Toshkent moliya instituti budjet hisobi va davlat jamg’armalari fakulteti «moliyaviy tahlil» kafedrasi

II bob. Auditorlik faoliyati milliy standartlarini amaliyotda 
qo’llashning hozirgi holati………….…...........................................................19
2.1. 
Auditni 
re alashtirish 
bilan 
bog’liq 
milliy 
standartlar............................................................................................................19
2.2. 
Auditorli
dalillarini 
olish 
bilan 
bog’liq 
milliy 
standartlar……..……………………………………………………….…….....36
2.3. 
Auditorlik 
hisobotini 
tayyorlash 
bilan 
bog'liq 
milliy 
standartlar…………………………………………………………….…….….40 
III bob. Auditorlik faoliyati milliy standartlarini rivojlantirish 
istiqbollari.………………………………………………………………….…44
3.1. Professional hizmat o’rsatish bilan bog’liq standartlarni 
takomillashtirish……………………………………………………….………44
3.2. Auditorlik faoliyati milliy standartlarini xalqaro audit standartlariga 
muvofiqlashtirish istiqbollari va muammolari……………..…..…....................53
Xulosa va takliflar……………………………………………..………70
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati……………………….…..………73
Ilovalar…………………………………………………………...……..79 

---

4 
KIRISH 
Bitiruv malakaviy ishining dolzarbligi. Xozirda mamlakatimizda olib 
borilayotgan tub iqtisodiy islohotlar natijasida iqtisodiyotning barcha sohalari 
rivo lanib bormoqda. Bunda uchli fuqaroli amiyatini sha llantirish yo’lida 
bеlgilab olingan va izchil ravishda amalga oshirilayotgan ulkan vazifalar 
mustahkam zamin yaratmoqda.
Iqtisodiyotni mutanosib rivojlantirish, uning samarali tarkibiy tuzilmasiga 
ega bo’lish va shu orqali barqaror iqtisodiy o’sish sur'atlariga erishish Vatanimiz 
taraqqiyoti va xalq farovonligini ta'minlashning muxim shartlaridan xisoblanadi.  
Respublikamiz mustaqillikka erishganligi tufayli iqtisodiy islohotlarni 
bosqichma-bosqich amalga oshirish, bozor iqtisodiyotining huquqiy asoslari, 
demokratik davlat qurish va uni rivojlantirishning shart-sharoitlari yaratildi. Shu 
bilan birga bu jarayonda bozor iqtisodiyotining obyektiv qonun va kategoriyalari 
talablaridan kelib chiqqan holda jahon mamlakatlaridagi hisob, audit ishlarining 
integratsiyalashuviga erishish borasida huquqiy baza yaratilmoqda. Shuningdek, 
jamiyat hayotidagi ijobiy o'zgarishlarni hisobga olgan holda ulardan ijobiy 
foydalanilmoqda. Bu borada mamlakatimizda iqtisodiy rivojlanishning ustuvor 
yo'nalishlari aniq belgilanib, iqtisodiyotni va xo’ ali yurituvchi subyektlar 
faoliyatini erkinlashtirishda katta ishlar amalga oshirilmoqda. 
Tub iqtisodiy islohotlarni amalga oshirish jarayonida buxgalteriya hisobi 
va auditning nazariy, tashkiliy va amaliy jihatlari bozor iqtisodiyoti 
munosabatlari talablaridan kelib chiqqan holda ko'rib chiqilishi lozim. Uning 
nazariy, amaliy, huquqiy jihatlari bilan birgalikda iqtisodiy nazoratni amalga 
oshiradigan auditorlarni tayyorlash va qayta tayyorlash ham tub iqtisodiy 
islohotlarning tarkibiy qismi ekanligi ko'zga tashlanmoqda. 
Iqtisodiy islohotlarni amalga oshirishning asosiy nuqtalaridan biri bozor 
iqtisodiyotining huquqiy negizini yaratishdan iboratdir. Bu borada 
Prezidentimiz Islom Karimov shunday deydi: 
«Bozor infrastrukturasini yaratish va uning faoliyatiga hos jarayonlarni 
tartibga solishni ta'minlaydigan qonun me'yorlari faol shakllantirilib borildi. 

---

5 
Ularning asosiy qoidalari banklar va bank faoliyati to’g’risidagi, pul tizimi 
to’g’risidagi, tadbirkorlik to’g’risidagi, sug’urta to’g’risidagi, birja va birja 
faoliyati to’g’risidagi, auditorlik faoliyati to’g’risidagi, qimmatli qog’ozlar va 
fond birjasi to’g’risidagi va boshqa qonunlarda o'z aksini topdi. Ushbu qonunlar 
qabul qilinishi bilan respublikada bozor mehanizmlarini rivojlantirish uchun 
mustahkam poydevor yaratildi»
1
.
Darhaqiqat, bozor infratuzilmasini barpo etish va uning faoliyatini 
jadallashtirish bevosita qonuniy-me'yoriy asoslarni ishlab chiqishga bog’liq. 
Bozor infratuzilmasining muhim tarkibiy qismlaridan biri hisoblangan auditorlik 
tashkilotlari faoliyatini tashkil qilish va rivojlantirishda qonuniy-me'yoriy 
asoslarga muhim e'tibor qaratish lozim.