1lyuks(lk)=1lyumen(lm)/1m2
.
Ravshanlik deb, yuza birligidan yuzaga kelgan perpendikulyar yonalishda har bir kvadrat metridan 1 kd yoruglik kuchi beradigan yuzaning ravshanligi olinib, ravshanlik birligi -1kd/m2 boladi. Demak, ravshanlik
B=I/S=I/Scosφ
.
Bu yerda φ- yorug’lik nuri yo’nalishi bilan shu yorug’lik tarqatayotgan yuzaga o’tkazilgan perpendikulyar orasidagi burchak.
Shuni ta’kidlab o’tish kerakki, yorug’lik birliklarining tajribada aniqlash va uni qayta takrorlash murakkab ish bo’lib, diqqat bilan ishlashni talab qiladi. Miqdoriy yorug’lik o’lchashlari, ayniqsa, spektrning turli sohalaridagi o’lchashlarr hozirga qadar ishlanib kelinmoqda va mukammallashtiritmoqda.
Fotometriya usullari astronomiyada spektrning turli diapazonlarida nurlanuvchi kosmik manbalarni tadqiq qilishda, yorugʻlik texnikasida, signalizatsiya texnikasida, astronomiya, astrofizika va h.k.da qoʻllanadi.
YORUG`LIK OQIMI. YORUG`LIK KUCHI. YORITILGANLIK QONUNI
Fotometriyada ishlatiladigan kattaliklar yorug`lik energiyasini qabul qiluvchi asboblarning nimani qayd eta olishlariga bog`liq holda olinadi.
1.Yorug`lik energiyasi oqimi.Yorug`lik manbayining o`lchamlarini juda kichik deb olaylik.Shunda undan ma`lum masofada joylashgan nuqtalarning o`rni sferik sirtni tashkil etadi deb qarash mumkin. Masalan, diametric 10sm bo`lgan lampa 100m uzoqlikdagi yuzani yoritayotgan bo`lsa, bu lampani nuqtaviy yorug`lik deb qarash mumkin. Lekin yoritilayotgan yuzagacha bo`lgan masofa 50 sm bo`lsa, manbani nuqtaviy deb bo`lmaydi. Ularga tipik misol tariqasida yulduzlarni olish mumkin. Biror S sirtga t vaqtda tushayotgan yorug`lik energiyasi W bo`lsin. Vaqt birligi ichida biror bir yuzaga tushayotgan energiya miqdoriga yorug`lik energiyasi oqimi yoki nurlanish oqimi deyiladi.Uni φ harfi bilan belgilasak,
2 BOB. UMUM TA’LIM MAKTABLARIDA FOTOMETRIYAGA DOIR MASALALAR YECHISH METODIKASI
Do'stlaringiz bilan baham: |
