Toshkent axborot-texnologiyalari universiteti

TOSHKENT AXBOROT-TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI

Ehtimollar va statistika fanidan

MUSTAQIL ISH-1

510-21-guruh talabasi:Fayzullayeva Zahro
Tekshirdi:Muhiddinova Oqila

TOVAR, MAHSULOT, XIZMATLARGA BOʻLGAN TALAB FUNKSIYASINI QURISH
Hozirgi kunda texnologiya kundan kunga rivojlanib bormoqda. Har kuni yangi
texnologiyalar ishlab chiqilmoqda va amaliyotga tatbiq qilinmoqda.
Bunday turdagi texnologiyalar insoniyat hayotini yanada yaxshilashga yo’naltirilgandir. Videokamerani amaliyotga tatbiq qilmoqchiman.



Chiziqli regressiya tenglamasi ni qurish uchun, noma’lum va parametrlar topish formulalari quyidagicha:

= -0.7053

= 69.158

Bu yerda - faktorning oʻrtacha kvadratik chetlanishi,
- natijaning oʻrtacha kvadratik chetlanishi.

= = 15.6639714

= = 21.3541565

Chiziqli juft korrelyatsiya koeffitsiyenti – y va x belgilar oʻrtasidagi chiziqli bogʻliqlik zichligi koʻrsatkichidir.

= -0.9614461143
Juft chiziqli regressiyada determinatsiya koeffitsiyenti - juft chiziqli korryelyatsiya koeffitsiyenti kvadratiga teng.

= 0.9244
Xulosa
Talab va taklif chiziqlari, raqobatlashgan ishlab chiqaruvchilarga berilgan narxlarda qancha miqdorda mahsulot sotishi mumkinligini va iste’molchilarga esa berilgan narxlarda qancha miqdorda mahsulot sotib olishini ko‘rsatib beradi. Ammo shuni ham unutmaslik kerakki, talab bilan taklif narxdan tashqari boshqa sharoitlarga ham bog‘liqdir. Masalan, ishlab chiqaruvchining qancha miqdorda mahsulot sotishi uning narxidan tashqari ishlab chiqarish xarajatlariga (ish haqi, xom ashyo narxi) ham bog‘liqdir. Tovarga bo‘lgan talab esa iste’molchining byudjetiga (daromadiga) va boshqa omillarga bog‘liqdir. SHu sababli biz talab va P нарх S P1 P2 Qмаҳсулот миқдори Q1 Q2 taklif egri chiziqlarining, ish haqi stavkasi, kapital xarajatlar va daromadlar o‘zgarganda qanday o‘zgarishini qarab chiqamiz.

Xomashyo narxining kamayishi, mahsulotga bo‘lgan xarajatning kamayishiga olib keladi, xarajatning kamayishi esa, ishlab chiqarish samarasini oshiradi va ko‘proq foyda olishga olib keladi. Bu o‘z navbatida ishlab chiqarishni rivojlantirishni rag‘batlantiradi va ilgari rentabel bo‘lmagan firmalar uchun bozorga o‘z tovarlari bilan kirib kelishga imkoniyat yaratadi. Demak, agar bozorda tovar narxi o‘zgarmasa, ya’ni P1 saqlanib qolsa, ilgaridagiga nisbatan, bozordagi mahsulot taklifi oshadi, natijada taklif egri chizig‘i unga siljiydi. P1 narxga Q1 birlik emas Q2 (Q2 >Q1) mahsulot miqdori to‘g‘ri keladi. Mahsulot ishlab chiqarishning oshishi, bu erda narxga bog‘liq emas, shu sababli taklif egri chizig‘i S butunlay o‘ngga, S ' ga siljiydi .Taklif egri chizig‘ining bunday o‘zgarishiga, ya’ni narxga bog‘liq bo‘lmagan holdagi o‘zgarishiga taklif o‘zgarishi deyiladi. O‘zgarmas taklif egri chizig‘idagi biror nuqtadan pastga yoki yuqoriga qarab harakat qilishga taklif miqdorining o‘zgarishi deyiladi.