Antibiotiklar sintezlovchiprodusent mikroorganizmlar Antibiotiklar sintezlovchiprodusent mikroorganizmlar Antibiotik moddalarni sanoat sharoitida ishlab chiqarish asosan biologik sintez asosida amalga oshiriladi yoki biosintez jarayonida olingan fiziologik faolbirikma molekulasini kimyoviy modifikasiya qilish yo’li bilan olinadi. Faqat sanoqli antibiotiklargina kimyoviy sintez yo’li bilan olinadi (masalan: xloromfenikol). Sanoatda ishlab chiqarilayotgan antibiotiklarni manbalari bakteriyalar, aktinomisetlar va miseliali zamburug’lardir. Bakteriyalar sintez qiladigan antibiotiklar Bakteriyalar ishlab chiqaradigan antibiotiklar 600 ga yaqin nom bilan aytiladi. Lekin, nisbatan uncha ko’p bo’lmagan miqdordagi antibiotiklar sanoat asosida chiqariladi. Bular orasida Bacillus brevis var. U.V. hosil qiladigan S gamisidinni, Bac.polymyxa va Bac.circuis lar ishlab chiqaradigan polimiksinlar, Bacillus licheniformis sintezlaydiganbasitrosinlar, Streptococcus lactis kulturasi hosil qiladigan nizinlarni aytish mumkin. Bakteriyalar sintez qiladigan antibiotiklarning o’ziga xoslik tomoni ular o’zining kimyoviy tuzilishi jihatidan polipeptidlarga (uzunchoq yoki xalqasimon)va kichik molekulali oqsillarga kiradi. Bitta produsent taraqqiyoti jarayonida bir qanchakimyoviy tuzilishi jihatidan bir-biriga yaqin antibiotiklar sintez qiladi. Masalan: gramisidinlarni besh shakldagisi ma’lum (A, V, SD, S(S), D), bular aminokislotalar tarkibi bilan farqlanadi; polimiksinlarni (22 shakli bor, shular qatorida A, A2, V, V2, S, D, D2, E1(kolistin A), E2 (kolistin V, M, R, R2). Aktinomisetlar sintez qiladigan antibiotiklar Amaliyotga keng tadbiq qilingan eng ko’p sonli antibiotiklar, demak sanoatda ishlab chiqariladigan, aktinomisetlar hosil qiladigan biologik faol moddalarga kiradi. Bu antibiotik moddalar turli xil kimyoviy tuzilishga va keng spektrli biologik ta’sirga ega bo’lgan bir qancha guruh birikmalardan iborat: - Aminoglikozidlar
- Tetrasiklinlar
- Aktinomisinlar
- Makrolidlar
- Anzamisinlar.
Do'stlaringiz bilan baham: |