Тошкент давлат юридик университети н и к о ҳ т у з и ш ҳ у қ у қ и н г и з б о р

____________ ОҚИБАТЛАРИ?___________________
Никоҳ тузишга монелик қиладиган ҳолатлардан бири 
никоҳланувчшардан лоақал биттасининг руҳият бузилгшш 
(руҳий касаллигп ёки ацли заифлиги) сабабли суд томонидан 
муомалага лаёцатсиз деб топилган бўлса, никоҳ ту зишга йўл 
қўйилмайди.
Асос: О т а кодексинииг 1б-моддаси учинчи цисми;
Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳксшасининг 2003 йт  
25 августдаги 365-сон ҳарори бгтан тасдик^анган "Никоҳ- 
ланувчи шахсларни тиббий кўрпкдан ўтказиш тўгрисида ”ги 
низом.
ҚАНДАИ ҲОЛЛАРДА ФУҚАРО МУОМАЛАГА 
_______ ЛАЁҚАТСИЗ ДЕБ ТОПИЛАДИ?________
Руҳий касаллиги ёки ақли заифлиги оқибатида ўз 
ҳаракатларининг аҳамиятини тушуна олмайдиган ёки уларни 
бошқара олмайдиган фуқаро суд тартибида муомалага 
лаёқатсиз деб топилиши мумкин ва бундай фуқарога 
васийлик белгиланади, Муомалага лаёқатсиз деб топилган 
фуқаро номидан битимларни унинг васийси амалга оширади.
Фуқаронинг муомалага лаёқатсиз деб топилишига сабаб 
бўлган асослар бекор бўлса, суд уни муомалага лаёқатли деб 
топади ва унга белгиланган васийликни бекор қилади,
Асос: Фуцаролик кодексининг 30-моддаси.
20

---

ВАСИИЛИК BA ҲОМИИЛИК НИМА?
Васийлик 
ва 
ҳомийлик 
муомалага 
лаёқатсиз 
ёки 
муомалага тўлиқ лаёқатли бўлмаган фуқароларнинг ҳуқуқ ва 
манфаатларини ҳимоя қилиш учун белгиланади, Вояга 
етмаганларга васийлик ва ҳомийлик уларни тарбиялаш 
мақсадида ҳам белгиланади. Васийлар ва ҳомийларнинг бунга 
тегишли ҳуқуқ ва бурчлари қонун ҳужжатларида кўрсатиб 
)П'илган. 
Васийлар 
ва 
ҳомийлар 
ўз 
ҳимояларидаги 
шахсларнинг ҳуқуқ ва манфаатларини ҳар қандай шахслар 
билан муносабатларда, шу жумладан судларда ҳам махсус 
ваколатсиз ҳимоя қилади.
Вояга етмаганларга васийлик ва ҳомийлик уларнинг ота- 
онаси, фарзандликка олувчилари бўлмаган, ота-онаси суд 
томонидан ота-оналик 
хуқукдаридан маҳрум 
қилинган 
тақдирда, шунингдек, бундай фуқаролар бошқа сабабларга 
кўра ота-она ҳимоясидан маҳрум бўлиб қолган, хусусан, ота- 
она 
уларни 
тарбиялашдан 
ёхуд 
уларнинг 
ҳуқуқ 
ва 
манфаатларини ҳимоя қилишдан бўйин товлаган ҳолларда 
белгиланади.
Асос: Фуцаролик кодексишшг 31-моддаси; Узбекистан 
Республикасинииг 2014 пил 2 январдаги “Васитик ва 
ҳомншик тўгрнсида "ги цонуни.