Toshkent Moliya Insitituti Andijon fakulteti "Menejment" yo’nalish Iqtisodiyotda axborot kommunikatsion texnologiyalar va tizimlar fanidan referat

O’zbekiston Respublikasi Oliy va O’rta maxsus ta’lim vazirligi
Toshkent Moliya Insitituti Andijon fakulteti

“Menejment” yo’nalish

Iqtisodiyotda axborot kommunikatsion texnologiyalar va tizimlar fanidan

Referat


Tekshirdi:YUSUPOV.M
Bajardi:XUDARGANOV.T

Mavzu:Elektron jadvallar.
Reja;
1.Elektron jadvallar haqida tushuncha.
2.Elektron jadval dasturini ta’rifi va foydalanishi.
3.EXCEL electron jadvali.
4.
1. Birinchi elektron jadval dasturi VisiCalc nomi bilan o‘tgan asrning 80-yillari boshida ishlab chiqilgan. Undan keyin kompyuterlarning turlari va vazifasiga qarab SuperCalc, Multiplan, Framework, Simphony, Works, 1C-Buxgalteriya, Master, MS Excel va boshqalar ishlab chiqarilgan va takomillashtirib borilmoqda.
Dastlabki naqli (versiyasi) 1994 yilda Microsoft kompaniyasi tomonidan ishlab chiqarilgan va takomillashtirib borilayotgan Excel dasturi hozirgi kunda eng ommalashgan jadval protsessoridir.
MS Excel 2010 elektron jadvalida yangi interfeysi asosida tasma (ingliz tilida “Ribbon”) deb nomlanuvchi va asosiy oynaning yuqori qismida joylashgan ko‘p varaqli soha joylashgan.
MS Excel 2010 ning tasmaning har bir bo‘lagida muayyan vazifalarni bajarishga mo‘ljallangan tugmalar majmuasi jamlangan:
Bosh oynaning yuqori chap burchagida tez-tez ishlatiluvchi murojaatni osonlashtiruvchi panel mavjud bo‘lib, u yerda xotirada saqlash, oxirgi amalni bekor qilish kabi amallarni tez va oson bajarish mumkin.
Ushbu panelga yangi buyruqlar kiritish orqali imkoniyatini oshirish mumkin.
Tasmaning tagida elektron jadvalning ishchi sohasi joylashgan. Jadval ko‘rinishida berilgan fayl Excelda kitob (Книга) deb ataladi. Kitob esa Avvalambor, kalkulyatorning imkoniyatlari va kamchiliklari haqida o‘quvchilarga ma’lumot beriladi.
Insonlarda hisob-kitoblarni avtomatlashtirish uchun xizmat qiluvchi dasturlarga bo‘lgan talab kuchaydi. Odatda, bunday dasturlarni elektron jadvallar yoki jadval protsessorlari deb nomlashadi.
Elektron jadvallar avvalo iqtisodiy masalalarni yechish uchun mo‘ljallangan. Lekin ular­ning yordamida muxandislik masalalarini yechish, formulalar bo‘yicha hisob-kitoblar bajarish mumkin.
Elektron jadvallar qo‘llanilayotgan sohalar juda ko‘p. Masalan: moliya, buxgalteriyaga oid (xususan, ish haqini hisoblash), har xil iqtisodiy, texnik hisoblar, kundalik, xo‘jalik mollari va mahsulotlarni sotib olish hisoblari va hokazolar.
Elektron jadvallarning asosiy vazifasi ma’lumotlarni jadval ko‘rinishida tasvirlash va qayta ishlash bo‘lib, birlamchi vazifasi hisob-kitoblarni avtomatlashtirishdir.
Elektron jadvallar beradigan imkoniyatlar dasturlarning turlariga bo‘g‘liq bo‘lib, asosan, quyidagilardan iborat:

• ma’lumotlarlarni jadval ko‘rinishida tasvirlash va ko‘rinishini o‘zgartirish;

  
  

• jadval elementlarini formatlash;

  
  

• formulalardan foydalanish(hisob-kitoblarni avtomatlashtirish);

  
  

• katakchalarni avtomatik to‘ldirish;

  
  

• turli xildagi funksiyalar majmuidan foydalanish;

  
  

• ma’lumotlarni qidirish va almashtirish;

  
  

• ma’lumotlar asosida turli ko‘rinishda shakllar hosil qilish va tahrirlash;

  
  

• ma’lumotlar ombori hosil qilish va uning ustida amallar bajarish.

  
  

1-mashq. B1 katakka 231 ini, B2 katakga 569 ni kiritib, ularning yig‘indisini B3 da hosil qiling.

Bajarish:B3 katakka = belgisini yozish orqali MS Excel 2010 kiritish rejimiga o‘tadi. So‘ngra sichqonchaning chap tugmasi B1 katak ustida bosilganda, ushbu manzil B3 da hosil bo‘ladi. Navbatdagi qadamda + kiritilib, keyin B2 katak ustida yana sichqonchaning chap tugmasi bosiladi. Natijada B3 da B1+B2 yozuvi paydo bo‘ladi. Enter tugmasi bosilgandan so‘ng, bajarilgan amal natijasi B3 da hosil bo‘lib, Formulalar satrida =B1+B2 ifoda yoziladi.

2. Elektron jadval - Excel, OpenOffice Calc yoki Google elektron jadvallari kabi interfaol kompyuter dasturidir. Qog'oz versiyasida bo'lgani kabi, ushbu turdagi dastur ma'lumotlarni saqlash, tashkillashtirish va boshqarish uchun ishlatiladi, lekin ayni paytda funktsiyalar , formulalar, grafikalar va ma'lumotlarni tahlil qilish vositalari kabi ichki xususiyatlar va vositalar qatoriga ega. katta miqdorda ma'lumot bilan ishlash va ularni saqlash.
Excel va boshqa joriy ilovalarda alohida elektron jadvallar ishchi daftarlari deb nomlanadi.
Spreadsheet fayl tashkiloti
Ekrandagi elektron jadval dasturiga qaraganda - yuqoridagi rasmda ko'rinib turganidek, to'rtburchaklar shaklidagi jadval yoki satrlar va ustunlar panjarasini ko'rasiz. Landshaft satrlar raqamlar (1,2,3) va alifbo harflari bilan vertikal ustunlar (A, sizning asosiy birlikB, ceaC) bilan aniqlanadi. 26 tagacha ustunlar uchun, ustunlar AA, AB, AC kabi ikki yoki undan ko'p harflar bilan aniqlanadi.
Bir ustun va qator o'rtasidagi kesish nuqtasi dengiz asosiy birligi sifatida ma'lum bo'lgan kichik to'rtburchaklar quti. Hujayra elektron jadvalda ma'lumotlarni saqlash uchun. Har bir hujayra bitta qiymat yoki ma'lumotlar elementini saqlab turishi mumkin.
Hujayralar satrlari va ustunlari to'plami ish sahifasini tashkil qiladi - bu ish sahifasida bitta sahifa yoki sahifani bildiradi.
Mehnat sahifasida minglab hujayralar mavjudligi sababli, ularning har biri hujayra namunasi yoki uni aniqlash uchun hujayra manzillari bilan beriladi. Hujayra havolasi ustunli harflar va