Tomosha, hasharu ma'rakalarni ko'pchilik bilan bamaslahat o'tkazish, yahshi kunda ham

Mahalla  azaldan  milliy  qadriyatlar,  ezgu  amallar  maskani  bo'lgan.  Mexr-oqibat, 

aqillik  va  totuvlik,  ehtiyojmand,  yordamga  muhtoj  insonlar  holidan  habar  olish,  to'y-

tomosha,  hasharu  ma'rakalarni  ko'pchilik  bilan  bamaslahat  o'tkazish,  yahshi  kunda  ham, 

yomon  kunda  ham  birga  bo'lish  kabi  xalqimizga  hos  urf-odat  hamda  an'analar  mahalla 

muhitida shakllangan. Ammo  mamlakatimiz mustaqillikka erishgunga qadar sobiq ittifoq 

mafkurasi mahallani rasman tan olmadi, uni jamiyatni boshqarish tizimiga kiritmadi. 

O'zbekiston  Respublikasi  Konstituciyasining  105-moddasida  shaharcha,  qishloq  va 

ovullarda,  shuningdek  ular  tarkibidagi  mahallalarda  hamda  shaharlardagi  mahallalarda 

fuqarolarning  yig’inlari  o'zini-o'zi  boshqarish  organlari  bo'lib,  ular  ikki  yarim  yil 

muddatga raisni (oqsoqolni) va uning maslahatchilarini saylanishi ko'rsatib o'tilgan. 

1993  yil  2  sentyabrda  O'zbekiston  Respublikasining  “Fuqarolarning  o'zini-o'zi 

boshqarish organlari to'g’risida”gi 915-HИИ sonli qonuni qabul qilindi. Bu qonun asosida 

fuqarolarning o'zini-o'zi boshqarish tushunchasi, huquqi, asosiy prinsiplari keltirib o'tilgan. 

2017  yilda  8062  mahalla  (fuqarolarni  o'zini-o'zi  boshqarish  organlari)  faoliyat 

yuritgan.  Shundan  Samarqand  viloyatida  1086  ta  mahalla  (12,1%),  Farg’ona  viloyatida 

1028 ta mahalla (11,5%), Toshkent viloyatida 1006 ta mahalla (11,2%) mavjud.  

Mamlakatimizda  oila  jamiyatning  asosiy  bo'g’ini  bo'lib,  jamiyat  va  davlat 

muhofazasiga  olingan.  Oila  jamiyatning  tabiiy  va  asosiy  hujayralarini  tashkil  etadi. 

Jamiyat  katta  kichik  oilalardan  iborat  bo'lib,  bu  oilalar  qanchalik  mustahkam  bo'lsa, 

jamiyat va davlat poydevori ham shuncha mustahkam bo'ladi. 2017 yilda jami oilalar soni 

8241865  tani  tashkil  etgan  bo'lib,  ulardan  kam  ta'minlanganlar  oilalar  soni  271285  tani 

tashkil etadi 

 

 

 

 

 

 

 

1-rasm 

 

2017 yilda viloyatlar kesimida mahallalar (fuqarolarning o'zini o'zi boshqarish 

organlari) soni 

 

 

Farg’ona  viloyatida  oilalar  soni  1021,9  ming  birlikni  (jami  oilalarga  nisbatan 

12,4%) tashkil etadi, ularning 32,8 mingtasi kam ta'minlangan oila hisoblanadi.  Toshkent 

shahridagi  oilalar  soni  jami  oilalarning  9,5%  ni  tashkil  etadi,  oilalarning  0,5%  kam 

ta'minlangan  oila  hisoblanadi.  Andijon,  Qashqadaryo,  Samarqand  va  Toshkent 

viloyatlarida  o'rtacha  9%  ni  tashkil  etadi.  Samarqand  viloyatida  17,8%,  Namangan 

viloyatida 16% ni tashkil etadi.  

2-rasm 

 

2017 yilda oilalar va kam ta'minlangan oilalar haqida umumiy ma'lumotlar 

  

 

Moddiy  yordam  olgan  oilalar  soni  232,3  mingtani,  2  yoshgacha  bo'lgan  bolalarni 

parvarishlash  bo'yicha  nafaqa  olgan  oilalar  soni  465,3  mingtani,  14  yoshgacha  bolali 

oilalarga beriladigan nafaqalarni olgan oilalar soni 463,1 mingtani tashkil etadi. 

Moddiy  yordam  olgan  oilalar  Samarqand  viloyatida  18,7%ni  tashkil  etgan  bo'lsa, 

Toshkent shahrida 0,6% ni tashkil etadi. 

2  yoshgacha  bo'lgan  bolalarni  parvarishlash  bo'yicha  nafaqa  olgan  oilalar 

Surxondaryo  viloyatida  16,6%  ni  tashkil  etgan  bo'lsa,  Toshkent  shahrida  0,1%ni  tashkil 

etadi.      

14  yoshgacha  bolali  oilalarga  beriladigan  nafaqalarni  olgan  oilalar  soni 

Qashqadaryo  viloyati  bo'yicha  13%ni  tashkil  etgan  bo'lsa,  Toshkent  viloyatida    2,6%  ni 

tashkil etgan. 

3-rasm 

 

2017 yilda nafaqa va moddiy yordam olgan oilalar soni haqida ma'lumot  

 

 

2017 yilda mahallalar (fuqarolarning o'zini o'zi boshqarish organlari) hodimlar soni 

36536 kishini tashkil etdi.  

Hodimlarning  yoshi  bo'yicha  tahliliga  nazar  tashlaydigan  bo'lsak,  18-29  yoshlilar 

hodimlar  3373  kishini  (yoki  jamiga  nisbatan  9,2%),  30-39  yoshli  hodimlar  8094  kishini 

(22,2%),  40-49  yoshli  hodimlar  11501  kishini  (31,5%),  50-54  yoshlilar  8509  kishini 

(23,3%), 55 yosh va undan katta yoshlilar 5059 kishini (13,8%) tashkil etadi. 

Hodimlarning 12018 nafari (33%) oliy ma'lumotli, 24422 nafari (67%) o'rta mahsus 

ma'lumotli hisoblanishadi.  Boshqaruv hodimlari soni 8922 kishini tashkil etadi.  

4-rasm 

2017 yilda mahallalar (fuqarolarning o'zini o'zi boshqarish organlari) dagi  

hodimlar soni 

 

 

 

 

 

5-rasm 

 

2017 yilda mahalla (fuqarolarning o'zini o'zi boshqarish organlari) da faoliyat 

ko'rsatgan hodimlar soni ma'lumoti bo'yicha 

 

2017  yil  boshiga  pul  mablag’lari  1101,8  mln.  so'mni  tashkil  etgan  bo'lsa,  pul 

tushumlari  509849,6  mln.  so'mdan  iborat  bo'lgan.  Pul  tushumlarining  92%  byudjetdan, 

4,6%  hukumatning  maqsadli  hamda  byudjetdan  tashqari  mahsus  fondlaridan,  1,4% 

ihtiyoriy badallar va hayr-ehson, boshqa beg’araz tushumlar hisobiga to'g’ri keladi. 

Foydalanilgan pul  mablag’lari 508702,0 mln.so'mni tashkil etgan bo'lib, 59,2% ish 

haqiga,  kompensasiya  va  rag’batlantirish  xarakteridagi  to'lovlarga,    10,1%  hayriya 

maqsadlariga, 1,8% material, tovar, ish  va xizmatlarni etkazib beruvchilarga to'langan pul  

hisobiga  to'g’ri  keladi.  2017  yil  oxiriga  mahallalarda  pul  qoldig’i  2249,4  mln.so'mni 

tashkil etgan. 

 

 

6-rasm 

2017 yilda mahalla (fuqarolarning o'zini o'zi boshqarish organlari)larining asosiy 

moliyaviy ko'rsatkichlari  

 

 

 

Mahallalar  (fuqarolarning  o'zini  o'zi  boshqarish  organlari)dagi  mavjud  personal 

kompyuterlar  soni  9745  tani  tashkil  etgan  bo'lib,  ulardan  stasionar  kompyuterlar  soni  

9615 ta, noutbuk, netbuk, planshetlar soni 130 tani tashkil etadi. 

Jami  personal  kompyuterlarning  11,5%    Samarqand  viloyati,  11,0%  Farg’ona 

viloyati, 9,9% Toshkent shahri hissasiga to'g’ri keladi. 

Internet  tarmog’iga  ulangan  kompyuterlar  soni  993  tani  tashkil  etadi,  ularning  

565 tasi (jamiga nisbatan 56,9%) Toshkent shahri, 86 tasi (jamiga nisbatan 8,7%) Navoiy 

viloyati, 70 tasi (jamiga nisbatan 7,0%) Farg’ona viloyati hissasiga to'g’ri keladi.  

Boshqa ofis texnikalari 2143 birlikni tashkil etadi. 26,9% ofis tehnikalari Toshkent 

shahri hisobiga to'g’ri kelgan bo'lsa, 17,3% Farg’ona viloyatiga, 11,6% Qoraqalpog’iston 

Respublikasi hisobiga to'g’ri kelgan. 

7-rasm 

2017 yilda mavjud personal kompyuterlar va ofis texnikalari to'g’risida ma'lumot 

 

 

 

 

 

8-rasm 

 

2017 yilda mahallalar (fuqarolarning o'zini o'zi boshqarish organlari) da mavjud 

personal kompyuterlar va ofis texnikalari to'g’risidagi ma'lumotlar hududlar 

kesimida, birlik 

 

 

  

Personal  

kompyuterlar  

Boshqa  

ofis texnikalari 

O'zbekiston Respublikasi 

9745 

2143 

Qoraqalpog’iston Respublikasi 

553 

248 

        viloyatlar: 

 

 

Andijon 

840 

0 

Buxoro 

600 

0 

Jizzax 

215 

48 

Qashqadaryo 

661 

95 

Navoiy 

486 

144 

Namangan 

755 

97 

Samarqand 

1117 

63 

Surxondaryo 

722 

173 

Sirdaryo 

206 

43 

Toshkent 

914 

140 

Farg’ona  

1071 

371 

Xorazm 

643 

144 

Toshkent sh. 

962 

577