Toshkent davlat sharqshunoslik instituti

“Buyuk Ipak yo`li tasmasi” konsepsiyasining asosiy 6 ta transport koridori 

loyihasi:

31

 

 

                                                 

31

 Manba: International Road Transport Union ma`lumoti  

---

 

21 

1.2.1-jadval 

“Buyuk Ipak yo`li tasmasi” konsepsiyasining asosiy 6 ta transport 

koridorlari va uning tarkibiga kiruvchi mamlakatlar:

32

 

Transport koridor 

Qatnashchi 

mamlakatlar 

Loyihalar  

Bangladesh-Xitoy-

Hindiston-Myanma 

iqtisodiy koridori 

Bangladesh, Hindiston 

Myanma 

-  Xitoy-Myanma neft xomashyosi 

va suyultirilgan gaz quvuri 

-  Padma ko`prigi 

-  Karabuli daryosidagi   malga 

loyihasi 

Xitoy-Markaziy Osiyo-

G`arbiy Afrika 

iqtisodiy koridori 

Eron, Qozog`iston, 

Qirg`iziston, Quvayt, 

Qatar, Saudiya 

Arabistoni, Tojikiston, 

Turkiya, O`zbekiston 

-  Xitoy-Qirg`iziston yo`lovchi 

temir yo`li 

-  Manas Aeroporti 

modernizatsiyasi 

-  Turkiya sharq-g`arb 

avtomagistrali 

Xitoy-Hindixitoy 

yarimoroli  

iqtisodiy koridori 

Kambodja, Laos, 

Tayland, Vetnam 

-  Xitoy-Laos temir yo`li 

-  Lansang-Mekong dengiz yo`lini 

modernzatsiyalash 

Xitoy-Mog`uliston-Rossiya 

iqtisodiy koridori 

Mo`glisten, Rossiya 

-  Oltoy gaz quvuri(Shinjon-Sibir) 

-  Oltinbuloq-Ulanbator 

Avtomagistrali 

Xitoy-Pokiston 

iqtisodiy koridori 

Pokiston 

-  Gvadar Erkin iqtisodiy hududi  

-  Karakoram avtomagistrali 

-  Peshovar-Karachi atomagistrali 

Xitoy Yangi Yevroosiyo 

yer ko`prigi 

iqtisodiy koridori 

Belarusiya, Bolgariya, 

Chexiya, Gretsiya, 

Vengriya, 

Qozog`iston, Polsha, 

Rossiya, Serbiya, 

Slovakiya 

-  Xitoy-Yevropa yuk tashuvchi 

temiryo`l (39-yo`nalish, 9 

mamlakat) 

-  Vengriya-Serbiya temiryo`li 

-  Xitoy-Belarusiya Sanoat Parki 

-  Xitoy-Qozog`iston Horgos erkin 

savdo hududi 

-  Pireya porti(Gretsiya) 

                                                 

32

 Manba: International Road Transport Union ma`lumoti 

---

 

22 

Dengiz  yo`lidagi  Buyuk  ipak  yo`lining  tasmasi  yagona  transport  koridoridan 

tashkil topgan: 

1.  Dengiz  ipak  yo`li,  Xitoyning  janubiy-sharqiy  sohillaridan  Singapur  orqali 

O`rtayer dengiziga  chiquvchi koridordir. 

Bundan tashqari, ushbu konsepsiya o`zida bir qancha prinsiplarni qamrab oladi:

33

 

1)  BMTning nizomi bo`yicha   amalga oshirilishi; 

2)  Ochiqlik; 

3)  Ikki tomonlama manfaatlilik; 

4)  Hamjihatlilik hamda barchasini qamrab olish; 

5)  Bozor munosabatlariga asoslanganlik; 

Ushbu  prinsiplar  jahon  hamjamiyatidagi  iqtisodiy  qonuniyatlar,  o`zaro 

manfaatdorlik  aloqalarini  o`zida  aks  ettirib,  bozor  iqtisodiyotiga  asoslagan 

ijtimoiy-iqtisodiy tizimga ega mamlakatlarni birlashtirish uchun xizmat qiladi. 

Konsepsiyaning 3ta muhim xususiyati:

34

 

1)  O`zaro siyosiy ishonch 

2)  Iqtisodiy integratsiya 

3)  Madaniy aloqarning yaqinlashuvi 

Buyuk Ipak yo`li tasmasi konsepsiyasida iqtisdiy xalqalarning keshishmasi:

35

 

1)  Rivojlangan Yevropa iqtisodiy halqasi 

2)  Rivojlanayotan Sharqiy Osiyo iqtisodiy halqasi 

3)  Iqtisodiy rivojlanish uchun yuqori potensialga hamda resurslarga ega bo`lgan 

Afrika mamlakatlari halqasi 

 

  Shuningdek,  ushbu  loyiha  iqtisodiy  jihatdan  ulkan  salohiyatni  tashkil  etadi 

hamda  jahon  ho`jaligining  muhim  tarmog`I  sifatida  maydonga    chiqadi.  Ushbu 

konsepsiya  qamrab  olgan  mamlakatlar,  dunyo  aholisi  hamda  iqtisodiy  salohiyati 

haqida quyidagi raqamlarni dalil sifatida keltirishimiz mumkin. 

 

                                                 

33

 Gisela Griger: ―One Belt, One Road(OBOR) China`s regional integration initiative‖ // Europen Parlamentary 

Research Service Briefing Paper// July 2016, all pages 

34

 «Новый шѐлковый путь может изменит роль Казахстана в Ценральной Азии»/ «Казахстан и Новый 

Шѐлкоий путь», 2017-год сентябр, стр-2 

35

 ―Central Asian ―Characterists‖ on China`s New Silk Road‖ School of Geography , University of Oxford, Oxford 

OX1 3QY, UK/ published 23 August 2017, page 3 from 65 

---

 

23 

1.2.2-jadval