Toshkent kimyo-texnologiya instituti analitik, fizikaviy va kolloid kimyo kafedrasi

QURUQ TUZNI (NOMA’LUM TARKIBLI ) TAHLIL QILISH VA ISH YUZASIDAN HISOBOT YOZISH


Ishning maqsadi : Noma’lum aralashmaning tarkibiy qismini aniqlash

1. 
   Quruq tuzni eritish
   

Berilgan quruq tuzni bir qismini probirkaga solib, ustiga probirkani to`rtdan bir qismiga suv qo`shib yaxshilab silkitiladi.Agar tuz suvda erimasa, avval sirka keyinchalik esa nitrat kislotada eritiladi.
III. Kationlar analizi
III guruh kationlariga Fe⁺², Fe⁺³, Ni⁺², Co⁺², Mn⁺², alyuminiy guruhining kationlari va boshqa kam tarqalgan elementlar kationlari kiradi. Ularning guruh reagenti (NH₄)₂S.
1. Fe⁺² kationini ochish
2-3 tomchi kontrol aralashma ustiga 3-4 tomchiK₃[Fe(CN)₆] eritmasidan qo`shiladi. To`q ko`k rangli cho`kma (“Turnbul ko`ki”)ning hosil bo`lishi Fe⁺² kationi borligini bildiradi.
2. Fe⁺³ kationini ochish
2-3 tomchi kontrol aralashma ustiga 3-4 tomchiK₄[Fe(CN)₆] eritmasidan qo`shiladi. To`q zangori cho`kma (“Berlin lazuri”)ning hosil bo`lishi Fe⁺³ kationi borligini bildiradi.
3. Ni⁺² kationini ochish
2-3 tomchi kontrol aralashma ustiga 1-2 tomchi NH₄OH dan va 3-4 tomchi dimetilglioksim eritmasidan qo`shiladi. Lola-pushti rangli cho`kma hosil bo`lishi, Ni⁺² kationi borligini bildiradi.
4. Co⁺² kationini ochish.
2-3 tomchi kontrol aralashma ustiga 1 shpatel NaNO₂ quruq tuzidan, 2-3 tomchi KCl eritmasidan va 1-2 tomchi CH₃COOH qo`shiladi. Sariq cho`kmaning hosil bo`lishi Co⁺² kationi borligini bildiradi.
5. Mn⁺² kationini ochish
2-3 tomchi kontrol aralashma ustiga 3-4 tomchi 6N HNO₃va 3-4 tomchi suv qo`shiladi. So`ngra aralashma ustiga 1 shpatel quruq NaBiO₃ quruq tuzidan solinadi. Agar hosil bo’lgan cho`kma ustida binafsha-qizil eritma hosil bo`lsa, Mn⁺² kationi borligini bildiradi.
II guruh kationlariga Ba⁺², Ca⁺², Sr⁺²va boshqa kationlar kiradi. II guruh kationlarining sulfatlari, fosfatlari, oksalatlari va karbonatlari suvda qiyin eriydi. II guruh kationlarining guruh reagenti (ummiy cho`ktiruvchisi) ammoniyli bufer aralashma ishtirokida (NH<sub>4</sub>)<sub>2</sub>CO<sub>3</sub> bo`lib, guruh kationlarini CaCO₃, BaCO₃ va SrCO₃shaklida cho`ktiradi (pH = 9,2).

1.