Toshkent davlat stomatologiya instituti

TOSHKENT DAVLAT STOMATOLOGIYA INSTITUTI


Bolalar terapevtik stomatologiyasi kafedrasi

Fan: Bolalar Gospital terapevtik stomatologiyasi

MAVZU: Bolalar og’iz bo’shlig’i shilliq qavatining o’tkir yuqumli kasalliklaridagi(qizamik, bo’g’ma, gerpangina, skarlatina) o’zgarishlari, klinik kechishi,tashxisi, davosi

mavzusi bo‘yicha

amaliy mashg‘ulot
TA’LIM TEXNOLOGIYASI

Toshkent

O‘quv mashg‘ulotida ta’lim texnologiyasi modeli

Mavzu № 4: Bolalar og’iz bo’shlig’i shilliq qavatining o’tkir yuqumli kasalliklaridagi(qizamik, bo’g’ma, gerpangina, skarlatina) o’zgarishlari, klinik kechishi,tashxisi, davosi

Ta’lim berish texnologiyasi (amaliy mashg‘ulot)

Vaqt: 284 daqiqa	Talabalar soni:8-10
O‘quv mashg‘ulotining shakli va turi	Amaliy mashg‘ulot
O‘quv mashg‘ulotining tuzilishi	1. Kirish kism.. 2. Nazariy kism 3.Analitik kism: - Klaster organayzerini tuzish -Test va vaziyatli masalalarlar 4. Amaliy kism
O‘quv mashg‘uloti maqsadi:	OBSHK da UGSda uchraydigan uzgarishlar, kasallik etiologiyasi, klinikasi, patogenezi bilan tanishtirish, bilim va ko‘nikmalarni chuqurlashtirish
Talaba bilishi kerak:	Utkir gerpetik stomatit engil, urta, ogir shakllari Kelib chikish sabablari Klinik kurinishi Davolash metodlari
Talaba bajara olishi lozim:	OBSHK ni kuzdan kechirish va tekshirish OGSda ogiz bushligida buladigan uzgarishlarni farklay olish OGS klinikasi bilan tanishish Ogriksizlantirish Antiseptik ishlov berish Keratoplastik vositalarining kullash
Pedagogik vazifalar: UGSning kelib chiqish va uni keltirib chiqaruvchi sabablar haqida tushuncha berish. UGSning engil, urta va ogir darajalarini farklay olish OGSni davolashda qo‘llaniladigan dori vositalari tasnifini berish. bartaraf etishni o‘rgatish.	O‘quv faoliyati natijalari: UGSni keltirib chiqaruvchi omillarni aytib beradilar; UGSning ogirlik darajalarini va ularning bir – biridan farqlovchi belgilarini aytib beradilar; UGSni davolashda qo‘llaniladigan dori vositalarni tasniflaydilar; Talabalarda aqliy fikr yuritishni o‘stiril, to‘g‘ri tashhis qo‘yish va qiyosiy tashhislash tadbirlar ketma – ketlik chizmasini to‘g‘ri tasavvur qilishi, tanqidiy mulohazani shakllantiradilar; Talabalar UGSni mahaliy davolashda dori vositalarni to‘g‘ri tanlashni tartibli ravishda ochib beradilar.
Ta’lim usullari	Ma’ruza, aqliy hujum, hikoya, ko‘rsatma berish namoyish, videousul, amaliy ish usuli, kitob bilan ishlash, suhbat, ta’limiy o‘yin, pinbord, organayzer.
Ta’lim shakli	Jamoaviy, guruhlarda ishlash («Birgalikda o‘qiymiz», «O‘ylang-Juftlikda ishlang-Fikr almashing»), yakka tartibli
Ta’lim vositalari	Doska-stend, flipchart, videofilьmlar, yozuv taxtasi, model, mulyajlar, grafik, diagrammlar, chizma, sxema, eslatma, nazorat varag‘i, matnlar.
Ta’lim berish sharoiti	Maxsus texnika vositalari bilan jihozlangan, guruhli shakllarda ishlashga mo‘ljallangan xonalar.
Monitoring va baholash	Og‘zaki so‘rov: tezkor-so‘rov,yozma so‘rov: test

Bolalar og’iz bo’shlig’i shilliq qavatining o’tkir yuqumli kasalliklaridagi(qizamik, bo’g’ma, gerpangina, skarlatina) o’zgarishlari, klinik kechishi,tashxisi, davosi O‘quv mashg‘ulotining texnologik xaritasi

MAVZU: O’tkir kataral gingivitni davolash rejasini tuzish. Parodont kasalliklarining funkstional tekshirish usullari. (Kulajenko, reoparodontografiya)

Ish bosqichlari va vaqti (284 daqiqa)	Faoliyat
	ta’lim beruvchi	ta’lim oluvchilar
1-bosqich. (138 daqiqa) 15 daqiqa 70 daqiqa 40 daqiqa 13 daqiqa	1.1. Daftarlar va davomatni tekshirish 1.2 Mavzuning nomi, maqsad va kutilayotgan natijalarni etkazadi. Mashg‘ulot rejasi bilan tanishtiradi. 1.3. Klaster va konseptual jadval organayzerlarni ishlash tartibini tushuntiradi va talabalarni guruxlarga ajratadi (ilova №.8) 1.4. O‘quv mashg‘ulotida o‘quv ishlarini baholash mezonlari bilan tanishtiradi (ilova№6)	Tinglaydilar, yozib oladilar. Aniqlashtiradilar, savollar beradilar Baxolaщ mezonlari bilan tanishadilar
2-bosqich (138 daqiqa ) 116 daqiqa 10 daqiqa 12 daqiqa	2.1. . Amaliy ko‘nikmalarni bajarish (ilova№5) 2.2. Amaliy ko‘nikmalarni bajarilish jarayonini muhokoma qilish va shunga doir savol javoblar o‘tkazish 2.4. Mustaqil ish uchun topshiriq beradi va uning baholash mezonlarini ochib beradi	Amaliy kunikmalarni bajaradilar O‘z-o‘zini, o‘zaro baholashni o‘tkazadilar. Topshiriqni yozadilar

1. Mashg‘ulot o‘tkazish joyi, jixozlanishi:
-Bolalar stomatologiyasi kafedrasi

-Kitoblar, kushimcha adabietlar, internet materiallari, slaydlar, mulyajlar, fantomlar, tarkatma materiallar.

Dars mavzusining uzlashtirilishi uchun zaruriy texnik vositalar TV-video, plakat, rasmlar.
2. Mashg‘ulotning davomiyligi

Berilgan mavzuni yoritish uchun 6,0 soat ajratilgan.

3. Mashg‘ulotning maqsadi:
-Talabalarni utkir gerpetik stomatitning uziga xos xususiyatlari bilan tanishtirish.

4. Pedogogik vazifalar

Talaba bilishi lozim:

-kasallik tasnifini.

-kasallik patogenezini

-kasallik etiologiyasini.

Talaba bajara olishi lozim:

-anamnez egishni.

-stomatitlarni medikamentoz kayta ishlashda OBSHKni ogriksizlantirishni.

-OBSHKni medikamentoz kayta ishlashni..
5. Ukuv ma’lumot natijalari
SHu mavzuni uzlashtirish talabalarning anatomiya, gistalogiya, normal va patologik fiziologiya buyicha bilimlariga asoslanadi. Dars davomida olingan bilimlar asosida endokrinologiya, gematologiya, teri-tanosil kasalliklarida, OIT kasalliklarida og‘iz bo‘shlig‘i kasalliklarini o‘rganish uchun asos bo‘ladi.

Bolalarda OBSHK tukimasining anatomik tuzilshi va fiziologik xususiyatlari.

6.Tal’im usuli va texnikalari

• 
  Akliy xujum;texnika;grafikli organayzer – konseptualь jadval.
  
• 
  
  

7.Talim vositalari
- Uslubiy ko‘rsatmalar, sxemalar, mulyajlar, fantomlar, tishlar, plomba ashyolari, instrumentlar.

8. Ta’lim shakli

- Individual, jamoa, guruxlarda ishlash.

9. Ta’lim shart-sharoitlari

- Guruxlarda ishlashga moslashtirilgan stomatologik kabinetlar.

10. Monitoring va baxolash.

Nazorat: nazorat uchun savollar, o‘quv topshiriqlarini bajarish, amaliy ko‘nikmalarni bajarish.

11. 
    Mavzuni asoslash:
    

OBSHK kasalliklari umumiy stomatologik kasalliklarining 3-5% ni tashkil kiladi. Bolalarda OBSHK kasalliklari muommosi oxirgi vaktda eng dolzarb muammolardan biri bulib kelyapti. Bu stomatolog olimlar, amaliyot vrachlari tomonidan kayd etilgan bulib, fakatgina terapevt stomatologlar tomonidan emas, balki boshka mutaxasislar tomonidan xam kuzatilgan. Bolalar OBSHK tuzilishining uziga xos xususiyatlari bu kasallikning klinik kurinish xarakterini va kechishini belgilab beradi. Bola yoshiga boglik ravishda OBSHK ning tuzilishi OBSHK kasalligining yoshga boglik xolda uchrashiga sabab buladi.

12. 
    Fanlararo va fan ichida bog‘liqlik
    

SHu mavzuni uzlashtirish talaba kuydagi fanlarni bilishi shart: anatomiya, gistologiya, normal va patologik fiziologiya. Ushbu ma’lumotlarni ichki kasalliklar propidevtikasida, pediatriyada kullash mumkin. Xaar kanday umumiy somatik xolatlar ogiz bushligida uz aksini topadi.

12. 
    Mashgulot mazmuni
    

Talabalarni bolalar OBSHK kasalliklari tasnifi bilan tanishtirish.

-Kasallik etiologiyasi va patogenezini urganish.

13.1. Nazariy qism.

O‘TKIR GERPETIK STOMATIT

Bu kasallik 1 yoshdan 3 yoshgacha bo‘lgan bolalar orik bo‘shligi shillik pardasi xastaliklarining 70-80 foizini tashkil kiladi. Kasallik ko‘zratuvchisi oddiy gerpes (toshma) virusi xisoblanadi. Bu virus axol» orasida keng tarkalgan viruslardan xisoblanadi. Kasallik tarkatuvchi mavba bo‘lib, xastalikka uchragan bolalar yoki kishilar xisoblanadi. Kattalarda kasallikning engil, kaytalanuvchi turlari kayd kilynadi. Ogiz shillik pardasi bu xil virus ta’sirida yalliglanishining yosh bolalarda ogir kechishiga (1-3 yoshgacha), xomila paytida yoki ko‘kraksuti orkali ona organizmidan bolaga o‘tgan sust (tayyor antitela shaklidagi) immunitetning yukolishi, bu yoshda organizm ximoya vositalarining to‘lik shakllanmaganligi, bolaning tez-tez kasallanishi natijasida organizmning kuchsizlanishi, tez-tez shamollashlar sabab bo‘ladi. Kasallik xavo-tomchi (vozdushno-kapelьnыy) yuli orkali, xastalikka uchragan bolaning uyinchoklaridan, idish-tovoklaridan foy-dalanilganda yukadi. O‘tkir gerpetik stomatit kasal-ligining yashirin davri virus organizmga yukkanidan keyin 3 kundan 6 kungacha davom etishi mumkin.

Xastalik klinik kechishiga karab, uch xil shaklda kayd etiladi: 1) engil shakl; 2) o‘rtacha ogirlashgan shakl; 3) ogir kechuvchi shakl.

Kasallikning xar bir shaklida to‘rtta rivojlanish boskichi kuzatiladi: 1) prodromal-kataral yalliglanish boskichi; 2) toshmalar paydo bulish boskichi; 3) klinik belgilarning kuchayish boskichi (razgar); 4) to‘zalish boskichi.

O‘tkir gerpetik stomatitning engil shakli prodromal bookichning kuchsiz namoyon bo‘lishi bilan xarakterlanadi. Bu boskich ko‘pgina xollarda ota-onalar uchun sezilmagan xolda o‘tishi mumkin. Toshmalar eroziya shilinish shaklida namoyon bo‘ladi. Bunda yuzaga kelgan birinchi belgi - pufakchalar tezda yoriladi va klinik ko‘rinishni aniklashga ulgurilmaydi. Pufakchalar ogiz bo‘shligi epiteliy kavatining orasida xosil bo‘ladi va ustki pustlok devori juda yupka bo‘lganligidan tezda yoriladi. ogiz shillik pardasiga toshmalar toshishi bir necha soatdan 1-2 sutkagacha bo‘lgan davr mobaynida aniklanadi. ogiz shillik, pardasi ko‘zdan kechirilyotganda oldingi bir necha tishlar atrofidagi milk so‘rgichlarining kizarib, shnshganligini kurish mumkin. Bu engil kataral yalliglanish belgisidir. Bolalar bunday xollarda ovkachlanish, so‘rgich so‘rish paytidagi ogrikdan shikoyat kiladilar. Tana xarorati subfebril, bolaning umumiy axvolida o‘zgarish sezilmaydn.

O‘TKIR GERPETIK STOMATITNI DAVOLASH

Kasallikning dastlabki prodremal boskichida, ya’ni shillik pardada birinchi toshma belgilari paydo bulgunga kadar, maxsus viruslarga karshi preparatlar maxalliy tarzda shillik pardaga surtiladi. Bunday malxam (mazь) dorilar katoriga 0,5-1% li tebrofen, 0,5 li oksalin, 0,25% li alpizarin kiradi.

Stomatologik poliklinikalarda o‘tkir gerpetik stomatitlarni davolashda dori-darmonlarni ishlatish kuyidagicha amalga oshiriladi:

1. Jaroxatlangan shillik kavat satxiga 2-3 minut vakt mobaynida 5-10% li anestezinning biror o‘simlik moyidagi emulьsiyasi surtiladi.

2. Jaroxat yuzasi 0,5-1% li etoniy eritmasi yoki natriy mefaminat eritmasi bilan oxista yuviladi.

3. YUmshok paxta turunda yoki shpritslar yordamida yukorida ko‘rsatilgan antiseptik eritmalar yoki lizotsim eritmasi bilan tish-milk chuntaklariga ishlov beriladi.

4. Jaroxatlangan shillik kavat yuzasi 0,01% li kaliy permanganat (och pushti rangli) eritmasi bilan bal-lonchalar yordamida chayiladi.

5. Jaroxatlangan yuza 3-4 minut vakt mobaynida proteolitik (oksil parchalovchi) fermentlar - ximotripsin, ximopsinlarning eritmasi (1 mg - 1 ml erituvchi) shimdirilgan tamponlar bilan namlanadi.

6. Mabodo tish milklarining chetlarida shilinish (eroziya) jaroxatlari bo‘lsa, milk-chuntaklariga neomitsin yoki ta’sir doirasi keng bo‘lgan antibiotikli malxamlar kiritiladi.

7. Kasallikning dastlabki kunlarida jaroxatlangan shillik kavat yuzasiga yukorida ko‘rsatilgan virusga karshi, kechikib murojaat kilinganida esa karotolin, vinilin, solkoseril, na’matak, chakanda moyi, aekol kabi malxamlar surtiladi. Ularni surtishdan oldin jaroxatlarni ulьtrafiolet, geliyneon lazer nurlari bilan nurlantirish maksadga muvofik bo‘lib, ular jaroxatlarning bitishini anchagina tezlashtiradi. Uy sharoitida xastalikning birinchi kunlarida 5-6 marta, jaroxatlarning bitish davrida esa kuniga 3-4 marta kuyidagicha muolaja utkazish maksadga muvofikdir:

1) Jaroxatlangan shillik kavat yuzasiga 5-10% li anestezinning moyli eritmasini 2-3 minutga surtish;

2) Jaroxatlangan yuzani 0,5-1% li vodorod peroksidi yoki kuchsiz kaliy permanganat eritmasi bilan yuvish.

To‘kimalarning tiklanish davrida shalfey, romashka, zveroboy, kalendulz damlamalari bilan ogiz chayiladi. Kasallikning dastlabki kunlarida bu muolaja Jaroxatlangan yuzaga virusga karshi ta’sir kursatadigan xamda to‘kimani tiklashda yordam beradigan (keratoplastik) malxamlar surtish bilan tugallanadi. Xastalikka chalingan bolalarning umumiy axvolini yaxshilash maksadida ichish uchun:

1) 0,025 g bonafton preparati (kuniga 3-4 marta-dan, 3-4 kun mobaynida);

2) tana xaroratini pasaytirish maksadida bir yosh-gacha bo‘lgan bolalarga 1 osh koshirida 1 % li, 2 yoshgacha bo‘lgan bolalarga 2% li, 5 yoshlilarga 5% li salitsilat natriy eritmasi kuniga uch maxal ichiriladi;

3) organizmining sezgirligini pasaytirii uchun antigistamin preparatlaridan (suprastin, dimedrol, diprazin va boshkalar) bolaning yoshiga moc mikdorlarda ichish uchun buyuriladi.

Xastalikka uchragan bolalarni davolash jarayonida parxez muolajasi xam muxim axamiyat kasb etadi. Bolalar ovkati suyuk va ilik xolda bo‘lishi kerak: ularga to‘zi pastrok gushtli shurva, kefir (katik), tvorog, so‘zma), shakar solingan tuxum oki kabi maxsulotlarni berish maksadga muvofikdir. Ovkatlanishdan oldin ogiz bo‘shligi shillik kavatiga ogriksizlantiruvchi malxamlar surtish ancha yordam beradi. Ich yurishi bo‘zilganida (kabziyat) moyli klizmalar buyuriladi. O‘tkir gerpetik stomatitning o‘rtacha ogir va ogir shakllarida bolalar kasalxonalarga yotkizilib davolanadi.

Mashg‘ulotda qo‘llaniladigan yangi pedagogik texnologiyalar:

«Aylana stol» o‘yini
“Aylana stol” usulida mavzuning asosiy savollarini talabalar ishtirokida taqsimlanadi.

Bu usul talabalarning umumiy belgilarini bilish va unitilgan mavzularni mustaxkamlash uchun utkaziladi.

Gurux 2-3 ta kichik guruxlarga bulinadi va xar bir guruxga savolni varaqlab beriladi va 1-2 minut ichida xar bir gurux uzini javobini yozadi va keyingi guruxga uzatiladi.

O‘qituvchi vaqt tugagach hamma varaqlarni yig‘adi va har bir guruhni baholaydi. Ishni osonlashtirish uchun xar bir guruh nomeriga ega bo‘ladi va javobini yozishdan oldin guruh nomerini qo‘yadi :

6-ta to‘g‘ri javob 5 ball

5-ta to‘g‘ri javob 4 ball

4- ta to‘g‘ri javob 3 ball

3-ta va undan kam 2 ball

Savollar :

1.UGS ni etiologik faktorlari.

2. UGS ni epidemiologiyasi.

3. UGS ni klinik xususiyatlari.

4. Kiyosiy tashxis utkazing.

5. UGS ni davolash rejasini tuzing.

6. UGS ni profilaktikasi.
13.2.1. Tahliliy qismi

Testlar:
1. Bolalar yoshida ogiz bushligining eng keng tarkalgan utkir infeksion kasalligi bulib nima xisoblanadi?.

A. utkir gerpetik stomatit

B. kaytalanuvchi stomatit

V. Skarlatina stomatiti

G. SRAS

D. Difteriya stomatiti.

2. UGSni etiologik faktorii bulib xisoblanadi

A.oddiy gerpes

B. mikroblar

V. viruslar

G. Leffler tayokchasi

D. spirellalar

3. UGS ni tarkalish yullari

A. xavo-tomchi

B. gematogen

B limfogen

G jinsiy

D. maishiy

4. UGSni nechta davrlari bor?

A. 5

B. 3

V. 1

G. Davrlari yuk

D. xama javoblar tugri

5. UGSni kanday shakllari mavjud?

A. engil, urta, ogir

B. utkir rva surunkali

V. Birlamchi, ikkilamchi va uchlamchi

G. Fibroz va gipertrofik

D. Maxalliy va tarkalgan

6. UGS ni tuzalish davrida kullaniladigan dori vositalari?

A. virusga karshi malxam va keratoplastiklar

B. antibiotiklar

V..kusishga Karshi vositalar

G. Sulьfanilamid preparatlar

D. .immunostimulyatorlar

7. UGS ni engil shakli kancha davom etadi?.

A. 4-5 kun

B. 2-3 xafta

V..4-5 oy

G. 2-3 oy

D. 1 yil

8. UGS da birlamchi element bulib xisoblanadi

A. pufakcha

B. eroziya

V. yara

G. katkalok

D. pufak

9. UGS klinikasi

A. tishni kimirlashi

B. limadenit

V. Temperatura kutarilishi

G. gingivit

D. OBSHK da toshma va eroziyalarni mavjudligi

10.UGS ning yuzaga kelish sabablari?

A sovuk kotish.

B. immunodepresantlarni kabul kilganlik

V. Emotsional-gormonal uzgarishlar

G. Boshdan utkazgan xar kanday kasallik

D. xama javoblar tugri
13.2.2. Grafikli organayzer: Nilufar guli.

Nilufar guli tizimi fikrlash qobiliyatini ishga solib, mavzuning muammoli tomonlarini, ko‘p qirraligini ta’minlaydi, tizimlashtirish ko‘nikmalarini rivojlantiradi va ularning echimlarini topishga chorlaydi.

Qadamlar:

1. 
   Nilufar guli strukturasini tuzish qoidasi bilan tanishish;
   
2. 
   Bosh muammolar aniqlanadi;
   
3. 
   Bosh muammolardan 2,3 darajali muammolar chiqariladi;
   
4. 
   Bularning hammasi Nilufar guli jadvalini to‘ldirishda ahamiyat kasb etadi.
   

13.3. Amaliy qism

Mashg‘ulotning bu qismi (tajriba, preparatsiya, ko‘rik va h.k.) uning yo‘naltirilganligi, zaruratini asoslash, tibbiy anjomlar bilan ishlash, tibbiy hujjatlar yuritish, bemor bilan muloqot, maslahat, amaliy ko‘nikmalar va malakalarni egallash nuqtai nazaridan izohlanadi.

RMA indeksini aniklash.

Maksad: talabalarni UGS kasalligida shillik kavatni medikamentoz kayta ishlashga urgatish..
Bajariladigan bosqichlar:

№	Tadbir	Bajarmadi (0 ball)	To‘liq to‘g‘ri bajardi (20 ball)
1.	Kerakli asboblarni tanlash (oyna, panset, darajalangan zond).
2.	OBSHK ni ogriksizlantirish
3.	OBSHK ni antiseptiklar bilan kayta ishlash.
4.	Eroziya va yaralarni virusga Karshi malxam, gelь bilan kayta ishlash.
5.	Bemorga maslaxat berish.
	Jami	0	100

.

14. Malaka, ko‘nikma va bilimni tekshirish usullari
- og‘zaki;

• 
  yozma;
  
• 
  test;
  
• 
  vaziyatli masalalar echish;
  
• 
  egallangan amaliy ko‘nikmalarni namoyish etish;
  

Ular bugungi kunda etarlicha ko‘p, ammo ushbu darsga taalluqli bo‘lganlarini ko‘rsatish kerak. Masalan, mashg‘ulot davomida og‘zaki so‘rov, yozma test o‘tkazilsa va amaliy ko‘nikmalarni qadamma-qadam bajarilishi talab qilinsa - bularning barchasi ushbu mavzu bo‘yicha bilim va ko‘nikmalarni nazorat qilish usuli sifatida ko‘rsatilishi lozim.

15. 
    Joriy nazoratni baholash mezoni
    

№	O‘zlashtirish % va balda	Baho	Talabaning bilish darajasi
1.	96-100	A’lo”5”	- hulosa va qaror qabul qila biladi - ijodiy fikrlay oladi - mustaqil mushohada yurita oladi - amalda qo‘llay oladi - interaktiv o‘yinlar o‘tkazishda yuqori faollik va ijodiy yondasha oladi - vaziyatli masalalarni to‘liq asoslangan javob bilan to‘g‘ri echa biladi - savolni mohiyatini tushunadi - biladi, ishonch bilan aytib beradi - aniq tasavvurga ega
2.	91-95		- ijodiy fikrlay oladi - mustaqil mushohada yurita oladi - amalda qo‘llay oladi - interaktiv o‘yinlar o‘tkazishda yuqori faollik va ijodiy yondasha oladi - vaziyatli masalalarni to‘liq asoslangan javob bilan to‘g‘ri echa biladi - savolni mohiyatini tushunadi - biladi, ishonch bilan aytib beradi - aniq tasavvurga ega
3.	86-90		- mustaqil mushohada yurita oladi - amalda qo‘llay oladi - interaktiv o‘yinlar o‘tkazishda yuqori faollik va ijodiy yondasha oladi - vaziyatli masalalarni to‘liq asoslangan javob bilan to‘g‘ri echa biladi - savolni mohiyatini tushinadi - biladi, ishonch bilan aytib beradi - aniq tasavvurga ega
4.	81-85	YAxshi”4”	- amalda qo‘llay oladi - interaktiv o‘yinlar o‘tkazishda yuqori faollik ko‘rsatadi - vaziyatli masalalarni echa biladi, lekin javobini asoslay olmaydi - savolni mohiyatini tushuna biladi - biladi, ishonch bilan aytib beradi - aniq tasavvurga ega
5.	76-80		- interaktiv o‘yinlar o‘tkazishda faollik ko‘rsatadi - vaziyatli masalalarni echa biladi, lekin javobni isboti to‘liq emas - savolni mohiyatini tushuna biladi - biladi, ishonch bilan aytib beradi - aniq tasavvurga ega
6.	71-75		- vaziyatli masalalarni to‘g‘ri echa biladi, lekin javobni isboti to‘liq emas - savolni mohiyatini tushuna biladi - biladi, ishonch bilan aytib beradi - aniq tasavvurga ega
7.	66-70	Qoniqarli”3”	- savolni mohiyatini tushuna biladi - vaziyatli masalalarni to‘g‘ri echa biladi, lekin javobini isbotlay olmaydi - biladi, ishonch bilan aytib beradi - mavzuni alohida savollari yuzasidan aniq tasavvurga ega
8.	61-65		- vaziyatli masalalarni echimida xatoliklarga yo‘l qo‘yadi - biladi, ishonch bilan aytib bera olmaydi - mavzuning alohida savollari yuzasidan aniq tasavvurga ega
9.	55-60		- biladi, ishonch bilan aytib bera olmaydi - qisman tasavvurga ega
10.	54 va undan past	Qoniqarsiz”2”	- hech qanday tasavvurga ega emas - bilmaydi

16. Mashg‘ulotning xronologik xaritasi

(poliklinika mashg‘ulotlari uchun)

№	Mashg‘ulot bosqichlari	Mashg‘ulot shakli	Davomiyligi (310.5 min.)
1.	o‘qituvchining kirish so‘zi (mavzuni asoslash)		5
2.	Uyga berilgan topshiriqni muhokama qilish	so‘rov, tushuntirish	30
3.	Bemorlarni qabulda yoki kunduzgi statsionarda ko‘rikdan o‘tkazish	Bemor ko‘rigi	90
4.	Amaliy ko‘nikmalarni takomillashtirish, mulyajlar, klinik-laborator anjomlar, apparatlar bilan ishlash	Klinik-laborator anjomlar bilan ishlash	90
5.	Mashg‘ulotning amaliy qismi bo‘yicha muhokama	So‘rov, tushuntirish	35
6.	Mashg‘ulot mavzusini muhokama qilish – referativ axborot, seminar, baxs-munozara.	referativ axborot, seminar, baxs-munozara	20
7.	Guruhdagi ish: mavzu bo‘yicha videokassetalar namoyishi, vaziyatli masalalarni muxokama qilish, kompьyuterli dasturlar, ishbilarmon o‘yinlar va h.k.	Namoyish, Interaktiv usullar – aktiv, passiv	30
8.	Ushbu mashg‘ulot bo‘yicha o‘qituvchining xulosasi, har bir talaba faoliyatini 100-ballik tizim bo‘yicha baholash va e’lon qilish. Keyingi darsga tayyorlanish uchun talabalarga vazifa berish (savollar to‘plami)	Axborot, mustaqil tayyorlanish uchun savollar	10.5

17. 
    Talabalar bilim asosini tekshirish uchun savollar.
    

1. UGS nima ?

2. UGS etiologiyasi

3.UGS patogenezi

4.UGS shakllari

5. UGS da jaroxatlanish elementlari

6. UGS davrlari

7. UGS engil shaklining klinikasi

8. UGS ning urta ogir davrlari klinikasi

9. UGS ning ogir shaklining klinikasi
Adabiyotlar

1. Borovskiy "Terapevticheskiy stomatologiya" 1989

2. Kolesov V. "Stomatologiya detskogo vozrasta" 1987

3. Borovskiy E.V. Terapevticheskiy stomatologiya M: Texlit 1997

4. Ivanov V.S. Zabolevaniya parodonta M; MIA 1998

5. Kurakina N.V, Kutepova T.F. Zabolevaniya parodonta M; Med.kniga. N.Novogorod NGMA 2000