Tortkol-Ellikqala shevasida. YusupovaG

ə

pənək, atlama, so‘ri, pesh, jilbirchi’, peshman kabi qator terminlar xalqimizning 

uzoq tarixi etnografiyasidan xabar beradi.  

2.  Shevada  mavjud  kөtargi,  qapi’,  i’lachiq,  kəppə:kəpə,  tuynuk  kabi 

terminlarning qadimgi yozma yodgorliklarga oid lug‘atlarda ham hozirgi fonnetik 

holatidan boshqacharoq shaklda uchrashi inson hayoti uchun zarur faktorlardan biri 

hisoblangan  binokorlik  kasbi  o‘troq  hayot  boshlanishi  bilan  bog‘liq  ekanligining 

lingvistik dalili hisoblanadi. 

3. Binokorlik, duradgorlik, temirchilik, ganchkorlik, bo‘yoqchilik, naqqoshlik 

kabi  sohalar  leksikasini  ham  qamrab  oladi.  Semantik  jihatdan  material  qurol-

                                                 

24

 G`ulamov A. So`z yasalishi. O`zbek tili grammatikasi. 1-tom. Morfologiya. Toshkent «Fan», 1975,7-b. 

---

 

48 

aslaha, kasb egalari binoning tarkibiy qismlari, bezak nomlari va ularga oid mehnat 

jarayoni nomlarini bildiradi.  

4.  Binokorlikda  o‘z  qatlamga  oid  terminlar  bilan  bir  qatorda-arab,  fors-tojik, 

mo‘g‘ul,  rus  tili  va  u  orqali  boshqa  tillardan  o‘zlashgan  terminlar  ham  faol 

ishlatiladi.  Chunki  har  qaysi  jonli  tilda  uning  yangi  so‘zlar  bilan  boyish  jarayoni 

hech  qachon  to‘xtamaydi,  ularning  bir  qismi  so‘z  yasash  yo‘li  bilan  yuzaga 

keltiriladi

25

. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                                                 

25

 Kubryakova Ya.S. Chto takoe slovoobrazovaniya. «Nauka», M.,1965 Str.18. 

---

 

49