Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti b. B. Berkinov, D. S. Ashurova, M. K. Abdullaeva, G. E. Zahidov

181

---

Oraliq iste’mol (intermediate consumption)
-
ishlab chiqarishni bir 
bosqichida ishlab chiqarilgan mahsulotlarini ishlab chiqarishni boshqa 
bosqichida mehnat predmetlari sifatida ishlatilishi.
Ortiqcha taklif (excess suply)
 
- mavjud narxlarda tovar va xizmatlarin 
taklifi ularga bo’lgan talabdan ustun bo’ladigan iqtisodiy vaziyat. 
Shunigdek, ortiqcha ishlab chiqarishi deb ham ataladi.
Jami taklif (aggregate suply)
-
mamlakatda ishlab chiqilgan hamma 
tovar va xizmatlami jami qiymati, shuningdek, milliy mahsulot deb ham 
ataladi.
Foyda (profit)
 
- qo’shimcha mahsulotning pul shakli: korxona, 
tarmoq va butun xalq xo’jaligi ishlab chiqarish xo’jalik faoliyatining 
umumlashtiruvchi ko’rsatkich. Korxonaning moliyaviy ahvoli, iqtisodiy 
rag‘batlantirish fondini shakillantirish imkoniyatlari, byudjet va yuqori 
turuvchi organlar bo’yicha majburiyatlaming bajarilishi foyda hajmiga 
bog4iq.
Xususiylashtirish (privatization)
 
- davlat mulkini, iqtisodiyotdagi 
davlat sektorini xususiy lashtirishi. Xususiylashtirish davlat mulki 
monopoliyasini tugatish, erkin sohibkorlik tashabbusiga yo’l ochish, bozor 
iqtisodiyoti rag'batlantirish maqsadida amalga oshiriladi.
Mehnat 
umumdorligi 
(labour productivity)
 
-
mehnatning 
mahsulotligini, ijtimoiy ishlab chiqarish samaradorligini ifodalovchi 
umumlashma ko’rsatkichlardan biri.
Ishlab chiqarish funksiyasi (production function)
 
- mahsulot ishlab 
chiqarish uchun mazkur 
korxonaga zurur bo’lgan barcha kishilar va 
mehnat qurollari harakatlarining majmui.
Foiz (interest)
 
- daromad, o ’z mulkining boshqa jismoniy va huquqiy 
shaxslarga foydalanishga berib va shundan foyda olish.
Foiz stavkasi (interest rate)