Тошкент давлат аграр университети “агробизнес ва инвестицион фаолият”

Фаннинг қишлоқ хўжалигини ривожлантиришда тутган ўрни ва хусусиятлари
Бозор иқтисодиёти шароитида қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари ва озиқ-овқат маҳсулотларини ишлаб чиқариш ва улардан фойдаланишнинг комплекс табиати агробизнесни шакллантириш учун асос бўлиб хизмат қилади.
Агробизнес қишлоқ хўжалиги иқтисодиётини ривожлантиришда муҳим рол ўйнайди ва у қуйидаги вазифаларни ҳал қилади²:
- қишлоқ жойларини ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш;
- юқори сифатли озиқ-овқат маҳсулотларини ишлаб чиқариш;
- мамлакатнинг озиқ-овқат хавфсизлиги ва унинг фуқароларининг ижтимоий фаровонлигини таъминлаш;
- жаҳон бозорларида маҳаллий АСМнинг ўрнини мустаҳкамлаш.
Бундан ташқари, агробизнес кичик, ўрта ва йирик бизнесга юқори рентАбелли маҳсулотлар ишлаб чиқариш ва рақобатбардош устунликка эришишда ўз салоҳиятини рўёбга чиқариш имконини беради. Бу соҳада фаолият кўрсатадиган кўплаб корхоналар рақобатбардош бўлишига қарамасдан, талаб даражаси доимо маълум даражада юқори даражада сақланиб туради, бу эса истеъмолчиларнинг озиқ-овқат маҳсулотидаги физиологик эҳтиёжлари билан чегараланади.
Шуни ҳам таъкидлаш жоизки, агробизнес иқтисодий фаол аҳолини, биринчи навбатда, қишлоқ жойларда иш билан таъминлайди, мулкдор тадбиркорлар қатламини шакллантиради, таркибий ўзгаришлар ва тизимли ишсизликнинг олдини олишга хизмат қилади. Агробизнеснинг ривожланиши АСМга бозор ўзгаришининг асосий омили сифатида намоён бўлади.
Агробизнес қуйидаги хусусиятларга эга:
-юқори ижтимоий-иқтисодий аҳамиятга эгалиги,
- рақобатнинг юқори даражаси,
- давлатнинг муҳим роли,
- қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқаришининг ўзига хос хусусиятларидан келиб чиққан юқори даражадаги хавфлилик.
Охиргисига қуйидагилар киради:
- қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқаришининг табиий иқлим шароитига ўта боғлиқлиги;
- қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқаришининг мавсумийлиги, меҳнат, ишлаб чиқариш ва молиявий ресурслардан фойдаланишнинг алоҳида ёндашувларини талаб қилади;
-ишлаб чиқаришдаги биологик, ижтимоий ва ишлаб чиқариш-иқтисодий омилларнинг комбинацияси, уларни мувофиқлаштириш ва қарама-қарши ёъналишга йўл қўймаслик зарурлигига олиб келади, бу эса ишлаб чиқариш самарадорлигига салбий таъсир кўрсатиши, салбий экологик ва ижтимоий-иқтисодий оқибатларга олиб келиши мумкин;
- аграр ишлаб чиқаришнинг асосий воситаси-табиий ресурс ва миллий бойлик сифатида фойдаланиш илмий асосланган деҳқончилик тизимларини ҳисобга олган ҳолда амалга оширилиши керак бўлган ер;