Tojikiston fuqorolar urushi 1992
Download 418.02 Kb.
|
Tojikiston fuqarolar urushi 1
Urushning davomi
1993 yil boshida asosiy janglar Qorategin (Garm, Romit) va Darvaz ( Tavildara ) hududlariga oʻtdi . 1993 -yil 21-iyunda Tojikiston Oliy sudining fuqarolik ishlari boʻyicha sudlov hay’ati muxolifat partiyalari (Tojikiston Demokratik partiyasi, Islom Uygʻonish partiyasi, Rastoxez xalq harakati va Lali Badaxshon jamiyati) faoliyatini taqiqladi. To'rtta siyosiy harakatning barchasi hukumatning rasmiy siyosatiga qarshi bo'lgan harbiy-siyosiy blok - Birlashgan tojik muxolifatini tashkil etdi. Rossiya chegarachilari xizmat qilayotgan Tojikiston- Afg‘oniston chegarasida notinch vaziyat yuzaga keldi . Bahordan beri tojik muxolifati jangarilari afg‘on mujohidlari ko‘magida bir necha bor chegarani buzib o‘tishga uringan. 13-iyul kuni erta tongda Afg‘oniston qurolli kuchlarining 55-piyoda diviziyasi harbiy xizmatchilari va tojik muxolifati jangarilari orasidan bir batalyon (200 kishi)dan iborat afg‘on mujohidlari qo‘shinlari Tojikiston hududiga bostirib kirib, ular bilan jang olib borishdi. Rossiya chegara qo'shinlarining 12-forposti . Kecha kechqurun Rossiyaning 201-motoo'qchilar diviziyasining bo'linmalari jang maydoniga yaqinlashdi, bu esa mujohidlarni o'z pozitsiyalaridan haydab chiqardi va chegaraning yaxlitligini tikladi. Yozga kelib, harbiy harakatlar intensivligi pasaya boshladi. 1994 yilda muxolifat faolroq bo'lishga harakat qildi, ammo sezilarli muvaffaqiyatga erisha olmadi. O‘zbekiston tomonidan qo‘llab-quvvatlangan ko‘lobiylar va hisorlar o‘rtasidagi munosabatlar keskinlashdi. 1995 yil aprel oyida muxolifat Afg'oniston hududidan qarshi hujumni boshladi, ammo bu ularga yana muvaffaqiyat keltirmadi. Aprel oyi oxirida Moskvada hukumat va muxolifat o'rtasida yuqori darajadagi muzokaralar bo'lib o'tdi , natijada o't ochishni to'xtatish rejimini yana bir oyga uzaytirish bo'yicha kelishuvga erishildi. May oyida Rahmonov va Said Abdullo Nuriy Kobulda uchrashib , o‘t ochishni to‘xtatish rejimini yana uch oyga uzaytirishga kelishib oldilar. 1994-yil aprelidan 1997- yilning mayigacha BMT shafeligida urushayotgan tomonlar oʻrtasida sakkizta muzokaralar boʻlib oʻtdi, biroq ularning rahbarlarining oʻzlari aniq pozitsiyaga ega emas edilar. Shu bilan birga, Demokratik partiya bir nechta bloklarga - "platformalarga" bo'linib ketdi, ulardan biri qurolli qarama-qarshilik tarafdori bo'lsa, ikkinchisi mojaroni diplomatik yo'llar bilan hal qilish uchun edi. Oqibatda muxolifatni dala komandirlarining turli guruhlari – “karateginskiy”, “komsomolobodskiy”, “tojikobodskiy”, “garmskiy” tashkil eta boshladi. 1996 -yil 23-dekabrda Moskvada Imomali Rahmonov va Said Abdullo Nuriy tomonidan imzolangan shartnoma imzolandi.muxolifatni hukumat tarkibiga kiritishni nazarda tutgan. 4498 nafar jangchini rasmiy kuch tuzilmalariga birlashtirishga qaror qilindi, 5377 nafar muxolifat aʼzosi soʻzsiz amnistiyaga tortildi. Download 418.02 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling