Тошкент давлат иқтисодиёт университети “Менежмент ва Маркетинг” кафедраси

TOSHKENT DAVLAT IQTISODIYOT UNIVERSITETI “Menejment va Marketing kafedrasi

Маvzu: Statistik kuzatish uslubiyoti.

Statistik jamlash va guruhlash.

Ма’ruzachi: D.Baxromova (PhD)

REJA:

1. Statistik kuzatish to’g’risida umumiy tushuncha, uning shakllari, turlari va usullari.

2. Statistik kuzatishning dasturiy-uslubiy va tashkiliy masalalari hamda statistik kuzatish ma’lumotlarini qabul qilish va unign nazorati.

3. Statistik kuzatish ma’lumotlarini jamlash.

4. Statistik guruhlashning mohiyati, vazifalari va turlari

5. Statistik jadvallarning tuzilishi, turlari va ularga qo‘yiladigan talablar.

Statistik kuzatish – bu o’rganilayotgan hodisa va jarayonlar to’g’risidagi ma’lumotlarni ma’lum bir yagona ilmiy-tashkiliy dastur asosida to’plash va qayd qilishdir.

Statistik kuzatish bir necha bor ilmiy-tashkiliy ekspertizalardan o’tgan dastur bilan o’tkazilsa, uning ma’lumotlari aniq qo’yilgan maqsadga erishish uchun kerakli мақсадга эришиш учун керакли бўлади.

Statistik kuzatishning muhim qoidalaridan biri – kuzatish o’tkazishda to’plam birliklarini qamrab olish masalasidir. Bu masala ham makon, ham zamon chegarasida to’g’ri hal etilsa maqsadga muvofiqdir.

Ma’lumotlarni to’plash yagona (hamma ob’ektlar bo’yicha) dastur va metodologiya bilan amalga oshirilishi shart, aks holda, ular keraksiz ma’lumotlarga aylanadi.

Masalan, aholi fikrini o’rganmoqchisiz. To’plamga kiradigan aholi soni 1000 kishi. Ularni barchasiga bir xil savollar bilan murojaat qilish kerak va javoblarni olishdan oldin respondentlarni savollarga javob berish yo’riqnomasi bilan tanishtirish to’g’ri javoblar olishga asos bo’ladi.

Statistik kuzatish informatsiya etkazib beruvchi sub’ektlar kategoriyalariga qarab quyidagi shakllarga bo’linadi: