Mavzu: Po’lat rangli metallar va ular asosidagi qotishmalardan tayyorlangan qurilish buyum va konstruktsiyalari hamda ularni karroziyadan saqlashning samarali usullari
TOSHKENT ARXITEKTURA
QURILISH INSTITUTI
QURILISH MATERIALLARI VA BUYUMLARI FANIDAN
Mustaqil ish
Mavzu:Po’lat ,rangli metallar va ular asosidagi qotishmalardan tayyorlangan qurilish buyum va konstruktsiyalari ,hamda ularni karroziyadan saqlashning samarali usullari. Bajardi:112-19 guruh talabasi Ibragimov Jaloliddin Tekshirdi:Abdulaziz Saydullayev Po’lat-tarkibida uglerod miqdori 2%gacha bo’lgan temir bilan uglerodning bog’lanuvchan qotishmasidir. Olish usuliga qarab po’latlar, marten, konvertor va elektro po’latlariga bo’linadi. Po’latlar kimyoviy tarkibi bo’yicha uglerodli va legirlangan bo’ladi. Turli usullarda olingan uglerodli po’latning qotishiga ko’ra sokin ,yarim sokin va qaynaydigan po’latlarga bo’linadi. Tarkibiga kiritilgan legirlovchi qo’shilmalarga qarab po’lat xrom-marganetsli, marganets- nikelli, misli-po’lat va hokazolar deb aytiladi. Vazifasiga ko’ra po’latlar quyidagi guruhlarga bo’linadi:konstruktsion po’latlar, bular turli qurilish qurilmalari va mashinalar detallarini tayyorlash uchun ishlatiladi, Maxsus po’latlar –bular yuqori olovbardosh va yeyilishga chidamli, shuningdek zanglashga chidamliligi bilan tavsiflanadi: nihoyat asbobsozlik po’latlari va hokazo. Sifatiga ko’ra po’latlar odatda oddiy, sifatli, yuqori sifatli va alohida yuqori sifatli po’latlarga bo’linadi. Po’latni termik ishlash usullari. 1.
Po’latni
termik
ishlash
Bo’shatish
toblash
normalash
yumshatish
Po’lat quymalarini bosim bilan ishlashning usullari. 2.
Bosim bilan ishlash
presslash
Bolg’alash
Cho’zish
shtamplash
prokatlash
Rangli metallar
Haqiqiy zichligi bo’yicha yengil (alyuminiy, dyuralyuminiy) va og’ir (oltin,nikel,mis, qalay, rux, va qo’rg’oshin) va boshqalar kiradi.
Rangli metallurgiya- og’ir sanoat sohalaridan biri hisoblanadi.
Ruda konlarini qazish, rudalarni boyitish, rangli nodir vaqimmatbaho metallarni ishlab chiqarish hamda qayta ishlash, ularning qotishmalarini tayyorlash bilan shug’ullanadi.
Rangli metallurgiya sanoatida prokat, presslangan buyumlar, qattiq qotishmalar, metallic kukunlar, rangli, nodir va qimmatbaho metallarning turli xil tuz hamda birikmalari, kimyoviy moddalar,elektrod buyumlari va hokazo tayyorlanadi.
Po’lat va rangli metal qotishmalari ishlatilish sohalari.
Po’lat-ishlatilishiga qarab qurilish (prokat) va mashinasozlik (konstruktsion), asbobsozlik, alohida xossali xillarga bo’linadi
Rangli-mashinasozlik,samalyotsozlik,radiotexnika,va elektrotexnika sanoatida hamda boshqa sohalarda keng ko’lamda foydalaniladi.
Korroziyadan saqlash usullari.
Metallar korroziyasi yemirilish harakteriga ko’ra quyidagi turlarga bo’linadi:tekis, mahalliy, kristallitlararo va korrozion darz.
Korroziya natijasida har yili yig’ilgan va inson ishlatadigan barcha metallarning 1-1.5%i yo’qoladi metallarni korroziyadan saqlash uchun ba’zi tadbirlar ko’riladi (mas,legirlovchi,elementlar: xrom,nikel,va boshqalari qo’shiladi).
E’tiboringiz uchun rahmat…
http://fayllar.org
Do'stlaringiz bilan baham: |