Toshboyeva sh. K

q -solishtirma elektr utkazuvchanlik

Solishtirma elektr utkazuvchanlik bu bir-biridan 1sm oralikda joylashgan sirt yuzasi 1sm² teng bulgan ikkita elektrod orasidagi 1 ml xajmli eritmaning elektr utkazuvchanligidir.

Shundan kelib chikkan xolda ekvivalent elektr utkazuvchanlik tarkibida 1 gr. ekvivalent erigan modda tutgan suyultirilgan eritmaning millilitrlar sonini solishtirma elektr utkazuvchanlikga kupaytmasiga teng bulgan kattalik deyish mumkin:

(2)

Bu erda - ekvivalent elektr utkazuvchanlik; - solishtirma elektr utkazuvchanlik; C- 1 l eritmadagi moddaning gr –ekvivalentlar soni; V -1 gr –ekvivalent modda erigan eritmaning xajmi.

Eritmalarning ekvivalent elektr utkazuvchanligi eritma suyultirilganda ionlar sonining kupayishi sababli ortadi. Shunga muvofik berilgan elektrolit eritmasining ekvivalent elektr utkazuvchanligining ortishi elektrolitning dissotsilanish darajasi orkali aniklanishi mumkin. Shu bilan birga elektrolit eritmasi suyultirilgan sayin uning ekvivalent elektr utkazuvchanligi ma’lum chegaragacha ortib boradi keyin esa doimiyligicha koladi. Elektr utkazuvchanlikning bu chegaraviy kiymati cheksiz suyultirilgandagi elektr utkazuvchanlik deb ataladi va bilan ifodalanadi. Elektr utkazuvchanlik xodisasini urganish tufayli turli elektrolitlarning cheksiz suyultirilgan eritmalarining xammasida dissotsilanish darajasi 1ga teng bulganda xam ularning ekvivalent elektr utkazuvchanlik kiymati turlicha ekanligi aniklangan. Buning sababini tok tashuvchi ionlarning xarakatchanliklari turlicha ekanligi bilan boglash orkali tushintirish mumkin. Cheksiz suyultirilgandagi elektr utkazuvchanlik ionlarning xarakatchanliklari yig`indisiga teng buladi.

Eritmaning ekvivalent elektr utkazuvchanligi va ionlarning xarakatchanliklari kiymatini aniklash orkali