Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti taqdimot mavzu: O'zbekiston Respublikasida bozor munosabatlariga o'tishning o'ziga xos xususiyatlari Bajardi: 1- bosqich msd – 15 guruhi talabasi Ismatov Jo`rabek Xolbek og`li Toshkent – 2023

Insoniy kapital - Ular investitsiyalarning natijasi bo'lib, ma'lum davr mobaynida daromad kestirib turadi. Insoniy kapital bu shunday qo'yilmalarki, ular kishining jismoniy va aqliy qobiliyatlarini ko'paytirishga olib keladi, kishilarda to'plangan daromad keltirmen olish qobiliyati, tug'ma iqtidor va qobiliyatni, shijoatni, shuningdek, bilim va olingan kasb malakasini o'ziga to'plagan bo'ladi. Inson kapitali ham mashina va dastgohlarga o'xshash – insonning o'zi uchun, o'zi yoki ota-onalari yordamida o'qishi uchun, malakasini oshirishi uchun investitsiya xarajatlari hisobiga yaratiladi.

• Insoniy kapital - Ular investitsiyalarning natijasi bo'lib, ma'lum davr mobaynida daromad kestirib turadi. Insoniy kapital bu shunday qo'yilmalarki, ular kishining jismoniy va aqliy qobiliyatlarini ko'paytirishga olib keladi, kishilarda to'plangan daromad keltirmen olish qobiliyati, tug'ma iqtidor va qobiliyatni, shijoatni, shuningdek, bilim va olingan kasb malakasini o'ziga to'plagan bo'ladi. Inson kapitali ham mashina va dastgohlarga o'xshash – insonning o'zi uchun, o'zi yoki ota-onalari yordamida o'qishi uchun, malakasini oshirishi uchun investitsiya xarajatlari hisobiga yaratiladi.

Investitsiya siyosati bosqichlari.

• Investitsiya – uzoq muddat xizmat qiladigan, ishlab chiqarish vositalari yaratish uchun ajratilgan, mo'ljallangan, lekin hali sarf etilmagan kapitaldir. Investitsiya siyosati bosqichlari:
• 1. Investitsiya siyosatini tanlab.
• 2. Qimmatli qog'ozlar bozorini tahlili.
• 3. Qimmatli qog'ozlar portfelini shakllantirish.
• 4. Portfel ma'lumotlarini qayta ko'tarish.
• 5. Investorning har doim duch keladigan daromad va xo'jalik tavakkalchiligi to'g'risidagi ma'lumotlar samaradorligini baholab borish.

Asosiy va aylanma kapital.

• Asosiy kapital – bir necha ishlab chiqarish davrlarida ishtirok etib, mahsulotga o'z qiymatini asta-sekin, bo'laklab o'tkazib natural ko'rinishni Salah qoladigan kapital yoki barcha mehnat vositalaridir.
• Aylanma kapital – ishlab chiqarish jarayonida bir marta qatnashib o'z qiymatini tayyor mahsulotga birdaniga o'tkazadigan va shu bilan o'zining avvalgi ko'rinishini yo'qotadigan barcha mehnat buyumlari (xomashyp, materiallar, yoqilg'i, elektroenergiya, suv va oshunga o'xshashlar) dir.