Toshkent moliya instituti r. H. Ayupov, G. R. Boltaboeva raqamli iqtisodiyot asoslari

Bitcoin, Ethereum, Dash, Litecoinva 
boshqalardir. 
Savdo 
juftliklari ichida esa eng ko’p amalga oshiradiganlari BCH/BTC va 
BTC/USDTlardir. Bir sutkada amalga oshiriladigan pul operatsiyalari hajmi 150 
million dollarga yetadi. Agar operatsiya darhol amalga oshirilsa, birja komissiyasi 
0,1% bo’lib, boshqalari uchun 0,01% dir. HitBTC birjasining afzalliklari: 
o 
Valyuta juftliklarining ko’pligi 
o Pullarni fiat valyutalarda chiqarish mumkinligi 
o Savdoni akkauntni verifikatsiya qilmasdan ham amalga oshirilishi 
mumkinligi 
o 
Yuqori darajadagi havfsizlik ta’minlanganligi 
HitBTCbirjasiningkamchiliklari: 
o Rustilidaishlaydiganfoydalanuvchilaruchunbiroznoqulayliklar borligi. 
o Rusizabonmamlakatlaruchunyevrodaishlashmumkinemasligi 
o Boshqabirjalarganisbatansavdohajmibirozkamchilligi 
Krakenbirjasio’zfaoliyatiniSanFrantsiskoda 
2011 
yildaboshlaganvaundanafaqatkriptovalyutalarbilan, 
balkiamerikavakanadadollarlari, 
britaniyafuntlarihamdayaponiyenalaribilanhamsavdooperatsiyalariniamalgaoshiris
hmumkin. 
UshbubirjaBloomberg 
terminalidakotirovkaqilinadiganbirinchikriptovalyutalarbijasibo’lganedi. 
Krakenkriptovalyutalarbirjasiningbirkunlikoborotidunyomiqyosida 
5-7 
chio’rindaturadi. 
Ammoundafaqatengtaniqlikriptovalyutalarbilan 
68 
tasavdojuftligidasavdoqilinadivasutkalioborot 200 millionAQSHdollrigayetadi. 
Komissiyamiqdoriesasavdohajmigabog’liqbo’lib, 1.6% dan 0.26% gachayetadi. 
Birjadaregistratsiyaqilinishuchuno’ze-mailingizni, 
loginvaparolkiritishingizkifoyabo’ladi. 
Shundanso’ngkapchanikiritib, 
qoidalarbilantanishib, 
ulargarozibo’lishkerakbo’ladi. 
Keyinesaelektronpochtagakirib, 
qaydqilishnitasdiqlashqoladiholos. 
Birjada 
verifilatsya qilinish uchun “Get Verified” vkladkasiga o’tish talab etiladi. Unda 

---

Toshkent Moliya instituti 
R.H. Ayupov va G.R. Boltaboeva 
verifikatsiyaning beshta darajasi mavjud. Kredit vositalarga savdo qilish xuddi 
Forexga o’xshash xolda amalga oshiriladi. Birjaning afzalliklariga quyidagilarni 
kiritish mumkin: 
 Bu yerda marjinal savdo imkoniyati bo’lib, u orqali foydani anchagina 
miqdorga oshirish mumkin. 
 Birja ko’p miqdordagi valyuta juftliklariniva ommabop kriptovalyutalarni 
taklif qiladi. 
 Kuchli himoya vositalari mavjud. 
 Planshet va mobil telefonlar orqali savdo qilish mumkin. 
Birjaning kamchiliklariga esaquyidagilarni kiritish mumkin: 
 Ingliz tilini bilmaydigan foydalanuvchilar uchun bu birjada ishlash ancha 
murakkab kechadi. 
 Verifikatsiya jarayonini o’tmasdan turib savdoga kirishish mumkin emas. 
 Komissiya miqdori boshqa birjalarga qaraganda biroz kattaroq. 
 Depozitni rubl bilan to’ldirish mumkin emas. 
 Yandex-mani va Webmani bilan ishlab bo’lmaydi. 
Endi bitkoin va altkoinlar bilan ishlaydigan bir qancha valyuta almashtirish 
servislari bilan ham tanishib chiqishga va ularning afzalliklari hamda kamchiliklari 
bilan tanishishga harakat qilamiz. Bizlar uchun ishlash oson bo’lishini hisobga 
olib, rubl zonasida ishlaydigan mul’tivalyuta almashtirish punktlariga ko’proq 
ahamiyat beramiz. Albatta, katta halqaro servislar ham nazardan chetda qolmaydi.