Toshkent davlat agrar universiteti mavzu: quyosh enеrgiyasi va undan foydalanish ma’ruzachi: PhD, dots. J. Tolipov Toshkent 2023


Download 9.97 Kb.
Sana17.10.2023
Hajmi9.97 Kb.
#1706450
Bog'liq
3 ma\'ruza НЭМ-6


TOSHKENT DAVLAT AGRAR UNIVERSITETI
MAVZU: QUYOSH ENЕRGIYASI VA UNDAN FOYDALANISH
Ma’ruzachi: PhD, dots. J. Tolipov
Toshkent - 2023
“Qishloq xo‘jaligini mexanizatsiyalashtirish va avtomatlashtirish” kafedrasi
1.Quyosh energiyasini elekr energiyasiga aylantirish. 2.Quyosh fotoelektrik elementlari tuzilishi.
3.Avtonom quyosh energiya taʼminoti.
REJA
FOTOELEKTRIK TIZIMLAR HAQIDA MA'LUMOT
Fotoeletrik tizimlar - quyoshdan kelayotgan energiyani yarimo`tkazgichli quyosh elementlaridan foydalanilgan holda elektr tok olish uchun ishlatiladigan qurilma.
Fotoeletrik tizimlar asosiy qismlari: fotolektrik modul, kontroller, akumlyator batareya va invertor hisoblanadi.
Quyosh fotoelementlari
fotoelektrik modullarining
polikristal toʻrtburchak yoki
kvadrat shaklida va monokristalli fotoelementlar esa psevdokvadrat (8 burchak) shaklda boʻladi.
Fotolektrik elementlar – yarimo`tkazgichlar asosidagi murakkab qurilma. Fotolektrik elementlardan faqatgina o`zgarmas to`k hosil bo`ladi. Ishlab chiqarilayotgan elektr energiya quyosh elementlarining F.I.K bog`liq. Birlik yuzada hosil qilinayotgan elektr energiyani odatda 0,01 Vt/ dan 0,025 Vt/gacha qiymatlar oralig`ida bo`ladi bu mos holda 10% dan 25 % F.I.K. teng. Hozirda ishlab chiqarilayotgan quyosh elementlarining yuzasi
x 15,6sm=243.4 sm2 kattaliklarda
15,6sm bo`ladi. yuqori
ko`rsatkichda
18% F.I.K.li quyosh elementi eng
ishlab
chiqarayotgan
quvvat 3,8 Vt teng bo`ladi.
Tizimning ulanish sxemasi

QUYOSH FOTOELЕKTRIK STANSIYASINING TARKIBIY QISMLARI


Fotoelektrik modullar
(FEM)-Fotolektrik elementlarda hosil bo`layotgan quvvat xo`jalikda ishlatiladigan qurilmalar talabini to`ldira olmaydi. Bu maqsadda quyosh elementlarini bir-biriga har xil usullar bilan ulab ularning quvvatini oshiriladi. Hozirgi paytda FEMlar 3 Vt dan 400 Vt quvvatlilari mavjud.
tizimlarda akumlyator
– fotoelektrik (AKB) zaryadini
Kontroller batareyasining AKB chuqur
nazarat qiluvchi qurilma. zaryadlanishdan (energiya ko`p miqdorda
va o`ta zaryadlanishdan
(AKB
to`liq
ishlatilganda) zaryadlangan ammo
FEM to`k ishlab chiqarganda)
himoyalovchi qurilma.

ELЕKTR ENЕRGIYASINI OLISH


Invertor – o`zgarmas tokni o`zgaruvchan tokga aylantirib beruvchi qurilma.

AVTONOM FOTOELEKTRIK TIZIM


1 – quyosh paneli; 2 – kontroller; 3 – AB; 4 – yuklama

TARMOQ BILAN BOGʻLANGAN QUYOSH FOTOELEKTRIK TIZIMI


1–quyosh paneli; 2–invertor; 3–tarmoq; 4–yuklama.

REZERV TIZIMLAR


1–quyosh paneli; 2–invertor; 3–AB; 4–tarmoq; 5–yuklama.

Quvvati 130 Vt monokristall turdagi fotoelektrik modulning yoritilganlikka bogʻliqligi

SIZ BUNDA NIMANI KO`RYAPSIZ...

YAPONIYADA O‘RNATILGAN QUYOSH PANELLARI

KALIFORNIYADA O‘RNATILGAN QUYOSH PANELLARI

YAPONIYADA O‘RNATILGAN QUYOSH PANELLARI (quvvati 750 kVt)

NAMANGANDA O‘RNATILGAN QUYOSH PANELLARI (quvvati 130kVt)


«Qayta tiklanuvchan energiya manbalari» fanini o‘rganish uchun asos bo‘lib xizmat qiluvchi
adabiyotlar ruyxati
  • Возобновляемые источники энергии и гидроаккумулирование: Учебное пособие / Ю.С. Васильев, М.М. Мухаммадиев, В.В. Елистратов, Г.А. Претро: ПбГТУ, СПб, 1996г.
  • Твайделл ДЖ., Уэйр А. Возобновляемые источники энергии; Пер. с английского. - М.: Энергоатомиздат, 1990г.
  • Использование водной энергии / Под ред. Ю.С. Васильева, - М.: Энергоатомиздат, 1995г.
  • Шефтер Я.И. Использование энергии ветра. - М.: Энергоатомиздат, 1983г.
  • Грилехес В.А. Солнечные космические электростанции. - Л.: Наука, 1986г.
  • Елистратов В.В., Мухаммадиев М.М. конспект лекций по предмету «Нетрадиционные и возобновляемые источники энергии» ТашГТУ, 2000 г.
  • Возобновляемая энергия, апрель, 2002, М; «Интерсоларцентр».
  • Возобновляемая энергия, №2, 1998, М; «Интерсоларцентр».
  • Захидов Р.А. Состояние и перспективы использвания возобновляемых источников энергии в Узбекистане. Тр. Международного «Бизнес и инвестиции в области возобновляемых источников энергии в России». М; НИЙ

  • «Инженер, 1999».
  • Мухаммадиев М.М., Потоенко К.Д. «Возобовляемые источники энергии». Учебное пособие. – Т.: ТашГТУ, 2005, 213с.
  • Авезов Р.Р., Орлов А.Ю. «Солнечные системы отопления и горячого водаснабжения» Ташкент, Фан, 1988, 284.
  • Харченко Н.В. Индивидуальные солнечные установки, Москва., Энергоатомздат, 1991, 208с.
  • Возобновляемая энергия, апрель, 2002, М; «Интерсоларцентр».
  • Обрезков В.И. «Возобновляемые нетрадиционные источники электроэнергии» - М.: Энергия, МИЭ, 1987, 72с.
  • Васильев Ю.С., Хрисанов Н.И. Экология использования возобновляющихся энергоисточников. - Л.: Изд-во Ленингр. ун-та. 1991. - 343 с. Лабунцов Д.А. Физические основы энергетики. - М.: Изд-во МЭИ, 2000
  • Шершнев В., Дударев Н. Солнечные системы теплоснабжения // Строительная инженерия. - 2006. - №1. -

  • http://www.stroing.ru/.
  • Ветроэнергетическое оборудование Коллекция ссылок на российских производителей ветроэнергетического оборудования с сайта МЭРФ.
  • Геотермальные установки Коллекция ссылок на российских производителей геотермальных установок с сайта МЭРФ.
  • Солнечное тепловое оборудование. Коллекция ссылок на российских производителей солнечного теплового

  • оборудования с сайта МЭРФ.
  • http://www.ges.ru http://www.nasos.ru http://www.uran.donetsk.ua http://useinfo.narod.ru http://www.solarhome.ru/hydro

E’TIBОRINGIZ UCHUN RAHMAT!
Download 9.97 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling