Toshkent axborot texnologiyalari universiteti nukus filiali
Download 1.7 Mb. Pdf ko'rish
|
talabalarga power point dasturida prezentatsiya yaratish texnologiyasini orgatish usullari
|
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI ALOQA AXBOROTLASHTIRISH VA TELEKOMMUNIKATSIYA TEXNOLOGIYALARI DAVLAT QO’MITASI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI NUKUS FILIALI
Kompyuter injenering fakulteti
«Kasb ta`limi» yo’nalishining 4-kurs talabasi ESHCHONOV ZOKIR XAYITBOEVICH
mavzusidagi
BITIRUV MALAKAVIY ISHI
Kafedra mudiri:
f.-m.f.n. Sh. Allamuratov
Ilmiy rahbar:
f.-m.f.n. Sh. Allamuratov
__ sonli bayonnamasi «_____» _________________ 2014 yil
Nukus-2014
2 O’ZBEKİSTON RESPUBLİKASİ ALOQA, AXBOROTLASHTİRİSH VA TELEKOMMUNİKATSİYA TEXNOLOGİYALARİ DAVLAT QO’MİTASİ TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGİYALARI UNİVERSİTETİ NUKUS FİLİALI KOMPYUTER INJINIRINGI FAKULTETI «AXBOROT TA’LIM TEXNOLOGIYALARI » KAFEDRASI
Eshchonov Zokir Xayitboevich “Talabalarga Power Point dasturida prezentatsiya yaratish texnologiyasini o’rgatish usullari”
mavzusidagi bitiruv malakaviy ishiga
VAZIFA
buyrug’i bilan tasdiqlandi.
materiallari’, ilmiy adabiyotlar va Internet materiallari.
Bitiruv malakaviy ish mazmuni’: Kirish.
§1. Ms Power Point dasturi haqida umumiy tushinchalar §2. MS Power Point grafik muharriri § 3. Prezentatsiyaga maxsus efektlar qo’yish Xulosa Foydalanilgan adabiyotlar Vazifa berilgan sana «____» __________ 2014-yil.
Kafedra mudiri________ «____» __________ 2014 .y. Ilmiy raxbar __________ Vazifani oldi __________
3 Bitiruv malakaviy ishi paragraflar bo’yicha maslaxatchilar.
Paragraflar Maslaxatchi Imzo, sana Vazifani berdi Vazifani qabulladi 1
2 Аllamuratov Sh.Z
3 Аllamuratov Sh.Z
Ishni bajarish rejasi: № Bob nomi Bajarish muddati
Ilmiy raxbar (maslaxatchi imzosi’) 1.
2. 3.
4.
5. Ms Power Point dasturi haqida umumiy tushinchalar
MS Power Point grafik muharriri Prezentatsiyaga maxsus efektlar qo’yish
Titul beti , mundarija, adabiyotlar ruyxati, annotatsiya
POWER POINT dasturida dokladning slaydini yaratish 7.02.2014
7.04.2014
7.05.2014
7.06.2014
Bitiruvchi ________________ «____»__________2014 -yil. Ilmiy raxbar ________________ «____»__________2014 -yil.
4 АННОТАЦИЯ В данной выпускной квалификационной работе рассмотрены технологии cоздание презентации на программе MS Power Point. Кроме того приведён графический редактор, поставка объектов и специальных эффектов в слайд, форматирование и другие возможности.
Mazkur bitiruv malakaviy ishida MS Power Point dasturi yordamida prezentatsiyalar yaratish texnologiyasi qaralgan. Bundan tashqari grafik redaktor keltirilgan bwlib slaydni formatlash, unga ob`ektlar quyish va boshqada imkoniyatlar keltirilgan.
SUMMARY
In the given final qualifying work the technologies creation of
presentation of the program MS Power Point are considered. Besides the graphic editor, delivery of objects and special effects in a slide, formatting and other opportunities is given.
5
Mundarija: Kirish…………………………………………………………….…………............6 §1. Ms Power Point dasturi haqida umumiy tushinchalar……..…………………9 1.1. Microsoft Power Point dasturning menyusi……………..……………………9 1.2. MS Power Point ni ishga tushirish, PowerPoint dasturining uskunalar paneli………………………………….………………14
1.3
. Prezentatsiya yaratish bosqichlari…………..………………………....20 §2. MS Power Point grafik muharriri………………………….………….24 2.1 Slayd tuzilishini o’zgartirish va slaydlarga matn kiritish…………… ..31 2.2. Slaydda ob’yektlarni joylashtirish va formatlash…………............ ....35
3. Prezentatsiyaga maxsus effektlar qo’yish………………………… …36 3.1 .
3.2. Prеzеntatsiya namoyishlari……………………………………… .….42 Xulosa ………………………………………………………………… .…46 Adabiyotlar………………………………… ………………………..... …47 Texnika xavfsizligi qoidalari……………………………………………………
6 Kirish Mavzuning dolzarbligi . Mustaqillikka erishilgandan keyin
barcha sohalardagi kabi ta`lim tizimida ham jiddiy islohatlar amalga oshirildi, ta`limning sifatini yaxshilashga kirishildi. Ta`lim berishning yangi usullari joriy qilina boshlandi. Shulardan eng asosiysi o`quvchilarga yangi pedagogik texnologiya asosida dars berish masalasi. Bu usulni kampyuter tehnalogiyalari sohasida ishlashga ham tadbiq qilish yangi samara berishi amalda tasdiqlandi. O`quvchilarning badiiy didini o`stirish, dunyoqarashini kengaytirish uchun ularning kompyuter va zamonaviy tehnalogiyalar asosida ishlashi juda muhim. Buning usullarini ishlab chiqish esa, hech qachon dolzarbligini yo`qotmaydi. Biz mazkur bitiruv ishimizda bu xususida o`z taklif va mulohazalarimizni ifodalashga harakat qilamiz. “Yosh avlod tarbiyasining muhim jihatlaridan biri, Prezident Islom Karimov Ikkinchi chaqiriq O`zbekiston Respublikasining Oliy Majlisi XIV-yig’ilishida so`zlagan nutqida qayd etganidek, ularning qalbi va ongiga, kundalik turmush tarziga ota-bobolarimizdan qolgan bebaho meros, milliy urf-odat va an`analar”
ning mazmun-mohiyatini tushuntirish va singdira borishdan iborat. Jamiyatning barcha qatlamlarini, ayniqsa, yoshlarni yuksak ma`naviyat va ma`rifat sohibi qilib tarbiyalash bugungi kunning dolzarb masalasidir. Zamonaviy kompyuter texnikasining ishlatish va undan foydalanish uchun turli vazifalarni bajaruvchi dasturlar mavjud. Ish faoliyatida shunday masalalar uchraydiki, yuqorida sanab o’tilgan muharrirlar va dasturlardan foydalanib hal etish yoki ko’zlangan maqsadga erishish mumkin emas yoki ko’p vaqt, mehnat va mablag’ talab qiladi. Slayd taqdimotda namoyish etish uchun tayyorlangan sahifani ko’ramiz. Devoriy gazetalar ham slaydga misol bo’la oladi. Taqdimot bir necha
1 I.Karimov.Vatanimizning tinchligi va xavfsizligi o’z kuch-qudratimizga, xalqimizning hamjihatligi va bukilmas irodasiga bog’liq. T.: “O’zbekiston”, 2004, 8-bet 7 slayddan iborat bo’lishi mumkin. Odatda, birinchi slayd muqova yoki titul slaydi hisoblanadi. Taqdimotdagi slaydlar sonini ma'ruzachi belgilaydi. MICROSOFT POWER POINT dasturi, asosan, 1987 yildan boshlab paydo bo’lgan prezentatsion grafik ishlarida muhim o’rin egallaydi. Mazkur dasturning avvalgi versiyalaridagiga nisbatan hozirgi dasturiga yangi qo’shimcha fikrlar va prezentatsiyalarni qo’llashning yangi usullari ishlab chiqildi. MICROSOFT POWER POINT dan foydalanayotgan har bir foydalanuvchi yoki u yangi ish boshlovchi bo’lsa, yoki tajribali bo’lishidan qat`iy nazar, ushbu dasturga kiritilgan yangi usullarni yuqori darajada baholaydi. Kompyuter texnologiyasining rivojlanib borishi taqdimot masalasini hal etish ham oson, ham tez va asosiysi, sarf-harajatni juda ham kam bo’lishini ta'minlaydi. Shunday dasturlar yaratildiki, saydlar tayyorlash uchun matn, grafik muharrirlari, elektron jadval, multimedia dasturlari va Internet xususiyatlarini bog’lagan holda, quyidagi imkoniyatlarni beradi: 1) matn, rasm chizma va jadvallarni slayd sahifasida belgilangan tartibda joylashtirish; 2) matn, rasm chizma va jadvallarni slayd sahifasida ixtiyoriy tartibda joylashtirish; 3) taqdimotdagi bir slayd bezagini qolgan barcha slaydlarga avtomatik o’tkazish; 4) taqdimotdagi har bir slaydni alohida ko’rinishda bezash; 5) taqdimotda multimediali slaydlar yaratish. Dastur tamonidan matn, rasm, grafik va jadvallarni slayd sahifasida belgilangan tartibda joylashtirilishi avtomaket yoki Slayd razmetkasi (razmetka slaydov) deb tushuniladi. Ishning maqsadi. Respublikamiz Prezidenti I.A.Karimov O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi birinchi chaqiriq IX- yig’ilishidagi ma`ruzasida: «Demokratik jamiyatda bolalar, umuman har bir inson erkin fikrlaydigan etib tarbiyalanadi. Agar bolalar 8 erkin fiklashni o`rganmasa, berilgan ta`lim samarasi past bo`lishi muqarrar. Albatta, bilim kerak. Ammo … mustaqil fikrlash katta boylikdir»,- deb millat ravnaqi va jamiyat taraqqiyotida mustaqil fikrlashning ahamiyati nechog`liq zarurligini ko`rsatib berdi. Shunday ekan bitiruv makalaviy ishimizni yozishdan asosiy maqsad ham talabalarga o’z sohamiz bo’yicha to’g’ri tarbiya berish bilan birga POWER POINT dasturida prezentatsiya yaratish texnologiyasini o’rgatish usullarining eng qulay va sodda tartibda o’rgatish yo’llari haqida bayon qilamiz.
adabiyotlar ro’yhatidan iborat bo’lib, birinchi Bobda Power Point dasturi haqida umumiy tushunchalar berib unda Microsoft Power Point dasturning menyusi, Power Pointni ishga tushirish, Power Point dasturining uskunalar paneli,
Prezentatsiya yaratish bosqichlari kabi bo’limlardan tashkil topgan. Ikkinchi bob Power Point grafik muharriri deb nomlangan bo’lib, unda Slayd tuzilishini o’zgartirish va slaydlarga matn kiritish va Slaydda ob’yektlarni joylashtirish va formatlash haqida ma’lumot beramiz. Bitiruv malakaviy ishimizning uchinchi bobi Prezentatsiyaga maxsus efektlar qo’yish haqida bo’lib, Power Point dasturi va unda taqdimotlar yaratish, Prеzеntatsiya namoyishlari to’g’risida ish olib boramiz. Power Point dastur mahsuloti asosan prezentatsiyalar hosil qilishda ishlatiladi. Prezentatsiya - ma'ruza, biznes reja va hokazolar bo’lishi mumkin. Har bir prezentatsiya bir nechta slayddan tashkil topgan bo’lishi mumkin. Microsoft Power Point yaratgan hujjatlarini Office ning boshqa muharirlariga, Web sahifa ko’rinishida, rasm ko’rinishida (*.bmp,*.jpg) va boshqa ko’rinishlarda eksport qilish imkoni berilgan. Prezentatsiyalar tayyorlashda qulayliklari juda katta bo’lgan zamonaviy dasturlardan biri Microsoft Power Point da tayyorlanadigan Prezentatsiya 9 slaydlarida rasm, formula, grafiklar, ovoz yozilgan fayllar, videokliplar va hokazolarni joylashtirish imkoni berilgan.
PowerPoint dasturi MICROSOFT firmasining WINDOWS qobig`i ostida yaratilgan bo`lib, ushbu dastur prеzеntatsiyalar (taqdimot qilish, ya`ni tanishtirish) bilan ishlash uchun eng qulay bo`lgan dasturiy vositalardan biridir. Bu dastur orqali barcha ko`rgazmali qurollarni yaratish va ba`zi joylarda esa ma`lumotlar bazasi sifatida ham qo`llash mumkin. Ayrim hollarda bu dasturdan multimеdia vositalarini boshqarish va ularni qo`llab, namoyish etuvchi qurilmalarga yuborish vazifalarini ham bajarish mumkin. Namoyish etish uchun 35 millimetrlik slayd plyonkasi va tashqi plyonkalar ishlatilish odat tusiga kirdi. Keyingi vaqtlarda rangli suyuq kristalli panellar tarqalgan bo’lib, bevosita kompyuter ekraniga ulanadi. Bunday prezentatsiyalarni tayyorlash ko’p mehnat talab qilinadigan jarayonlardir. Shuning uchun dastur ta’minoti bozorida qator paketlar paydo bo’ldiki, ular prezentatsiyalarni barpo etish va o’tkazish ishlarini soddalashtirishga yordam beradi. Bunday dastur mahsuloti vakillaridan biri bu Microsoft Power Point dasturidir. Prezentatsiya - bu slaydlar va maxsus effektlar to’plami bulib, ularni ekranda ko’rsatish, tarqatiladigan material, ma’ruza rejasi va konspekt shaklida bitta faylda saqlanadi, Prezentatsiya (taqdimot) - yaratilayotgan slaydlar turkumi va uni namoyish etish uchun beriladigan fayl nomi.
diagrammalarni o’z ichiga oladi. Slayd - ma`lum bir o’lchamga ega bo`lgan muloqot varaqlari hisoblanadi. Unda biror maqsad bilan yaratilayotgan namoyish elеmеntlari joylanadi. Maruza konspekti - Power Point da prezentatsiya ustida ishlash jarayonida yaratilgan ma’ruza konspekti. Chop etish vaqtida ma’ruza konspektining har bir betida slayd va tekstning mazmunini tushuntiruvchi kichiklashtirilgan tasvir chiqarilgan bo’ladi. 10 Prezentatsiya strukturasi (tuzilishi) - faqatgina slayd sarlavhasini, shuningdek, grafik tasvirsiz asosiy matnni va maxsus shakllantirishni ichiga olgan hujjat.
Masalan: Prеzеntatsiya1 – Power Point dasturi ochilganda, sarlavhalar qatorida paydo bo`lib, yaratilgan yoki yaratilayotgan taqdimotning ayni vaqtdagi nomi hisoblanadi. Bu nomni kеyinchalik o`z xohishingizga ko`ra almashtirishingiz mumkin.
radioreklamalar sizga ma`lum. Hozirda kompyuter reklamalarni yaratish va tarqatish bo’yicha eng kuchli vositaga aylanadi. Reklama prezentatsiyasini yaratish - bu ko`p vaqtni talab qiladigan, juda muhim va mas`uliyatli jarayondir. Bu o`rinda sizdan talab qiladigan, juda muhim va mas`uliyatli jarayon. Bu o’rinda sizdan talab qilinadigan rasmlar, animatsiya (harakat), qisqa matnlardan iborat ssenariyni o’ylab topishdan iborat.
Slaydlar kеtma-kеtligidan iborat tayyor ko`rgazmani kompyutеr ekranida, vidеomonitorda, katta ekranda namoyish qilish mumkin. Ko`rgazmani tashkil qilish - slaydlar kеtma-kеtligini loyihalash va jihozlash dеmakdir. Taqdim etish axborot tеxnologiyasining samaradorligi ko`p jihatdan taqdim etuvchi shaxsga, uning umumiy madaniyati, nutq madaniyati va h.k.larga bog`liq ekanligini ham unutmaslik lozim. POWER POINT dasturi har xil mavzularga oid juda ko’p tayyor taqdimotlar ko’rinishlarini tavsiya etadi. Bunday ko’rinishlar har xil usulda bezatilgan slaydlarni o’z ichiga oladi. Slayd maydonida zarur bo’lsa o’zimizga kerakli matnni, chizmani, jadval yoki diagrammani joylashtirishimiz mumkin. Buning uchun POWER POINT dasturida slayd orqali tayyorlangan EXM qurilmalari yuzasidan tayyorlangan taqdimotlarni misol keltirishimiz mumkin. Microsoft Power Point dasturi ishga tushirilganda dasturning interfeysi va Power Point muloqot oynasi ochiladi. Word, Excel dasturlari interfeysi kabi
11 Power Point interfeysi ham sarlavhalar satri, menyular satri, uskunalar paneli va ishchi maydoniga ega. Menyular satri slaydlarni ko’rsatish (Pokaz slaydov) bo’limi bilan farqlanadi. Power Point dasturi interfeysining boshqa dasturlar interfeysidan yana bir farqi Power Point muloqot oynasining mavjudligidir. Muloqot oynasida taqdimot ishlarida yordam beradigan maslahatlar berilgan.
Power Point taqdimotlar muxarririning menyusi oynani yuqori qismida joylashgan bo’lib u 8 bo’limdan iborat: Fayl, Pravka, Vid, Vstavka, Format, Servis, Tablitsa va Okno. Bu bulimlar yordamida biz taqdimot, slayd va ularda joylashgan xar xil matn, rasm hamda boshqa istalgan ob’ektlar ustidan xar xil amallarni bajarishimiz mumkin. Endi bu bo’limlar bilan yaqinroq tanishaylik. Fayl menyusi Kamandalarining mazmuni: Sozdat - YAngi, ilgari mavjud bo’lmagan taqdimotni yaratish (bo’sh, rangli jixozlangan yoki, tayyor shablondan foydalanib). Otkrit - Mavjud bo’lgan (oldin yaratilgan) taqdimotni ko’rish yoki uzgartirish uchun ochish
Zakrit - Ekranda ochiq bo’lgan taqdimotni berkitish. Soxranit - Ekranda ochiq bo’lgan taqdimotni saqlash. Soxranit kak- Ekranda ochiq bo’lgan taqdimotni yangi nom ostida saqlab qo’yish yoki boshqa bir katalogga nusxasini joylashtirish.
12 Soxranit v formate NTML… -Ekranda ochiq b’lgan taqdimotni xotiraga gipertekst ko’rinishida saqlab qo’yish. Parametri stranitsi… - Ishchi saxifasini formatlashga oid parametrlardan iborat dialog oynasini hosil qilish. Predvaritelniy prosmotor -Bosmaga tayyorlangan taqdimotni saxifaga joylashishini oldindan ko’rish. Pechat - Taqdimot faylni bosmaga chiqarishga oid parametrlardan iborat dialog oynasini hosil qilish. Otpravit - Faylni boshqa kompyuterga jo’natish Svoystva - Fayl haqida ma’lumotlar saqlash
Kamandalarining mazmuni: Otmenit izmeneniya - Ma’lumotlarni o’zgartirishga olib kelgan ohirgi bajarilgan xarakatni bekor qilish (orqaga qaytish). Povtorit - Bekor kilingan harkatni qaytarish (oldingi ko’rinishga qaytish) Virezat - Tanlab olingan slayd ob’ektning nusxasini xotiraga ko’chirib (kirkib) olish. Kopirovat - Tanlab
olingan slayd
ob’ektning nusxasini xotiraga olish Vstavit - Xotirada joylashgan slayd ob’ektning chiqarib kursor turgan joyiga qo’yish. Spetsialnaya vstavka - Xotirada joylashgan slayd ob’ektning kursor turgan joyiga xar xil ko’rinishda chiqarish. Ochistit - Slaydning tanlagan ob’ekt ichini yoki yozuvlarni tashqi ko’rinishini tozalash.
13 Videlit vsyo - Butun slaydda joylashgan ob’ektlarni tanlash Dublirovat - Tanlangan slayd ob’ektining nusxasini yaratish Udalit slayd - Tanlangan slayd ob’ektini o’chirish Nayti… - Butun slaydda suz yoki suzlar ketma ketligini qidirib topish qomondasi. Zamenit… - Butun slaydda so’z yoki so’zlar ketma ketligini qidirib topib boshkasiga almashtirish qamandasi. Vid menyusi Kamandalarining mazmuni:
Obichniy - Taqdimotning oddiy ko’rinishiga o’tish Sortirovshik slaydov - Slaydlar ro’yxati ko’rinishiga o’tish Stranitsi zametok - Slaydlar kichiklashtirilgan xolatiga o’tish Pokaz slaydov - Slaydar taqdimotini ko’rish Obrazets - Taqdimotni tayyor shablon
ko’rinishiga o’tish CHerno beliy - Oq qora xolatiga o’tish Miniatyura - Kichiklashtirilgan xolatga o’tish Paneli instrumentov - Ekranda ixtiyoriy yordamchi tugmalar (asboblar paneli) satrini xosil qilish va Nastroyka tugmasi orqali bu panellarga yangi tugmalar joylashtirishi mumkin. Lineyka - CHizgichlarni ekranda ko’rinishi yoki ko’rinmasligini ta’minlaydi. Napravlyayushie - Slaydning urtasini ko’rsatish Kolontituli - Yuqori yoki pastki kolontitullarni yaratish, ko’rish va ularni taxrirlash
14 Primechanie -Slaydning tanlangan elementiga izox qo’shish Mashtab -Slaydlarni ko’rinishi foizini uzgartirish
Kamandalarining mazmuni:
Sozdat slayd - Yangi bo’sh slayd yaratish Dublirovat slayd - Ekranda ko’rinib turgan slayd nusxasini yaratish Nomera slayda - Slaydga nomerini kushish Data i vremya - Slaydga avtomatik ravishda bugungi kun va vaqt xaqida ma’lumotni qo’shish Simvol - Slaydga xar xil belgilarni qo’shish (masalan: © ® § ¼ ± ³ ² ¢ € ) Primechaniya - Slaydning belgilangan element mazmuni haqida izoxlarni yaratish (izox sichkonchani shu elementga ko’rsatganingizda ekranda xosil bo’ladi) Slaydi iz faylov - Tashqi joylashgan boshka fayldan slayd ko’shish Slaydi iz strukturi - Tayyor strukturadan slayd ko’shish Risunok - Bu kamonda yordamida slaydga rasmlar va xar xil grafik ob’ektlar qo’yiladi. Ushbu guruxda: Kartinki - tayyor rasimlar koleksiyasidan, Iz fayla - kompyuterda saklanuvchi rasmni, Avtofiguri - tayyor grafik shakllar, Ob’ekt Word Art - grafik jixozlangan matn va xokazo… Nadpis - Matnga ustki yozuv qo’shish. Ustki yozuv slaydda emas balki aloxida qatlamda yaratiladi va uni varaqa bo’ylab siljitish mumkin. Film i zvuk - Slaydga video yoki audio ob’ektni qo’shish Tablitsa - Slaydga jadval qo’shish
15 Ob’ekt - Bu qomonda umumlashgan qomonda bo’lib, u alohida fayllarda saqlanuvchi Risunok, Karta va boshqa bir qancha murakkab ob’ektlarni doqumentiga qo’yishga xizmat qiladi. Format menyusi Kamandalarining mazmuni:
Spisok - Matnni ro’yxat holatiga o’tkazish va ro’yxat ko’rinishini ko’rish va o’zgartirish Viravnivanie - Slayd chegaralari bo’yicha ob’ektlarni joylashtirish Intervali - Slaydda ob’ektlar o’rtasidagi masofani o’zgartirish Registr - Slaydning ichidagi ob’ektning xarflar registirini o’zgartirish Zamena shriftov - Ob’ekt xarflar shaklini boshqasiga uzgartirish Razmetka slayda - Slayd turini o’zgartirish Svetovaya sxema - Slayd rangli jixozlanishini o’zgartirish Fon - Slayd orqa rangini o’zgartirish. Primenit shablon oformleniya - Tayyor shablon rangli jixozlanishiga o’tkazish. Sveta i linii - Slaydning tanlangan elementning rang va chiziklar hususiyatlarini o’zgartirish. Prototip - Taqdimot elementlarini tayyor xolatlarni ko’rish yoki o’zgartirish. Servis menyusi Kamandalarining mazmuni: Orfografiya… - Taqdimotning imlo xatolarini tekshirish tizimini ishga tushiradi. 16 Yazik - Xatolarni tekshirish tilini o’zgartirish yoki tanlangan so’zga sinonim topish. Sravnenie i sliyanie prezentatsiy - Ikkita taqdimotni bir biriga ko’shish Sovmestnaya rabota - Bitta taqdimotni boshqa kompyuter bilan birga yaratish Makros - Mavjud makroslar bilan ishlash yoki yangilarini yaratish. SHabloni i nadstroyki - Dokument parametrlarini o’zgartirish Nastroyka - Yordamchi tugmalar panellarini, menyu bo’limlarini ekranda ko’rinishini yoki tartibini sozlash, klaviaturadan bajariladigan amallarni o’zgartirish. Parametri - Dasturning asosiy parametrlarini o’zgartirish va uning ishlash xolatlarini sozlash. Pokaz slaydov Kamandalarining mazmuni: Nachat pokaz - Slaydlar taqdimotini boshlash Nastroyka vremeni - Slaydlardagi ob’ektlarni paydo bo’lish vaqtini sozlash Zvukozapis - Slaydga tovush tayyorlash Nastroyka prezentatsii - Taqdimotni ishga tushish va ishlash xolatlarni sozlash Upravlyayushie knopki - Boshkarish tugmalarini ko’shish Nastroyka deystviya - Ob’ektga mos xarakatni tanlash
Vstroennaya animatsiya - Tayyor animatsiyalashtirishdan foydalanish Nastroyka animatsii - Taqdimotni ichidagi slayd ob’ektlarning animatsiya va audio imkoniyatlarini sozlash va ular tartibini ko’rsatish Prosmotr animatsii - Slaydning animatsiyasini ko’rish Smena slaydov - Slaydlarni bir biri bilan almashish xolatini tanlash
17 Skrit slayd - Slaydni ko’rinmas qilish Proizvolniy pokaz - Slaydni ixtiyoriy tartibda ko’rsatish
Kamandalarining mazmuni:
Novoe - Taqdimot faylni ikkita oynada ko’rsatilishini taminlash. Uporyadochit vse - Xamma ochik taqdimot fayllar oynalarini ekranda yonma-yon ko’rinishini taminlash. Kaskadom - Xamma ochik taqdimot fayllar oynalarini ekranda ustma-ust ko’rinishini taminlash. Sleduyushaya oblast - Keyingi soxa yoki slayd ob’ektiga o’tish. Yukoridagi buyruqlarni ko’p qismini biz yordamchi yoki tezkor tugmalar yordamida bajarishimiz mumkin. SHuning uchun vaktni tejash maksadida ko’p kompyuter foydalanuvchilari menyu xizmatlaridan kam foydalanishadi.
1.2. MS Power Point dasturini ishga tushirish va uning tezkor tugmalari. Bu dasturni ishga tushirishni WINDOWS ish stolidan boshlash zarur. Ish stolidagi quyidagi buyruqlarni bajarish orqali dastur ishga tushiriladi. Microsoft Power Point dasturini ishga tushirish uchun Windowsning "Пуск" tugmasi bosiladi, menyuning "Программы" bandidan Microsoft Power Point nomli qismi ishga tushiriladi.
18
Yuqorida ko’rsatilgan joyda Microsoft Power Point qismi bo’lmasa, C:\Program Files\Microsoft Office\Office katalogiga kirib POWER PONT.EXE ni ishga tushiriladi. Microsoft Power Point tezkor tugmalari. Kompyuterda ishlash vaqtimizda har xil vaziyatlar bo’lishi mumkin. Shulardan eng
ko’p uchraydigan bu sichqonchaning nosozligi. Foydalanuvchilarning katta qismi esa ushbu qurilma orqali asosiy amallarni bajarishadi va shu sababli shunday vaziyatlarda ish to’xtab yoki sekinlab qoladi. Shunday vaziyatni yechish uchun bizga tezkor tugmalar yordam beradi. Tezkor tugmalar yordamida biz biror bir sichqoncha bilan bajariladigan amalni klaviatura yordamida tezkor bajara olamiz. Shuning uchun ushbu tugmalarni bilish foydalanuvchilarga talab deb qo’yiladi. Quyidagi ro’yxatda Microsoft Power Point dasturining asosiy tezkor tugmalar ko’rsatilgan:
Uskunaning tashqi Klaviaturadagi tugma(lar) Vazifasi 19 ko’rinishi
Yangi taqdimot faylini yaratish
Mavjud taqdimot faylini ochish
Taqdimot faylini yoki unga kiritilgan o’zgartirishlarni saqlash
Taqdimotni elektron pochta xati sifatida jo’natish
Taqdimot tarkibida biror bir so’z yoki jumlani izlash
Taqdimotni chop etish
Taqdimotni chop etishdan oldin ko’rish
Taqdimotning orfografik xatolarini tekshirish
Belgilangan matn yoki obyektni qirqib xotiraga olish
Belgilangan matn yoki obyekt nusxasini xotiraga olish
Xotiradagi matn yoki obyektni ko’rsatkich turgan joyga joylashtirish
Format shaklini boshqa matnga o’rnatish
Oxirgi amalni bekor qilish
Bekor qilingan amalni qaytarish
Taqdimotga diagramma qo’shish
Taqdimotga jadval qo’shish
Taqdimotga jadval qo’shish
Giperbog`lanish qo’shish
Ranglar rejimini tanlash
Masshtabni tanlash 20
Yordam va ko’rsatmalardan foydalanish Format uskunalar paneli tarkibi Uskuna tashqi ko’rinishi Klaviaturadagi tugma(lar) Vazifasi
Joriy shriftni o’zgartitish
Harflar o`lchamini o’zgartitish
Harflarni yo`g`on shaklda kiritish
Harflarni qiya (kursiv) shaklda kiritish
Harflarni ostidan chizib kiritish
Harflarga soya berish
Abzatsni chap tomondan tekislash
Abzatsni markaz bo`ylab tekislash
Abzatsni o`ng tomonlama tekislash
Raqamlangan ro`yxat kiritish
Raqamlanmagan ro`yxat kiritish
Matn o`lchamini kattalashtirish
Matn o`lchamini kichiklashtirish
Chap tomondagi hoshiyani kamaytirish
Matn harflari rangini tanlash
Slaydlarni tuzilmasini tanlash
Yangi slayd yaratish yoki o`rnatish
Taqdimot namoyishini ishga tushirish ALT+F4 Microsoft PowerPoint dasturidan chiqib ketish
ESC Oxirgi o`zgarish yoki tugallanmagan
21 harakatni bekor qilish SHIFT+F3 Harflar registrini o’zgartirish Power Point dasturining umumiy ko’rinishi: 1. Sarlavhalar qatori. 2. Gorizontal menyu. 3. Uskunalar paneli («standart», «formatlash» va rasmlar bilan ishlash), 4. Rejim tugmachalari(slaydlar rejimi, strukturalar rejimi, saralash rejimi, namoyishlar rejimi) 5. Ishchi maydonni o’z ichiga oladi. Taqdimotni tahrirlaganimizda va u bilan ishlashni boshlaganimizda dastur oynasi quyidagi ko’rinishda bo’ladi:
Bu dastur oynasi Microsoft Power Point 2010 dasturi oynasi bo’lib u oldingi versiyalariga qaraganda ko’plab qulayliklarga ega. Uning menyu bo’limida Power Point 2003 dasturi tugmalari bo’limi joylashgan.
22 Microsoft Power Point 2003 dasturi, Файл, Правка, Вид, Вставка, Формат, Сервис, Показ слайдов, Окно, Помощь меню bo’limlaridan, Стандартные, Форматирование va boshqa yordamchi tugmalar(asboblar) satrlaridan, ish sohasidan va ma’lumotlar satridan iborat. Power Point ekranining pastki chap burchagida ish rejimi va uning turlarini boshqaruvchi tugmachalar (piktogrammalar) guruhi joylashgan. Power Point dasturidagi bu tugmalar vazifalari quyidagi jadvalda keltirilgan. Tugmacha Rejim Slaydlar Bu rejim tanlanganda ekranda faqat bitta slayd tasvirlanadi. Slaydlar rejimi har bir slaydni ketma ketlik bilan jihozlab, unga kerakli matnlarni kiritishda juda qulay.
Struktura Lar
ifodalanadi. Slayd belgisidan keyin tartib raqami va slayd matni ko’rinadi. Struktura rejimini ko’rgazma strukturasini o’zgartirganda, sarlavha va matnlarni qayta ishlashda qo’llash tavsiya etiladi. Matn slaydini strukturaning beshta darajasiga joylashtirish mumkin. Bu rejimda hamma slaydlarining sarlavhasini va matnini ko’rib chiqishga chalg’imasdan tekshirib chiqish mumkin.
Slaydlarni saralash Slaydlarni saralash rejimida hamma slaydlar ekranda kichiklashtirilgan holatda ko’rinadi. Bu rejim slaydlarning o’rnini almashtirish uslubini o’rnatishda va namoyish vaqtini belgilashda qo’llaniladi. Bundan tashqari bu rejimda slaydlarning o’rnini almashtirish va slaydlarni kerakli joyga ko’chirish imkoniyati mavjud.
Belgilar Varaq belgilari rejimi ma’ruza uchun kerak bo’lgan belgilarni tayyorlashda va ko’rib chiqishda qo’llaniladi. 23 Ko’rgazma yaratilayotganda har
bir varaqani boshqariluvchi matnlar bilan to’ldirish mumkin.
Namoyish Namoyish etish rejimi ko’rgazmaning oxirgi ko’rinishini qurish uchun mo’ljallangan. Bu rejimda slaydlar ekranga ketma
ket chiqariladi. Namoyish etish
tartibi ko’zlanayotgan maqsadga qarab o’rnatiladi. Yuqorida qayd etilganlarning barchasi namoyishdan avval tayyorlab qo’yiladi. 1.3. Prezentatsiya yaratish bosqichlari Matnni kiritish va tahrirlash. Siz "Мастер автосодержание" dan foydalangan va prezentatsiyadagi matnlarni kiritmagan bo’lsangizda, siz Master taklif kilgan matnni o’zgartirish, tahrirlash va ba'zi joylarini foydalanuvchi matni bilan almashtirishingiz mumkin. Bu ishni har bir slayd uchun alohida yoki struktura rejimiga o’tib, alohida slaydlar matni bilan bir qatorda to’liq prezentatsiya matnini tahrirlashingiz mumkin. Struktura rejimida matnni kiritish, tahrirlash va o’rnini almashtirish, shu jumladan slayddan slaydga o’tkazish va nusxalash mumkin. Slaydda matn yaratish (yozish) uchun quyidagi algoritmni qo’llaymiz. 1."Рисование" asboblar oynasida "Текст" tugmasini ajratish. 2. Matn yozish uchun zarur maydon hosil bo’lguniga qadar, kursorni slaydga o’tkazish. 3. Ajratilgan (ramka bilan) maydonda matnni terish. 4. Matn yozilgan maydonni sichqoncha ko’rsatkichi yordamida slaydning kerakli joyiga o’tkazish. Shriftni o’zgartirish uchun matnni ajratib, "Форматирование" oynasi yordamida matnning ko’rinishi, shrift kattaligi, rangi va hokazolar tanlanadi.
24 Grafiklar, tashkiliy diagrammalar va jadvallar qo’shish. Hamma vaqt ham faqat matndan foydalanib, mavzuni to’liq tushuntirib bo’lmaydi. Ba'zi hollarda rasm va grafiklar zarur bo’lsa, ba'zi hollarda jadvallar ancha samara beradi.Siz matnli slaydga grafik, tashkiliy diagramma va jadvallar qo’shishingiz yoki grafik slayd yaratishingiz mumkin.Yangi slayd ochishda yoki bo’sh prezentatsiya tanlanganda POWER POINT turli slaydlar variantlari ko’rsatilgan "Создат слайд" muloqot oynasini ochadi. Bu slaydlarning ba'zilari faqat matnlardan iborat bo’lsa, ba'zilari sarlavha xamda grafik, tashkiliy diagramma va jadvallar qo’yish uchun ajratilgan sohalardan tuzilgan. Ba'zilari esa bir slaydning o’zida ham matn, ham grafikga ega. Siz keraklisini tanlash uchun uning belgisiga bir marta sichqoncha tugmasini bosing va "Ok" tugmasini tanlang, yoki ikki marta slayd belgisiga sichqonchaning chap tugmasini tez bosing. Tanlangan slayd prezentatsiya oynasida slaydlar rejimida hosil bo’ladi. Izoh! Slayd tanlanganda va uning ma'lum sohasida tugma bosilganda, POWER POINT foydalanuvchi menyudan mos buyruqni qidirib yurmasligi uchun, barcha imkoniyatlarni avtomatik yuklaydi. Rasmni joylashtirish algoritmi. 1."Рисунок" punktini tanlash. 2. Kutubxonadan kerakli rasm faylini tanlash, yoki rasm chizilgan faylning nomini ko’rsatish. 3. Rasmni slaydning kerakli joyiga joylashtirish. 4. Rasmning o’lchamlarini zarur kattalikgacha o’zgartirish. Prezentatsiyadagi rasmlar juda muhim rol o’ynashi sizga ma'lum albatta. Rasmlarni chizmasdan mohir rassomlar yaratgan asarlardan "Рисунок" kutubxonasidan foydalanish mumkin.
25 Prezentatsiyani yaratish uchun menyuning "Вставка" bo’limidan foydalangan bo’lsangiz, "Картинка" buyrug’i prezentatsiyangizda asosiy tayanch iboralarni topib, mavzuga mos rasmlarni tanlash imkonini beradi. Slayd rejimida "Вставка" menyusidan "Рисунок" buyrug’i tanlansa, ekranda "Картинка" muloqot oynasi hosil bo’ladi. Rasm joylashtirilishi kerak bo’lgan slaydga o’tish uchun kalitli so’zlar orasidan keraklisini tanlash, xamda "На слайде" ro’yxatidan zarur slayd tanlanib, "Показ слайд" tugmasi bosiladi (tanlangan rasm ajratilgan bo’ladi). Ajratilgan rasm yoki kutubxonadagi ixtiyoriy rasm ajratilib, "Вставить" tugmasi bosiladi. Slayd rejimida ixtiyoriy slaydga grafikani "ko’lda" joylashtirishingiz mumkin. Agar slayd bilan ish boshlaganda, grafika uchun ajratilgan ikkita avtorazmetkadan bittasi tanlansa, grafika uchun ajratilgan joyda sichqoncha tugmasini ikki marta bosish, “Картинки” kutubxonasini yuklaydi. -"Стандартная" asboblar oynasida "Вставить графику" tugmasini tanlash; -"Вставка" menyusida "Графика" buyrug’ini tanlash, Microsoft Clip Gallery kutubxonasining muloqot oynasini yuklaydi. Muloqot oynaning chap tomonida bo’limlarning alfavit bo’yicha nomlari, rasmlar o’ng tomonda joylashgan bo’ladi. Ma'lum bo‘limdagi rasmlarni ko’rish uchun, ro’yxatda shu bo’lim nomida manipulyator tugmasi bosiladi. Kerakli rasmni sichqoncha tugmasini bir marta bosib tanlangach, rasm ramka bilan o’raladi. -"Вставить" tugmasi rasmni slaydga joylashtiradi (yoki rasm ustida sichqoncha tugmasi ikki marotaba bosiladi). Slaydga joylashtirilgan rasmni kerakli joyga surish mumkin. Burchaklardagi markerlarni surib, rasm o’lchamini o’zgartirish mumkin. Ctrl tugmasi bosib turilsa, rasm markazga
26 nisbatan kichrayadi, yoki kattalashtiriladi. Ctrl ni bosib turib, rasm surilsa, yangi joyda uning nusxasi hosil buladi. Prezentatsiya vaqtida siz
o’zingizning barcha
qobiliyat va
energiyangizni grafikingizdagi kichkina texnik qismlarini tushuntirishga qaratasiz. Yaxshiki, siz matnli va grafik sohalar yonida paydo bo’luvchi matnli maydonlardagi qisqa izohlardan foydalanishingiz mumkin.
Matnli qo’shish. Ajratilgan sohaga matn kirgizish va matnli annotasiyani kiritish o’rtasidagi asosiy farqi siz jarayonni qanday boshlashingizda bo’ladi. Slaydning asosiy qismiga matn kirgizish uchun, ajratilgan sohaga sichqoncha tugmasini bosib kiritishni boshlashingiz mumkin. Matnli annotasiya yaratish uchun esa, quyida ifodalangan asboblar oynasidan "Текст" tugmasini tanlab, matnli blokni kiritishingiz mumkin. Slaydni sharhlash uchun siz istaganingizcha matnli bloklarni qo’yishingiz, so’ngra esa ularni boshqa obyektlar singari ko’chirishingiz yoki joyini almashtirishingiz mumkin. Siz slaydingiz izohlar bilan to’lib ketishini oldini olishingiz mumkin. Ya'ni, siz hamma izoh larni bir slaydga to’plab, bu slaydni prezentatsiya vaqtida zaruriyat tug’ilgandagina ko’rsatishingiz mumkin. Matnli bloklarni qo’shish va unga matnli annota tsiyani kiritish uchun quyidagi qadamlarni bajaring:
1.
Slaydlar rejimida matnli blok quyiladigan slaydga o’ting. 2.
"Рисование" asboblar oynasidan "Текст" tugmasini bosing. 3.
Sichqon ko’rsatkichini blok qo’yiladigan joyga qo’ying, sichqonchaning chap tugmasini bosib, qo’yib yubormasdan ko’rsatkichni to’rtburchak hosil bo’lguncha torting. Agar bir yoki ikki so’zli qisqa matn kiritish kerak bo’lsa, slaydning ichiga sichqoncha tugmasini bosing, bunda kichkina matn bloki hosil bo’ladi, ko’rsatilgan matnli blok sichqoncha ko’rsatkichini tortish natijasida hosil qilingan.
27 4. Annotatsiya matnini kiriting. 5. Matnli annotatsiya yaratishni tugatish uchun slaydning ixtiyoriy joyiga, yoki boshqa matnli blok kiritish uchun qaytib, "Текст" tugmasiga sichqoncha tugmasini bosing.
Matn va diagrammalar kiritib bo’lingach, har bir slaydni qayta ko’rib chiqish kerak. Ba'zi slaydlarga kiritilgan izohlar prezentatsiya mohiyatini auditoriyaga yetkazishda katta yordam berishi mumkin. "Рисование" asboblar oynasidagi "Текст" tugmasini ishlatib, slaydning ixtiyoriy joyida shu mavzuni yorituvchi matnlarni annota tsiyalar ko’rinishida kiritish mumkin. Bundan tashqari bu qadamda "Рисование" asboblar oynasidan foydalanib, slaydlarni rasmlar bilan to’ldirishingiz mumkin. Oddiy holda annotatsiya bu biror diagrammani yorituvchi va u bilan chiziq orqali bog’langan matndir. Lekin POWER POINT muhitining kuchli grafik vositalari yordamida ancha murrakab grafik obrazlarni ham yaratish mumkin. Agar siz rasmlar chizishda qiynalayotgan bo’lsangiz, ko’plab ta yyor rasmlardan iborat bo’lgan "Сервис" menyusining "Автографика" bo’limi yordamida chaqiriladigan POWER POINTning grafiklar kutubxonasi "Рисунок"dan foydalanishingiz mumkin. POWER POINTda rasmlar kategoriyalarga bo’linadi.
28 Rasmlar bilan birgalikda, oldin boshqa dasturlar tomonidan yaratilgan illyustratsiyalar, shuningdek, skanerlangan fotosuratlarni ham joylashtirish mumkin. POWER POINT boshqa muharrirlardagi rasmlarni ham bemalol ekranga chiqaradi.
«Создание с помощью шаблона» bo'limida dizayn shablonini tanlash mumkin.
29 «Галстук» shablonini tanlab:
quyidagi slaydni yaratish umkin:
«Электронная паутина» shablonini tanlab, ushbu slayd ko‘rinishini o‘zgartirishimiz mumkin:
30 «Разметка слайда» bandi orqali matnli, grafik obyektli (rasm, jadval, diagramma) va matn – grafik obyekt ko‘rinishidagi slayd shablonlarini tavsiya etadi.
«Разметка слайда» bandida tavsiya etiladigan shablonlar «Макеты текста» - matn ko‘rinishidagi axborotni slaydda joylashtirishning turli variantlarini tavsiya etadi. Masalan:
- qatorli matndan iborat bo’lgan slayd. - sarlavha va matn. - sarlavha va ikki ustunda joylashgan matn. «Макеты содержимого» - grafikaviy obyektlar (rasm, jadval, diagramma) ni slaydda joylashtirishning turli variantlarini tavsiya etadi.
31 Agar biz bo’sh slayd hosil qilmoqchi bo’lsak, bandi tanlanib, OK tugmasi bosiladi. «Макеты текста и содержимого» va «Другие макеты»- bandlari ham matnli, ham grafik obyektlarni slaydda joylashtirishning turli variantlarini tavsiya etadi.
MS Power Point dasturida rasm chizish Power Pointda rasm chizish uchun «Рисование» panеlidan foydalaniladi:
Bu panеl yordamida slaydda tayyor rasmlarni, diagramma va Word Art obyektini joylashtirishdan tashqari, turli geometrik figuralarni chizish va hosil qilish mumkin. Hosil qilingan obyektlarning bosganda hosil bo’lgan mеnyudan «Формат автофигуры» qismini tanlaganda chiqadi va u orqali biz shu avtofigura uchun hamma xossalarini o’zgartirish imkoniga ega bo’lamiz.
32 Slaydda rasmlar joylashtirish Power Point ning o’zida bo’lgan rasmlar to’plamidan biror rasmni joylashtirish «Стандартная» panеlidan,
«Добавит картинку » tugmasini bosib, kеrakli rasmni tanlash yo’li bilan amalga oshiriladi. Bu oynadan kеrakli rasmni tanlab «Вставить» tugmasi bosilsa tanlangan rasm slaydda joylashadi. Agar o’zimiz hosil qilgan yoki biror faylda joylashgan rasmni slaydda joylashtirmoqchi bo’lsak, mеnyuning «Вставка» bandidan «Рисунок» - «Из файла…» bandini tanlab, kеrakli fayl tanlanadi va «Добавить» tugmasi bosilib, tanlangan rasm slaydda joylashtiriladi.
33 2.1. Slayd tuzilishini o’zgartirish va slaydlarga matn kiritish. Taqdimot dasturida ishlash bo’yicha amaliy misol tahlili. Slaydning asosiy formatini o’zgartirishning eng oson usuli avtorazmetkadan foydalanishdir. Unda 24 ta standart ko’rinish bor, buni siz ma`lum bir slaydga yoki slaydlar guruhiga qo’llashingiz mumkin. Bundan keyin slaydning alohida qismlarini tahrir qilishingiz mumkin. Slaydlar holati yoki slaydlarni saralash holatiga o’ting. Slaydlarni saralash holatida o’zgartirish kerak bo’lgan slaydlarni belgilang. Bosh menyuning Формат
buyrug`ini tanlang. Keyin quyidagilarni bajaring: Maslahat: slaydlarni saralash holatida birdaniga bir nechta slaydni belgilash uchun Shift tugmasini bosib turib, kerakli slaydlarni belgilash yetarli. Kerakli bo’lga farrmatni tanlang 34 Yangi format qo’llanilguncha slayddagi mavjud barcha elementlari o’z joyida qoladi, chunki ularni ko’chirish yoki o’lchovini o’zgartirishga ehtiyoj paydo bo’lishi mumkin. Maslahat. POWER POINTda matnli obyektlarni ko’chirishda yoki ularning o’lchovlarini o’zgartirishda sichqondan foydalanish mumkin. Slaydlarga matn kiritish. Yangi slayd yaratishda (agar yangi taqdimotni tanlamagan bo’lsangiz) POWER POINT har bir slaydni namunaviy matn bilan to’ldiradi. Bu matnlarni siz o’zingizning matningiz bilan almashtirishingiz lozim.
Quyidagi rasmda siz o’zgartirishingiz kerak bo’lgan namunaviy matn ko’rsatilgan: O’z matningizni kiritish uchun bu maydonlardan biri ustida sichqon sichqon tugmasini bosing. POWER POINT matnning kiritilishini ta`minlaydi. Keyin esa quyidagini bajaring:
Kerakli matnni kiriting (tering) Matn bilan to’dirilgan maydon
35 Oxirida esa matnning kiritilganligiga amin bo’lish uchun maydonning tashqaridagi istalgan joyida sichqon tugmasini bosing. Siz matnga har xil formatlash elementlarini qo’llashingiz mumkin. Sizda quyidagi imkoniyatlar mavjud: - shrift yoki uning o’lchamini o’zgartirish; - shriftning ustiga chizish yoki maxsus effekt qo’llash; - rangini o’zgartirish; - matnni tekislash; - satrlar orasining intervalini o’zgartirish. Boshqa ko’rgazma uchun slaydlardan nusxa olish. 1. Boshqa ko’rgazmaga nusxasi o’tkaziladigan slaydlardan oldin turuvchi slaydni belgilang. 2. «Vstavka» menyusidagi «Slaydi iz faylov» («fayllardan slaydlar») buyrug’ini tanlang. 3. Nusxasi o’tkaziladigan slaydlar turgan ko’rgazmani toping va uni belgilang. 4. Nusxasi o’tkaziladigan slaydlarni belgilang va «Vstavit» («Kiritilsin») tugmachasini bosing. Slaydlarni o’chirish. 1. O’chirilishi kerak bo’lgan slaydlarni belgilang. 2. «Pravka» menyusidagi «Udalit slayd» («Slayd o’chirilsin») buyrug’ini tanlang.
«Fayl» menyusidan «Vixod»
(«Chiqish») buyrug’ini tanlang. MS PowerPoint ning yuqorida ko’rsatilgan imkoniyatlarini qo’llab,
quyidagi namunaviy laboratoriya ishining bajarilishini ko’rib chiqamiz. 36 Taqdimot dasturida ishlash bo’yicha amaliy misol tahlili. Faraz qilamizki, Siz biror bir firmada marketing bo’yicha mutaxassis lavozimida ishlaysiz. Rahbariyat sizning oldingizga bu firmaning mahsulotini reklama qilish bo’yicha taqdimot tayyorlash masalasini qo’ydi. Yuqorida o’rgangan bilimlaringiz asosida siz nima qilgan bo’lar edingiz? Bu muammoni hal qilishdan avval quyidagi laboratoriya ishini o’rganib chiqing va so’ngra qo’yilgan masalani to’g’ri hal qilishga harakat qilib ko’ring.
ko’rgazma yaratish. Ishni bajarish tartibi: 1. MS Power Point dasturi ochiladi va (Yangi slayd) buyrug’ini tanlanadi. Kerakli ko’rinishdagi slayd tanlanadi. «OK» tugmachasi bosiladi. Masalan, matn va grafika slaydni tanlaymiz. Bu slayd uch qismdan iborat: • Slayd sarlavhasi • Slayd matni • Surat kiritish 2. Slayd sarlavhasi bosiladi va slayd sarlavhasi yoziladi: «Informatika kafedrasi» Sarlavha shriftini jihoz panelidan o’zgartirishimiz mumkin: • Shrift o’lchamini kattalashtirish uchun tugmachasi, kichiklashtirish uchun tugmasi bosiladi; tugmachasi yordamida o’zgartiriladi; • tugmachalari orqali shrift ko’rinishini qalinlashtirib, qiyshaytirib, tagiga chizib, soyali qilib yozishimiz mumkin. Slayd sarlavhasini 2 barobar kattalashtirib, rangini qizil qilamiz va soyali qilib yozamiz.
37 3. Endi bu sarlavhada animatsion effektlarni qo’llaymiz. Buning uchun menyu qatoridagi
animatsii> («Animatsiyalarni sozlash») buyrug’i tanlanadi. U yerda animatsiya vaqti va ko’rinishini ham o’rnatishimiz mumkin. «Animatsiya» tugmachasi
bosilganda sarlavha harflari «yuqoridan bitta bitta uchib kelsin» degan buyruq beramiz.
• qo’llaymiz. Matn avtomatik tarzda 2 soniyadan keyin o’ng tomondan paydo bo’lsin. Matn havo rangda bo’lsin.
4. gorizontal menyu qatoridagi Kerakli rasm tanlanadi va belgilab, unga ham animatsion effektlarni qo’llaymiz. Rasm slayd matnidan
keyingi 1 soniyadan so’ng asta-sekin, paydo bo’lsin. Endi slaydga fon o’rnatamiz. Buning uchun quyidagi amallar ketma ketligini bajarish kerak bo’ladi:
• Gorizontal menyudan • • •
Yaratilgan slaydning ko’rinishini amalda sinab ko’rishingiz mumkin. 38 2.2. Slaydda obyektlarni joylashtirish va formatlash MS Power Point dasturi slaydida, Windows qo’llab quvvatlagan har qanday obyektni joylashtirish mumkin. Buning uchun Power Point mеnyusining «Вставка» bandidan «Объект…» qismi tanlanadi. Bizga quyidagi ko’rinishda oyna hosil bo’ladi:
Bu oynadan slaydda joylashtiriladigan obyekt tipi tanlanadi va OK tugmasini bossak kursor turgan joyda obyekt joylashadi va uni o’zgartirish uchun shu obyektning muharriri ochiladi. Agar biz matnda oldindan tayyorlangan obyektni joylashtirmoqchi bo’lsak, shu oynadan «Создание из файла» bandini yuklab, obyekt saqlangan faylni ko’rsatishimiz kеrak va OK tugmasi orqali ushbu obyekt slaydda joylashtiriladi. Siz matnga har xil formatlash elementlarini qo’llashingiz mumkin. Sizda quyidagi imkoniyatlar mavjud: shrift yoki uning o’lchamini o’zgartirish; shriftning ustiga chizish yoki maxsus effekt qo’llash; rangini o’zgartirish; matnni tekislash; satrlar orasining intervalini o’zgartirish. 39 Formatlashni qo’llash
Kerakli matn ustiga kelib sichqon yordamida formatlash kerak bo’lgan qismini ajrating. Bosh menyuning Формат bo’limini ochib, Шрифт buyrug`ini bering. Maslahat: rang tanlaganda, agar sizga bu ranglar yoqmasa, Другой цвет (Boshqa rang)ni bosing. Yangi paydo bo’lgan muloqot oynasida oyna markazidagi olti burchakdagi kerakli rangni tanlang. Keyin OK tugmasini bosing.
Download 1.7 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|