Toshkent arxitektura qurilish instituti o. Sh. Mamanazarov loyiha boshqaruvi

12.1. Xodimlarni boshqarishning asosiy prinsiplari
112
Samarali xodimlarni boshqarish loyihani boshqarishning asosi hisoblanadi. Odatda, investorlar loyihani boshqarish xodimlarini loyihani amalga oshirishda asosiy muvaffaqiyat omili sifatida koʻrishadi.

Loyiha xodimlarini boshqarish tizimi inson resurslari bilan bogʻliq boʻlgan jarayonlarni boshqarish usullari, proseduralari, dasturlarini oʻz ichiga oladi va ularning doimiy yaxshilanishini ta’minlaydi. Birlikda olingan ushbu uslublar, proseduralar, dasturlar quyidagi parametrlar bilan tavsiflangan loyiha kadrlarini boshqarish tizimini ifodalaydi:

• 
  xodimlarning loyihaning maqsadi va vakolati (ta’lim darajasi, malakasi, missiyani tushunish, ish munosabati) bilan muvofiqligi;
  

• 
  xodimlarni boshqarish tizimining samaradorligi - xarajatlar va imtiyozlarning nisbati, investitsiyalarga boʻlgan ehtiyoj, xodimlar bilan ishlash natijalarini baholash mezonlarini tanlash;
  

• 
  xodimlarning ortiqcha yoki kamligi, ehtiyojlarni hisoblash, miqdor va sifatni
  

rejalashtirish;

• 
  professional faoliyatning ayrim guruhlari va ijtimoiy-psixologik xususiyatlari boʻyicha xodimlar balansi;
  

• 
  boshqaruv xodimlari guruhlariga ustunlik qiladigan manfaatlar va qadriyatlar tuzilmasi, ularning ish faoliyatiga boʻlgan ta’siriga ta’siri va natijalari;
  

• 
  faoliyatning ritmi va intensivligi, ishning psixologik holati va sifatini belgilash;
  

• 
  xodimlarni tanlash va ulardan foydalanishni aks ettiradigan, uning rivojlanish tizimini tashkil etuvchi boshqaruv xodimlarining intellektual va ijodiy salohiyati.
  

Xodimlarni boshqarish samaradorligi loyihaning umumiy maqsadlarini amalga oshirish darajasi bilan belgilanadi. Har bir jamoa a’zosidan foydalanishning samaradorligi uning zarur funksiyalarini amalga oshirish qobiliyatiga va ushbu funksiyalarni amalga oshiradigan motivatsiyasiga bogʻliq.

Kadrlar bilan ishlashni samarali tashkil etish loyiha xodimlarini boshqarishning asosiy tashvishlari va shunga mos ravishda loyiha komandasining kadrlar menejerining ham asosiy tashvishlari hisoblanadi.

Inson resurslarining oʻziga xosligi quyidagicha:
113

• 
  inson resurslarini boshqarishda psixologik omillarga, inson faoliyati ragʻbatlantirilishiga va motivatsialashga ustuvor ahamiyat beriladi;
  

• 
  odamlar ongli, fikrlash va aql-zakovat bilan shugʻullanishadi, shuning uchun ularning boshqaruvga boʻlgan munosabati faol va hissiy jihatdan mazmunli va passiv-mexanik emas;
  

• 
  inson resurslari doimiy rivojlanishga qodir;
  

• 
  tashkilot va inson resurslari oʻrtasidagi oʻzaro munosabatlar jarayoni ikki tomonlama boʻladi;
  

• 
  inson resurslari faoliyatining xabardorligi, maqsadlarini belgilash, ragʻbatlantirish va oʻzini oʻzi anglash talablari bilan ajralib turadi;
  

• 
  inson resurslarini notoʻgʻri ishlatish bilan ishlatish samaradorligi boshqa manbalar turiga nisbatan tezroq tushadi;
  

• 
  inson resursidagi investitsiyalar (moddiy va ma’naviy) resurslarning boshqa turlaridan koʻra koʻproq samara beradi.