Toshkent moliya instituti iqtisodiyotda informatsion-kommunikatsion texnologiyalar

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI

TOSHKENT MOLIYA INSTITUTI



IQTISODIYOTDA INFORMATSION-KOMMUNIKATSION TEXNOLOGIYALAR
fаnidаn
Mustаqil ta’limni tashkil etish bo’yicha
O’QUV-USLUBIY KO‘RSАTMАLАR

Tоshkеnt 2022
Iqtisodiyotda informatsion-kommunikatsion texnologiyalar fаnidаn mustаqil ishlаrni bаjаrish uchun uslubiy ko‘rsаtmаlаr “Axborot tizimlari va raqamli texnologiyalar” kаfеdrа yig‘ilishining 2022 yil “___” ____________dagi ____ -sonli bayonnomasi bilan ma’qullangan.
Iqtisodiyotda informatsion-kommunikatsion texnologiyalar fаnidаn mustаqil ishlаrni bаjаrish uchun uslubiy ko‘rsаtmаlаr “Soliqlar va sug‘urta” fakulteti ilmiy-uslubiy kеngаshidа ko‘rib chiqilgаn vа tаsdiqlаsh uchun tаvsiya etilgаn. 2022 yil “___” ____________dagi ____ -sonli bayonnomasi bilan ma’qullangan.

Tuzuvchilar:
A.Mirzayev - TMI, “Axborot tizimlari va raqamli texnologiyalar” kafedrasi dotsenti PhD
M.Mirjamolova - TMI,“Axborot tizimlari va raqamli texnologiyalar” kafedrasi assistent-o’qituvchisi

Tаqrizchilаr: - Muhammad аl-Xоrаzmiy nоmidаgi TАTU
“Algoritmlash va matematik modellashtirish” kafedrasi
mudiri dotsent PhD X.Mamadaliyev
Kirish
So‘nggi yillarda iqtisodiyotni rivojlantirishda ilg‘or texnologiyalar va innovatsiyalaming ahamiyati oshib bormoqda. Eng yangi texnologiyalar ishlab chiqarish va iqtisodiy jarayonlarining samaradorligini oshirishi mumkin. Eng yangi texnologiyalar inson faoliyatining barcha yangi sohalari va sohalariga kirib borishi bilan an’anaviy yondashuvlar va ish uslublari o‘zgaradi. Axborot-kommunikatsiya texnologiyalarining paydo bo‘lishi va tarqalishi global iqtisodiyotga shu qadar ta’sir ko‘rsatdiki, yangi bir hodisa - raqamli iqtisodiyot paydo bo‘ldi. Аqilli texnologiyalari ta’siri ostida odamlaming turmush tarzi o‘zgara boshladi, foydalanuvchilar o‘rtasidagi aloqalar o‘zgardi - turli jug‘rofiy mintaqalar, faoliyat sohalari va boshqalardagi odamlar o‘rtasida aloqa o‘rnatish imkoniyati paydo bo‘ldi. Bu raqamli iqtisodiyotning asosi bo‘lgan axborot aloqalarining jadal o‘sishi. Raqamli texnologiyalarning ta’siri global miqyosda ham, mahalliy darajada ham seziladi. Raqamli iqtisodiyot yangi ishlab chiqarishlaming kombinatsiyasi sifatida global iqtisodiyotning tez o‘sib borayotgan qismidir. Yangi texnologiyalar yaxshi tashkil etilgan xo‘jalik yurituvchi subyektlar faoliyatining ba’zi jihatlariga o‘zgartiruvchi ta’sir ko‘rsatadi, bu asosan ishlaydigan mexanizmlarni - aloqa vositalarini yoki sanoat mashinalarini raqamli yoki raqamli mexanizmlarga almashtirish, shuningdek ulami yanada modemizatsiya qilishdan iborat. Raqamli iqtisodiyotning o‘sishi raqamli va mobil texnologiyalar bilan bevosita bog‘liq bo‘lgan bir qator bozorlaming o‘sishi bilan bog‘liq. Texnologiyalar rivojlanishining hozirgi bosqichida va bozorlaming hozirgi holati sharoitida raqamli iqtisodiyotni maqsad sifatida emas, balki iqtisodiy faoliyat samaradorligini oshirish vositasi sifatida ko‘rib chiqish kerak. Zamonaviy raqamli iqtisodiyot yangi biznes modellarini taklif qiladi va boshqaruv mexanizmlarini o‘zgaruvchan voqelikni aks ettirish uchun o‘zgartirish zarurligini ta’kidlaydi.
• “Yangi O‘zbekistonning 2022–2026 yillarga mo‘ljallangan taraqqiyot strategiyasi to‘g‘risida”gi Prezident PF-60-son farmoni.
• O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Raqamli O‘zbekiston-2030” strategiyasini tasdiqlash va uni samarali amalga oshirish tadbirlari to‘g‘risida”gi 2020 yil 6 oktyabrdagi PF-6079.
• Raqamli iqtisodiyotni rivojlantirish uchun qo‘shimcha shart-sharoitlarni yaratish, shuningdek, 2017-2021 yillarda O‘zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor “O‘zbekiston Respublikasida raqamli iqtisodiyotni rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida” 2018-yil 3-iyuldagi PQ - 3832-sonli Farmoni.
• O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Raqamli iqtisodiyotni rivojlantirish maqsadida raqamli infratuzilmani yanada modernizatsiya qilish chora-tadbirlari to‘g‘risida” 2018-yil 21-noyabrdagi PQ - 4022-son qarori.
• O‘zbekiston O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 07.03.03 yildagi PQ-3832- sonli “O‘zbekiston Respublikasida raqamli iqtisodiyotni rivojlantirish choratadbirlari to‘g‘risida” hamda zamonaviy axborot kommunikatsiya texnologiyalaridan foydalangan holda amaliy ko‘nikmalarga ega bo‘lgan blokcheyn texnologiyalarini ishlab chiqish va ulardan foydalanishda malakali kadrlar tayyorlash yo‘nalishi bo‘yicha Harakatlar strategiyasining maqsadlariga muvofiq quyidagilar qabul qilindi: An’anaviy iqtisodiyotni raqamli iqtisodiyotga aylantirishda muvaffaqiyatga erishish uchun malakali kadrlar tayyorlashsiz muammoli ekanligi ma’lum bo‘ldi. Raqamli iqtisodiyot - dunyo iqtisodiyotida yangi yo‘nalish. Iqtisodiyoti rivojlangan davlatlar bu yo‘nalishda sezilarli yutuqlarga erishgan bo‘lsa, boshqalari bu yo‘nalishda ilgarilab borishmoqda.
Ushbu o‘quv fаni bo‘yichа tаlаbаning mustаqil ishi mа’ruzаlаr kоnspеkti vа tаvsiya etilgаn аdаbiyotlаr hаmdа dаvriy jurnаllаr vа Intеrnеt mаtеriаllаri bilаn ishlаshni, аmаliyot ishlаrini o‘tishgа tаyyorgаrlik ko‘rishni, rеfеrаtlаr yozishni, kurs lоyihаsigа ijоdiy yondаshib, stаndаrt tаlаblаrigа mоs rаvishdа vа hisоblаsh tехnikаsidаn fоydаlаnib mustаqil ish bаjаrishni o‘z ichigа оlаdi.