1. Geomorfologik topoterminlar: (ag’ba (dovon), alang, alin (tizma, o'rmonli tog'), bayir, bag'ir, bel (dovon, o'tkil), bum (bo'm, qism, tor dara), dasht, do'ng, yozi, jar, kungay, ko'tal, ort, oshuv, terskay, tog', chuqur, qir, qopchig'ay (dara), qoratov, qurum va boshqalar).
2. Gidrologik topoterminlar: (arashon (arasan), arna, ariq, buloq, guzar, daryo, duob, yop, idil, kom, ko'l, pul (ko'prik), qayir, qorasuv, quduq, hovuz va boshqalar).
3. Floristik va faunistik topoterminlar: (arpa, bodom, patta (tol navi), tol, terak, tut, jiyda, qayrag'och, olma, o'rik, gazol, tuya va boshqalar).
4. Oykonomik topoterminlar: (qishloq, kent, kat, ovul, mahalla, guzar, qo’rg'oncha, ko'cha va boshqalar).
5. Etnonimik topoterminlar: (o'zbek, qipchoq, qangli, ming, nayman, qirg'iz, qatag'og, do'rmon, yuz, arab, tojik, uyg'ur va boshqalar).
6. Turli topoterminlar: (obyektning belgi - xususiyati, tomon, o'rin - joy, hajm va boshqa xususiyatlarni ifodalovchi terminlar: obod, orqa, katta, kichik, o'rta, yuqori, quyi, yangi, ko'hna, eski, oq, qizil, achchiq, chuchuk, sho'r, shirin va boshqalar).
Toponimik terminlar (TT)ning turlari va ayrim namunalar:
Geomorfologik
ТT
|
Gidrologik
ТT
|
Floristik va faunistik ТT
|
Oykonimik
ТT
|
Etnonimik
ТT
|
Turli
ТT
|
bel
|
arashon
|
arpa
|
guzar
|
arab
|
katta
|
soy
|
arna
|
bodom
|
daha
|
do’rmon
|
kichik
|
do’ng
|
ariq
|
olma
|
ko’cha
|
ming
|
ko’hna
|
jar
|
buloq
|
terak
|
kent
|
nayman
|
chuchuk
|
ko’tal
|
guzar
|
tol
|
mahalla
|
saroy
|
shirin
|
ort (art)
|
daryo
|
o’rik
|
ovul
|
uyg’ur
|
eski
|
tog’
|
yop
|
g’izol
|
sahar
|
yuz
|
yuqori
|
chuqur
|
kom
|
tuya
|
qishloq
|
o’zbek
|
o’rta
|
qoratov
|
ko’l
|
|
qo’rg’on
|
qangli
|
qizil
|
Xullas, terminlarni turli mezonlarga ko'ra guruhlashtirish mumkin. Har bir fanga oid terminlarni guruhlashtirilgan holatda o'rganish shu fanning terminlarini, binobarin terminologiyasini chuqurroq o'zlashtirib olish imkoniyatini beradi. Ayniqsa, tabiiy geografiyaga oid terminlar aksariyat hollarda tabiiy geografik obyekt turini ifoda etadi. Shuning uchun tabiiy geografik terminlarni yaxshi bilish tabiiy geografiya fanini chuqurroq o'zlashtirish Imkonini beradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |