Topshiriq 2

---

TOPSHIRIQ 2 
 
 
 
 
vazifa 1 
Psixologiya fanini boshqa fanlar bilan bog’liqligi 
Bilaman 
Bilishni xohlayman 
Bilib oldim 
 
 
 
vazifa 2 
Berilgan tushunchalar mazmunini izohlab bering. 
tushunchalar mazmunini 
1.  
faoliyat 
Kishilarning tashqi olamga faol munosabati shakli, insonning 
oʻzini oʻzi maqsadga muvofiq tarzda oʻzgartirish usuli, inson 
borligʻining muhim xususiyatlaridan biri. 
2.  
qobilyat 
Shaxsdagi shunday individual, turgʼun sifatlarki, ular 
odamning turli xil faoliyatdagi koʼrsatgichlari, yutuqlari va 
qiyinchiliklari sabablarini tushuntirib beradi.
3.  
temperament 
Insonning turli vaziyatlarda narsa, hodisa, holatlar va 
insonlarning hatti-harakatlariga nisbatan reaktsiyasini tushuntirib 
beruvchi xususiyatlari majmuidir. 
4.  
Bilish jarayoni 
Inson ongi bir qarashda yaxlit narsa, aslida u ayrim alohida 
jarayonlardan iborat. Shuning uchun ham atrof-muhitni, o`zimizni 
bilishimizga imkon beruvchi ongni o`rganish uchun uni alohida 
psixik jarayonlarga bo`lib o`rgana boshlaganlar. Bu jarayonlar —
 sezgilar, idrok, xotira, diqqat, tafakkur, nutq va boshqalardir. Bu 
jarayonlar shu qadar bir-birlari bilan bog`liqki, birini ikkinchisiz 
tasavvur qilishning o`zi qiyin. 
5.  
sezgi 
Olamdagi narsa 
va 
hodisalar 
ayrim 
xossalarining miyadagi taxlili. Materiyaning sezgi aʼzolariga taʼsir 
koʻrsatib, bosh 
miya poʻstlogʻi nerv 
markazini qoʻzgʻatishi 
asosida paydo boʻladi. Sezgi dunyoni bilishning birinchi bosqichi 
va tarkibiy qismidir. Sezgilar asosida hissiy bilishning idrok, 
tasavvur kabi shakllari yuzaga keladi.

---

6.  
ijtimoillashuv 
Ijtimoylashuv (ba’zi 
adabiyotlarda 
sotsializatsiya 
deb 
berilgan) tushunchasi ijtimoiy-psixologik, sotsiologik, pedagogik 
kategoriyalardan biri boiib, bu atama shaxsning uni oʻrab turgan 
tashqi ijtimoiy muhit ta’siri ostida jamiyatdagi mavjud tajribalarni 
oʻzlashtirishga moyilligi yoki oʻzlashtirganlik darajasini 
ifodalovchi jarayondir. Bu tushunchaning umumiy ma’nosi ostida 
individ tugʻilib, uni oʻrab turgan birlamchi va ikkilamchi muhit 
ta’sirida ulgʻayishi, undan soʻng jamiyatga qoʻshilishi, oʻrgangan 
barcha tajribalarini atrof muhitdagilar bilan hamkorlik qilish 
jarayonida qo`llashi va kimlargadir shu tajribalarni uzatishda 
vosita bolishi jarayoni tushuniladi 
7.  
xarakter 
Shaxsning alohida insonlar va insonlar guruhi, oʼz-oʼziga, 
vaziyatlar, narsalar va hodisalarga nisbatan munosabatlaridan 
orttiradigan sifatlarini oʼz ichiga oladi. 
8.  
istedod 
Nihoyatda zoʻr qobiliyat hisoblanadi. Biror sohada yuksak 
darajadagi layoqat. U idrok, tasavvur, tafakkur, xotira, 
kuzatuvchanlik benihoya oʻsganligida, voqea hodisalarning yangi 
qirralarini, ularning zamiridagi murakkab aloqadorlikni kashf 
etishda koʻrinadi.
9.  
motiv 
Inson faoliyatida muayyan maqsadni bajarishga sabab 
boʻluvchi omil, vaj. M. shaxsni harakatga va faoliyatga undovchi, 
ehtiyojning yuksak shakli sifatida paydo boʻluvchi ichki turtki 
hisoblanadi. Ehtiyoj va instinkt, mayl va hissiyot, ideal va boshqa 
M.lar jumlasiga kiradi
10.  
idrok 
Tirik organizmning maʼlumotlarni qabul qilib, qayta ishlash 
jarayoni; organizmga obyektiv reallikni aks ettirish va tashqi 
olamdagi yangidan-yangi vaziyatlarni baholab, shunga yarasha 
harakat qilish imkonini beradi.