Toshkent Farmaseftika Instituti

Toshkent Farmaseftika Instituti

Qon aylanish sistemalari biofizikasi. Qonning reologik va gemodinamik xarak-teristikalari. Eritrotsitlar cho‘kish tezligi. Frank modeli. Hujayra biofizikasi. Membrananing suyuq kristallholati. Qo‘zg‘algan membra-naning ekvivalent elektrik sxemasi. Nerv impulsining tarqalishi. Elektrokinetik hodisalar

Qon aylanishi — yurak qisqarishi tufayli qonning qon oʻtkazish sistemasida harakatlanishi. Qon aylanishi organizm toʻqimalari bilan tashqi muhit orasidagi moddalar almashinuvi va gomeostaz turgʻunligini taʼminlaydi. Qon toʻqimaga kislorod, suv, oqsil, uglevodlar, yogʻ, mineral moddalar, vitaminlar va boshqa olib keladi va toʻqimadan karbonat angidrid hamda moddalar almashinuvida paydo boʻlgan boshqa chiqindi moddalarni olib ketadi.

Qon. Qonning reologik xususiyatlari. Qon reologiyasi nima? Reologik ta'sir Hozirgi vaqtda mikrosirkulyatsiya muammosi nazariyotchilar va klinisyenlarning katta e'tiborini jalb qilmoqda. Afsuski, ushbu sohada to'plangan bilimlar hali shifokor amaliyotida ishonchli qo'llanilmaganligi sababli to'g'ri qo'llanilmayapti mavjud usullar diagnostika. Biroq, to'qima aylanishi va metabolizmning asosiy qonunlarini tushunmasdan, infuzion terapiyaning zamonaviy vositalaridan to'g'ri foydalanish mumkin emas. Mikrosirkulyatsiya tizimi to'qimalarni qon bilan ta'minlashda juda muhim rol o'ynaydi. Bu, asosan, vazomatizatsiya reaktsiyasiga bog'liq bo'lib, u vazodilatatorlar va vazokonstriktorlar tomonidan to'qima metabolizmining o'zgarishiga javoban amalga oshiriladi. Kapillyar tarmoq 90% ni tashkil qiladi. qon aylanish tizimi, ammo uning 60-80% inaktiv bo'lib qoladi.

Eritrotsitlarning choʻkish tezligi — qon plazmasidagi oqsil komponentlarining oʻzaro nisbati va turli kasalliklarda eritrotsitlar soni va hajmi oʻzgarishlarini aniklaydigan diagnostik koʻrsatkich. Bunda qon biror antikoagulyant (mas, natriy sitrat) bilan aralashtirilib, millimetrlarga boʻlingan shisha kapillyar nayga olinadi. Qon ikki qism: pastki qism (choʻkmasi) — shaklli elementlarga, ustki qism — plazmaga ajraladi. Bir soatdan soʻng nayning pastki qismida choʻkkan eritrotsitlarning balandligi oʻlchanadi. Eritrotsitlarning choʻkish tezligit.ning erkaklar uchun 3–10 mm soat, ayollar uchun 3–14 mm soati normal hisoblanadi.

• Frank gers tajribasi - atom ichki energiyasining diskretligini isbotlovchi tajriba. Birinchi boʻlib 1913-yilda J. Frank va G. Gers oʻtkazgan. Simob bugʻi’ bilan toʻldirilgan elektrovakuum nayning K katodi va S, toʻriga elektronlarni tezlatuvchi kuchlanish, S2 toʻr va A anodga esa sekinlashtiruvchi U kuchlanish berilgan va tok kuchi / ning U ga bogʻlanishi olingan. I sohada tezlashgan elektronlar II sohada simob atomlariga uriladi. Elektronlarning toʻqnashishdan keyingi energiyasi III sohadagi sekinlashtiruvchi kuchlanishni yengib oʻtishga yetarli boʻlsa, ular anodga yetib boradi.