
Milliyet Gazetesi’nde “Korkunç Sorumsuzluk”, Oktay Akbal Cumhuriyet Gazetesi’nde “Ana- dolu Ajansı’nın Yeni İşleri”, Ah- met Kahraman Yeni Ortam Ga- zetesi’nde “Kanlı Cephe”, Erdal Çetin Yeni Ortam Gazetesi’nde “Şaşkın Turna Misali Amerika- nofiller” başlıklı yazılarıyla saldırıları kınamış, iktidarı ise eleştirmişler- dir. Bunlarla birlikte konu “Sağ” basında da geniş yer bulmuş ve bu yanlı haber ve yorumlar TÖB-DER Bülteni’nde de yayınlanmıştır. Bazılarının başlıkları şöyle; Orta Doğu “Ali Bozkurt kapatılan TÖS’ün Bütün Bildirilerini İmzalayan Marksist Bir Militan Olarak Eylem Planlamakla Tanınıyor”, Dünya “TÖB- DER’in Toplantılarını Bizim Radyo Teşvik etti” 465
, Tercüman “Türkeş, TÖB- DER’i Suçladı” 466 , Son Havadis “TÖB-DER İçin Soruşturma Açıldı”, Son Havadis “TÖB-DER”, Tercüman “Aramaya Lüzum Yok”, Tercüman “Hep- si Yalandır.” Milli Türk Talebe Birliği (MTTB) ise “Yüce Türk Milletine” başlıklı bir bildiri yayınlayarak TÖB-DER’i suçlamıştır. Bu arada Demok-
467
Halit Çelenk’in “Demokrasi Düşmanları” başlıklı yazısı ile Cemil Çakır im- zalı “Kararı Örgütümüz Verir” 468
yazıları da saldırıları kınayan yazılardır. Malatya’daki olaylarla ilgili milliyet Gazetesinin haberi
229 Genel Başkan Ali Bozkurt, haftalık Yankı Dergisi’nin sorularını cevaplar- ken CHP Genel Başkanı Ecevit’in TÖB-DER toplantılarını tasvip etmemesi konusunda “Bu toplantıları düzenlerken kimseye danışmadık” dedi. 469 Bu arada TÖB-DER toplantıları- na yapılan saldırıları kınayan ve TÖB-DER’le dayanışma içinde ol- duklarını bildiren bazı destek me- sajlarına da bültenin çeşitli sayfa- larında yer verilmiştir. 470
Bültende Fikret Başkaya’nın “Az Gelişmişliğin Gelişmesi -II”, Av. Halit Çelenk’in “Derneklere Ha- karet Suçları”, Ankara toplan- tısında yapılan konuşmaların metinleri gibi yazılara da yer al- maktadır. 45.sayfada Bekir Yıldız’ın “Bedrana” adlı öyküsü yer bulmuş kendine. 48.sayfada ise “Faşistler Erzincan’da Kan Döktü” başlıklı bir ha- ber bulunmaktadır. 471 Bültende yer alan haberlerden biri de TÖB-DER’in İzmir Yürüyüşü ile ilgili. Bültenin 29.sayfasında “İzmir’de Pahalılık ve Faşizm Yürüyüşle Protesto Edildi” 472
başlığıyla yer alan ve bir belge nite- liği taşıyan yazıdan kısa bir bölümü buraya aktarmayı faydalı buluyoruz; İzmir’de düzenlenen “Faşizmi ve Hayat Pahalılığını Protesto” sessiz yü- rüyüş ve mitingine 20 binin üzerinde öğretmen, demokratik kuruluş üye- leri ve halk katılmıştır. Yürüyüş sessiz gerçekleştirildiğinden şu pankart ve dövizler taşınmıştır: “Kahrolsun ABD Emperyalizmi ve İşbirlikçileri”, “Yağı, şekeri ambardan çıkarın”, “Düşünce ve örgütlenme özgürlüğü”,
miğe dayandı”, “Halkın uyanışı durdurulamaz.” Yürüyüş saat 13’te Bas- mane’den başlamış, 14.30’da Cumhuriyet Meydanı’na ulaşılmıştır. Anıtta 5 dakikalık devrim şehitleri için saygı duruşunda bulunulmuş, ardından İstiklal Marşı okunmuştur. Daha sonra “Kardeşler” başlıklı bildiri okun- muştur. Bildirinin son paragrafını buraya aktarıyoruz: “Emperyalizm ve yerli ortakları herkesin kendilerine kul köle olmasını herkesin kendi sömü- rülerine alet olmasını isterler. Biz bunların sömürülerine alet olmadığımız 230 için, egemen güçlerin hışmına ve onların bes- leme uşaklarının kanlı saldırılarına uğramak- tayız. Bu baskılara, bu zulüm ve işkencelere, açlığa ve yoksulluğa karşı mücadele etmenin biricik yolu örgütlenmek ve örgütlü mücadele etmektir.” 473
32 sayfalı 15.3.1975 tarihinde çıkan 93 sayı- lı Bülten “Yılgınlık ve Teslimiyet Yok Demok-
taşımaktadır. Manşetin altında yer alan spot cümleler de şöyledir; “Üyemiz Battal Öz Öl-
Karar Defterleri ve Bazı dergi ve Evraklar İncelenmek Üzere Götürüldü”, “Malatya ve Samandağ Şube Yöneticilerimiz Tutuklandı”. “Başyazı”nın başlığı “Egemen Sınıf İktidarı ve Egemen İdeoloji” olarak belirlenmiştir. Yazının bazı bölümlerini kısaltarak buraya aktarıyoruz;
yapar. Bu bazı işler egemen sınıf ideolojisinin top- lumda belirli bir dönemde hakim ideoloji, hakim sınıfın ideolojisidir. Halk yararına sözde bazı işler yapmak da sömürü ve baskı düzeninin ayakta durmasına yetmez. Egemen sınıf aracılarla kendi- ni halk yığınlarından soyutlar. Böylece gerçek sö- mürü ve baskı mekanizması kitlelerin gözünden kaçırılmış olur. (…) Burjuva düzeninde egemen ideoloji kapitalist sınıfın ideolojisidir. (…) Burjuvazi egemenliğini sürdürebilmek için devleti sınıf- lar üstü bir kuruluşmuş gibi gösterir. (…) Burjuvazi tüm devlet mekaniz- masını kontrolü altında tuttuğu için sadece siyasal parti ve hükümetlerin gerisine gizlenmekle yetinmez. Kendi ideolojisini egemen kılmak için bir sürü olanağa sahiptir. Basın, radyo-televizyon, okullar, üniversiteler, der- 231 nekler, reklamlar, yardım cemiyetleri vs.gibi. (…) Sömürü düzeni tehlikeye düştüğü, sıkıştığı bunalım dönemlerinde en çok başvurulan yöntem açık faşizm uygulamasıdır. Ülke çıkarlarının başka türlü korunamadığı için bu yola gidildiği yayılmaya çalışılır. (…)” ÖLDÜRÜLEN İLK TÖB-DER ÜYESİ Bültenin 3.sayfasında fotoğraflı bir haber görmekteyiz: “Battal Öz Öldü- rüldü 474
” Haberin devamı şöyle; “Turgutlu’nun Ahmetli Bucağı Barbaros İlkokulu öğretmeni Battal Öz, aynı okulun fanatik sağcı öğretmenlerin- den İbrahim Başaran tarafından öldürüldü. Başaran kız kardeşini okula göndererek günaha girdiği için annesini de öldüren bir katil, cinayeti dini inanışları nedeniyle işlediğini söyledi. Derviş Vahdeti gibi.” 475
Aynı sayfada “Hükümet… Keban… v.s” başlıklı bir haber var. 476 Bülten- de Av. Halit Çelenk imzalı “İftira Salgını” yazısı, 6.sayfada Malatya’da TÖB-DER ve halka karşı yapılan saldırılara katılan bir öğrencinin olaylarla ilgili ailesine gönderdiği mektup “Belge” başlığıyla yayınlanmış. 6-7 ve 8.sayfalarda Dr. Fikret Başkaya imzalı “Az Gelişmişliğin Gelişmesi-III” başlıklı araştırmayı görmekteyiz. 9.sayfada Ataol Behramoğlu’nun “Yıkıl-
yapılan saldırılarla ilgili bir önergesi yer almaktadır. 10,11 ve 12.sayfa- larda Maraş, Gölbaşı, Elazığ, Malatya ve Adıya- man’da TÖB-DER’e yönelik saldırıların detaylı bir şekilde anlatıldığı “Bir Rapor” başlıklı yazı bulunmaktadır. 477 13 ve 14.sayfalarda Uğur Mumcu’nun yazdığı “Şu Belgeye Bakın” baş- lıklı yazı gözümüze çarpmaktadır. 478 15.sayfada “Amasya Raporu” ve Amnesty Internaional (AI)’ın TÖB-DER’e gönderdiği bir mektup ya- yınlanmıştır. Mektupta özetle şöyle denilmek- tedir; “Ülkenizdeki geniş öğretmen kitlesinin
Download 3.81 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling