Toshkent farmatsevtika instituti farmatsevtika ishini tashkil qilish kafedrasi tibbiyot va farmatsevtika tovarshunosligi
Download 18.83 Kb. Pdf ko'rish
|
|
19 Talabalar ogzaki ON dan to„playdigan ballarning namunaviy mezonlari t/r Ko‗rsatkichlar ON ballari Maksimal 1-ON 1 Savollarga to‗liq javob berilgan, misol keltirib, izoh berilgan. 10 9-10 2 Savollarga javob berilgan, misollar keltirilgan, izoh berilmagan. 8 7-8 3 Tasavvurga ega, savollarga to‗liq javob berilmagan, misollar keltirilmagan. 6 6 4 Savollarga javob berilmagan. 5 0-5 Talabalar JN dan to„playdigan ballarning namunaviy mezonlari t/r Ko‗rsatkichlar JN ballari maksimal JN 1 Darslarga qatnashganlik va o‗zlashtirish darajasi. Amaliy mashg‗ulotlardagi faolligi, amaliy mashg‗ulot daftarlarining yuritilishi va to‗liqligi 50 41-50 2 Talabalarning mustaqil ta‘lim topshiriqlarini o‗z vaqtida va sifatli bajarilishi. Mavzular bo‗yicha uy vazifalarini bajarilishi. 40 32-40 3 Ogzaki nazorat ishi yoki test savollariga berilgan javoblar. 31 28-31 4 Javob berilmaganda 27 0-26 Yakuniy nazorat “Yozma” shaklida belgilangan bo„lsa, u holda yakuniy nazorat 30 ballik “Yozma” variantlari asosida o„tkaziladi. Т/r Ko‗rsatkichlar YaN ballari maksimal O‗zgarish oralig‗i 1 Savollarga to‗liq javob berilgan, misol keltirib, izoh berilgan. 30 26-30 2 Savollarga javob berilgan, misollar keltirilgan, izoh berilmagan. 25 21-25 3 Tasavvurga ega, savollarga to‗liq javob berilmagan, misollar keltirilmagan. 17 17-20 4 Talaba YaN qatnashdi, lekin savolga javob bermadi. 16 0-16 20 Yakuniy nazoratda “Yozma” nazoratni baholash mezoni Yakuniy nazorat ―yozma‖ shaklida amalga oshirilganda, sinov ko‗p variantli usulda o‗tkaziladi. Har bir variant 3 ta nazariy savoldan iborat. Nazariy savollar fan bo‗yicha tayanch so‗z va iboralar asosida tuzilgan bo‗lib, fanning barcha mavzularini o‗z ichiga qamrab olgan. Talaba maksimal 30 ball to‗plashi mumkin. Yozma sinov bo‗yicha umumiy o‗zlashtirish ko‗rsatkichini aniqlash uchun variantda berilgan savollarning har biri uchun yozilgan javoblarga qo‗yilgan o‗zlashtirish ballari qo‗shiladi va yig‗indi talabaning yakuniy nazorat bo‗yicha o‗zlashtirish bali hisoblanadi. 21 2. SILLABUS Tibbiyot va farmatsevtika tovarshunosligi fani bo`yicha dotsent M.N.Ziyaevaning 2016/2017 o`quv yili uchun mo`ljallangan SILLABUSI Fanning qisqacha tavsifi OTMning nomi va joylashgan manzili: Toshkent farmatsevtika instituti Oybek ko`chasi, 45 Kafedra: Farmasevtika ishini tashkil qilish kafedrasi ―Farmatsiya‖ fakulteti tarkibida Ta‟lim sohasi va yo`nalishi: 5510500 – Farmatsiya 5111000 – Kasb ta‘limi Bakalavriat bosqichining Farmatsiya va Kasbiy ta‘lim yo`nalishlari talabalari uchun mo`ljallangan Fanni (kursni) olib boradigan o`qituvchi to`g`risida ma‟lumot: dotsent M.N.Ziyaeva e-mail: ZIYAYEVA@ mail.ru Dars mashg`ulotlarini o`tkazishning vaqti va joyi: O`quv bo`limi tomonidan ishlab chiqilgan jadval asosida institut o`quv binolarida 129-xona 126-xona, 76- xona,70-xona, 71- xona Kursning boshlanishi va davom etish muddati: Bakalavriat ta‘lim yo`nalishi o`quv rejasiga muvofiq 9- semestrda Individual grafik asosida professor- o`qituvchining talabalar bilan ishlash vaqti: Haftaning dushanba, seshanba, chorshanba va shanba kunlari soat 14.00 dan 15.00 gacha Fanga ajratilgan o`quv soatlarining o`quv turlari bo`yicha taqsimoti Auditoriya soatlari Mustaqil ta‟lim: 46/43 Ma‟ruza: 17/ 16 Amaliy 51/ 48 22 Fanning boshqa fanlar bilan uzviy aloqasi (prerekvizitlari): ‖Dori turlari texnologiyasi‖, ―farmakologiya‖, ―farmasevtika ishini tashkil qilish‖, ―Farmasevtik menejment‖, Patologiya va fiziologiya Fanning mazmuni Fanning dolzarbligi va qisqacha mazmuni: Oliy ta‘limning Davlat ta‘lim standartiga ko‗ra ―Sog‗liqni saqlash‖ ta‘lim sohasi, Farmatsiya yo‘nalishida o‗qitiladigan ―Tibbiyot va farmatsevtika tovarshunosligi‖ fani turli mulkchilik shaklidagi dorixonalarda farmatsevtika va tibbiyot tovarlari haqida tushuncha, ularning assortimenti, ushbu tovarlarning tovar harakatini tashkil etish, tovar harakati jarayonidagi barcha o‘zgarishlarni bartaraf etish va tovarlarni to‘g‘ri saqlanishini tashkil etish, hujjatlar asosida ularnini hisobga olish bo‗limlaridan tashkil topgan. Fanning maqsadi tovarlarining iste‘mol qiymatini, shuningdek, tovar harakatining barcha bosqichlarida xosil bo‘ladigan o‘zgarishlar, tovarlarning eng asosiy tavsiflarni o‘rgatish. ―Tibbiyot va farmatsevtika tovarshunosligi‖ fanining bosh muhim vazifasi - iste‘mol qiymatini tashkil etuvchi tibbiyot va farmatsevtika tovarlarining asosiy tavsiflarini aniqlash; - tibbiyot va farmatsevtika tovarshunosligi tamoyillari va usullarini belgilash; - toifalash usullarini oqilona qo‘llash yo‘li bilan tibbiyot va farmatsevtika tovarlarini tizimlash; - hisob-kitob qilish maqsadida tibbiyot va farmatsevtika tovarlarining assortimentini o‘rganish; - tibbiyot va farmatsevtika tovarlarni ishlab chiqaruvchi korxonalar va ushbu mahsulotlardan foydalanuvchi tibbiyot muassasasining assortiment siyosatini tahlil qilish uchun tibbiyot tovarlarining assortimentini va assortiment ko‘rsatkichlarini aniqlashni o‘rganish; - tibbiyot va farmatsevtika tovarlar assortimentini boshqarish; - hisob va jiddiy nazorat asosida tibbiyot tovarlarni to‘g‘ri qabul qilish va saqlanishini amalga oshirish. ―Tibbiyot va farmatsevtika tovarshunosligi‖ fani talabalarga ―Farmatsevtika ishini tashkil qilish‖, ―Dori turlari texnologiyasi‖, ―Farmatsevtik kimyo‖, ―Farmakologiya‖, ―Farmakognoziya‖ va ―Farmatsevtika menejmenti‖ shunga o‗xshash qator fanlarni muvaffaqiyatli o‗zlashtirishi uchun zarur bo‗ladigan tayanch bilimlarni beradi. Talabalar ―Tibbiyot va farmatsevtika tovarshunosligi‖ fanini o‗rganish jarayonida quyidagilarni baja olishi lozim: - dorixona tibbiyot buyumlari va tibbiy texnika omborlarida 23 farmatsevt-tovarshunos ishini tashkil etish; - turli mulkchilik shaklidagi dorixonalarga, kelib tushgan farmatsevtika va tibbiyot tovarlarini qabul qilish, ularni tovarshunoslik tahlilini o‗tkazish; - turli mulkchilik shaklidagi dorixonalarda, tibbiy texnika do‘konlari hamda omborlarida tibbiyot va farmatsevtika tovarlarni qabul qilish, ularni tovarshunoslik tahlilini o‗tkazish jarayonini tashkil qilish va to‘g‘ri yo‘lga qo‘yish; - turli mulkchilik shaklidagi dorixonalarda, tibbiy texnika do‘konlari hamda omborlarida farmatsevtika va tibbiyot tovarlarni saqlash jarayonini tashkil qilish va to‘g‘ri yo‘lga qo‘yish; - aholini dorixona, tibbiy texnika do‘konlari va omborxonalar orqali o‘z vaqtida sifatli farmatsevtika va tibbiyot va farmatsevtika tovarlar bilan ta‘minlash yo‘llarini bilish; - farmatsevtika va tibbiy tovarshunoslik tamoyillari va tahlil usullarini o‗tkazish; - farmatsevtika va tibbiyot tovarlarni qabul qilishda va saqlashda sifatini nazorat qilish uchun me‘yoriy hujjatlar bilan ishlashni bilish; - dorixona, tibbiy texnika do‘kon va omborlarida xisob- kitobishlarini amalga oshirish maqsadida farmatsevtika va tibbiyt tovarlar assortimentini boshqarish; - farmatsevtika va tibbiyot tovarlarni qabul qilish va saqlash jarayonida sifatini baholash usullari kabi ko‘nikmalariga ega bo‘lishi kerak; Adabiyotlar, axborot ma‘lumotlar bazasi bilan mustaqil ishlash. Talabalar uchun talablar Institutning odob-ahloq kodeksi talablarigi qat‘iy rioya qilish, shuningdek: - professor-o‗qituvchi auditoriga kirganida o‗tirgan joydan turib ―Assalomu alaykum‖ deb kutib olish; - uyali aloqa vositalarini o‗chirib qo‗yish; - professor-o‗qituvchidan so‗ng dars mashg‗ulotiga kech kelgan talaba auditoriyaga kiritilmaydi; - professor-o‗qituvchi va guruhdoshlarga qo‗pollik qilmaslik, so‗z talashmaslik, hurmat bilan munosabatda bo‗lish; - institut ichki tartib - intizom qoidalariga rioya qilish; - kiyinish talablari (madaniyati) ga rioya qilish; - mashg‗ulotlar vaqtida o‗qituvchining ruxsatisiz auditoriyadan chiqmaslik (umuman dars jarayonida auditoriyadan sababsiz chiqishga ruxsat berilmaydi); - uy vazifasi va mustaqil ish topshiriqlarini o‗z vaqtida va sifatli bajarish; - ko‗chirmachilik (plagiat) qilmaslik, qat‘iyan man etiladi; - darslarga qatnashish majburiy, sababsiz 3 (uch) va undan ortiq 24 dars qoldirgan talaba keyingi mashg‗ulotlarga fakultet dekani ruxsati bilan kiritiladi; - sababli dars qoldirilgan taqdirda, professor-o‗qituvchiga ma‘lumotnoma (spravka) taqdim etish; - har qanday holatlarda ham qoldirilgan darslar qayta o‗zlashtirilishi shart; - ma‘ruza va amaliyot darslariga oldindan tayyorlanib kelish va faol ishtirok etish; - qo‗shimcha ravishda bajarilgan taqdimot, mustaqil ish, esse, referat, kreativ fikrlash darajasi, turli xil tadbirlar va ilmiy-amaliy anjumanlarda ma‘ruzalar bilan ishtirok etish; - talabaga o‗z vaqtida bajarilmagan mustaqil ish, uy vazifasi, tartib – intizomi bo‗yicha choralar ko`rish; - talaba reyting ballidan norozi bo‗lsa fan bo‗yicha nazorat turlari e‘lon qilingan vaqtdan boshlab 1 kun mobaynida fakultet dekaniga ariza bilan murojaat qiladi va apellyasiya komissiyasi shu kunning o‗zida talabaning arizasini ko‗rib chiqib xulosa chiqaradi. Elektron pochta orqali munosabatlar tartibi Professor-o‗qituvchi va talaba o‗rtasidagi aloqa elektron pochta orqali ham amalga oshirilishi mumkin, telefon orqali baho masalasi muhokama qilinmaydi, lekin oraliq, joriy va yakuniy baholash faqatgina institut hududida, ajratilgan xonalarda va dars davomida amalga oshiriladi. Elektron pochtani ochish vaqti soat 15.00 dan 20.00 gacha. 25 Tibbiyot va farmatsevtika tovarshunosligi fani bo`yicha katta o‟qituvchi f.f.n.G.M.Ikramovaning 2016/2017 o`quv yili uchun mo`ljallangan SILLABUSI Fanning qisqacha tavsifi OTMning nomi va joylashgan manzili: Toshkent farmatsevtika instituti Oybek ko`chasi, 45 Kafedra: Farmasevtika ishini tashkil qilish kafedrasi ―Farmatsiya‖ fakulteti tarkibida Ta‟lim sohasi va yo`nalishi: 5510500 – Farmatsiya 5111000 – Kasb ta‘limi Bakalavriat bosqichining Farmatsiya va Kasbiy ta‘lim yo`nalishlari talabalari uchun mo`ljallangan Fanni (kursni) olib boradigan o`qituvchi to`g`risida ma‟lumot: G.M.Ikramova e-mail: Ikramova@mail.ru Dars mashg`ulotlarini o`tkazishning vaqti va joyi: O`quv bo`limi tomonidan ishlab chiqilgan jadval asosida institut o`quv binolarida 129-xona 126-xona, 76- xona,70-xona, 71- xona Kursning boshlanishi va davom etish muddati: Bakalavriat ta‘lim yo`nalishi o`quv rejasiga muvofiq 9- semestrda Individual grafik asosida professor- o`qituvchining talabalar bilan ishlash vaqti: Haftaning dushanba, seshanba, chorshanba va shanba kunlari soat 14.00 dan 15.00 gacha Fanga ajratilgan o`quv soatlarining o`quv turlari bo`yicha taqsimoti Auditoriya soatlari Mustaqil ta‟lim: 46/43 Ma‟ruza: 17/ 16 Amaliy 51/ 48 Fanning boshqa fanlar bilan uzviy aloqasi (prerekvizitlari): ‖Dori turlari texnologiyasi‖, ―farmakologiya‖, ―farmasevtika ishini tashkil qilish‖, ―Farmasevtik menejment‖.Patologiya va fiziologiya 26 3. FANNI O„QITISHDA FOYDALANILADIGAN INTERFAOL TA‟LIM METODLARI Tamoyil (printsip – lot. Prihcpium – asos, ibtido) – u yoki bu nazariya, ta'limotning, faoliyatning asosiy qoidasi. Tibbiyot tovarshunoslikning tamoyillari quyidagilardir: havfsizlik, samaradorlik, mutanosiblik, o‘zaro almashinuv, tizimlash. Havfsizlik – inson hayoti, sog‘lig‘iga ziyon etkazishiga bog‘liq bo‘lgan, bunga yo‘l qo‘yilmaydigan tavakkalchilikning yo‘qligiga asoslangan tovarshunoslik tamoyillarining asosiy printsipdir. Tovarshunoslikda tovarlar va atrof-muhit uchun xavfsiz printsipga qadoqlash, transportda tashish, saqlash jarayonlarida rioya qilinishi shart. Masalan, kislorodli yoki boshqa tibbiy gazlar bilan to‘ldirilgan ballonlarni tashish va saqlashda atrof-muhitga nisbatan havfsizlik printsipiga qat'iy rioya qilinishi zarur. Samaradorlik – tovarlarni ishlab chiqarish, qadoqlash saqlash, sotish va iste'mol qilish (foydalanishda optimal natijaga erishish) dan iborat tamoyildir. “Insеrt usuli” Insеrt - samarali o‘qish va fikrlash uchun bеlgilashning intеrfaol tizimi hisoblanib, mustaqil o‘qib-o‘rganishda yordam bеradi. Bunda ma'ruza mavzulari, kitob va boshqa matеriallar oldindan talabaga vazifa qilib bеriladi. Uni o‘qib chiqib, «V; +; -; ?» bеlgilari orqali o‘z fikrini ifodalaydi. Тезкор сўров сСАВОЛЛАРаволлари Matnni belgilash tizimi (v) - men bilgan narsani tasdiqlaydi. (+) – yangi ma'lumot. (-) – men bilgan narsaga zid. (?) – meni o‘ylantirdi. Bu borada menga qo‘shimcha ma'lumot zarur. 27 Ushbu tamoyil tibbiyot tovarlarning assortiment turlarini shakllantirishda, shuningdek sifati va miqdorini ta'minlashda muhim ahamiyatga egadir. Masalan, qadoqlash yoki saqlash samaradorligi zarur sifatda saqlab holingan tovarlarning miqdori va mazkur jarayonlarga sarf-harajatlar bilan belgilanadi. Mutanosiblik – tibbiyot tovarlarning yaroqliligi, ko‘ngilsiz o‘zaro ta'sirini vujudga keltirmaydigan, hamkorlikda foydalanishga nisbatan jarayonlar yoki xizmatlarning foydalilgini belgilovchi tamoyildir. O‟zaro almashinuv – bitta tovar, jarayon yoki xizmat o‘rniga boshqa tovar, jarayon yoki xizmatning yaroqliligi, bir xil talablarni bajarish maqsadida foydalanishi bilan aniqlanadi. Tovarlarning o‘zaro almashinuvi ular o‘rtasida raqobat bilan belgilanadi va ayni paytda bu shunga o‘xshash ehtiyojlarni turli xil tovarlar bilan to‘ldirish imkonini beradi. Ayrim tibbiyot tovarlarning tasniflari nechog‘li yaqin bo‘lsa, ular o‘zaro almashinuvdan foydalanish (dori vositalar, bemorlarni parvarish qilish buyumlari va h.k.) ga shunchalik yaroqli bo‘ladi. Tibbiyot tovarlar (mahsulot, asbob, uskuna) ning yoki bu buyumlarni butlovchi ayrim tovarlarning ko‘zda tutilgan talablarni bajarish uchun boshqa uskuna o‘rnida foydalanilishiga qodirligi o‘zaro almashinuvchi tovarlarning xilma-xilligi (assortimenti)ni shakllantirishda muhim ahamiyat kasb etadi. Tizimlash – bir xil, o‘zaro almashinadigan tovarlar, jarayonlar yoki xizmatlarning muayyan izchilligini belgilashdan iborat tamoyildir. «Insert» usulidan foydalanib jadvalda berilgan tushunchalarni izohlang. Insert jadvali Tushunchalar V + - ? Tibbiyot tovarshunosligi fani Xavfsizlik Samaradorlik Mutanosiblik O‟zaro almashinuv Tizimlash 28 AQLIY HUJUM UCHUN SAVOLLAR 1. Standart haqida tushuncha. Standartlash maqsadi va vazifalari. 2. Standartlash sohasidagi me'yoriy hujjatlar toifalari, xalqaro, davlat, milliy, tarmoq, korxona standartlari. 3. Me'yoriy hujjat tuzilishi. 4. Tibbiyot texnikasi buyumlari sifatini aniqlashda me'yoriy hujjat ahamiyati 5. Tibbiyot buyumlarining sifatiga baho berish usullari: - tashqi ko‘rinishi bo‘yicha baholash, - sinash usullari yordamida. 6. Tibbiyot texnikasi buyumlarini etkazib berishda tovar formulyarlari va foydalanish hujjatlari, ularning ahamiyati. « Aqliy hujum» usulining asosiy qoidalari: Olg‘a surilgan fikr va g‘oyalar tanqid ostiga olinmaydi va baholanmaydi. Taklif kilinayotgan fikr va g‘oyalar qanchalik fantastik va antiqa bo‘lsa ham, uni baholashdan o‘zingizni tiying! Tanqid qilmang – hamma bildirilgan fikrlar bir xilda bеbahodir. Fikr bildirilayotganda bo‘lmang! Maqsad – fikr va g‘oyalar sonini ko‘paytirish. Qanchalik ko‘p fikr va g‘oyalar bildirilsa shunchalik yaxshi. Yangi va bеbaho fikr va g‘oyalarning paydo bo‘lish ehtimoli paydo bo‘ladi. Agar fikrlar qaytarilsa asabiylashmang va hayron bo‘lmang. hayollar «to‘zg‘ishiga» ijozat bеring. Bu muammo faqatgina ma'lum usullar yordamidagina hal bo‘lishi mumkin, dеb o‘ylamang. Fikrlar «hujumi»ni o‘tkazish vaqti aniqlanadi va unga qat'iyan rioya qilinishi shart. Bеrilgan savolga qisqacha (1-2 so‘zdan iborat) javob bеriladi. 29 Guruh bilan ishlash qoidalari Guruhning har bir a'zosi: - o‘z sheriklarining fikrlarini hurmat qilishlari lozim; - berilgan topshiriqlar bo‘yicha faol, hamkorlikda va mas'uliyat bilan ishlashlari lozim; - o‘zlariga yordam kerak bo‘lganda so‘rashlari mumkin; - yordam so‘raganlarga ko‘mak berishlari lozim; - guruhni baholash jarayonida ishtirok etishlari lozim; - ―Biz bir kemadamiz, birga cho‘kamiz yoki birga qutilamiz‖ qoidasini yaxshi bilishlari lozim. Guruhlar uchun topshiriqlar I – guruh vazifasi 1. Standart haqida tushuncha. Standartlash maqsadi va vazifalari. 2. Tibbiyot tеxnikasi buyumlarini еtkazib bеrishda tovar formulyarlari va foydalanish hujjatlari, ularning ahamiyati. II – guruh vazifasi 1. Standartlash sohasidagi mе'yoriy hujjatlar toifalari: xalqaro, davlat, milliy, tarmoq, korxona standartlari. 2. Tibbiyot tеxnika buyumlari sifatini aniqlashda mе'riy hujjat ahamiyati. III – guruh vazifasi 1. Tibbiyot buyumlarining sifatiga baho bеrish usullari: -tashqi ko‘rinishi bo‘yicha baholash, -sinash usullari yordamida. 2. Mе‘yoriy hujjat tuzilishi. |
