Toshkent moliya va iqtisodiyot kolleji

35-jadval.
Lizing va kredit, ular o‘rtasidagi farqlar

№	Farqli jihatlari	Munosabat turlari
		Kredit	Lizing
	Obyektga nisbatan mulkchilik huquqi	Mulkdan foydalanish va uni boshqarish huquqi to‘la qarz oluvchiga o‘tadi	Mulkka egalik qilish va undan foydalanish mulkiy huquqdan to‘la ajraladi. Mulkka ijaraga oluvchi xo‘jayinlik qiladi.
	Sotuvchiga nisbatan xaridorning kim bo‘lishi	Kredit oluvchi yoki uning vakili	Agar lizing oluvchi lizing sotuvchini o‘zi tanlasa, u holda har ikkala subyekt bir xil mavqega ega bo‘ladi. Agar lizing oluvchi lizing sotuvchini o‘zi tanlamasa, u holda lizing beruvchining o‘zi xaridor sifatida maydonga chiqadi.
	Kredit ta’minoti nuqtayi nazardan	Mulkni garovga qo‘yish Bank kafolati Ipoteka Sug‘urta	Asosan lizing obyekti
	Lizing obyektiga qilinadigan xarajat tasnifi nuqtayi nazardan	Kredit hisobiga investitsiyalash	Lizing to‘lovlari, ya’ni: kredit uchun to‘lov; amortizatsiya ajratmalari; komission to‘lovlar; qo‘shimcha xizmatlar uchun to‘lovlar; qo‘shilgan qiymat solig‘i; sug‘urta to‘lovlari
	Kredit berish va uni qoplash shakli	Valuta-pul shaklida	Tovar shaklida; Valuta-pul shaklida; Aralash shaklda
	Kredit va savdo oldi-sotdisidagi bog‘lanish nuqtayi nazardan	Kredit munosabati oldi-sotdi aktini bajarish bilan bog‘liq	Har doim ham sotib olishdan boshlanmaydi yoki sotish bilan yakunlanmaydi
	Kreditni qoplash manbayi	Kredit oluvchining daromadi va foydasidan	Mahsulot tannarxiga qo‘shiladigan amortizatsiya ajratmalari va boshqalar hisobidan
	Qo‘shilgan qiymatga soliq solish nuqtayi nazardan	Soliq solinmaydi	Soliq solinadi
	Qarziy munosabatda qatnashuvchilar nuqtayi nazardan	Kreditor va kredit oluvchi	Lizing beruvchi, lizing sotuvchi va lizing oluvchi

Jadvaldan ko‘rib turibmizki:

• 
  agar bank uzoq muddatli kreditida undan foydalanganligi uchun soliq to‘lovlaridan so‘ng foyda hisobidan foiz to‘lansa, lizingda esa bu to‘lovlar mahsulot tannarxiga qo‘shiladi. Bu foydaga soliq solish bazasini bir muncha kamaytiradi;
  
• 
  agar bank krediti eng avvvalo moliyalashtirishda qo‘shimcha manba yaratsa, lizing odatda 100 foiz moliyalashtirishni ta’minlaydi;
  
• 
  lizingga olingan mulk lizing beruvchi balansida aks ettiriladi. Bu lizing oluvchining moliyaviy ko‘rsatkichlarini, xususan, rentabellik darajasini, o‘z mablag‘i va qarzlari koeffitsiyentlarini bir muncha yaxshilaydi, qo‘shimcha qarz mablag‘larini jalb qilishga imkon yaratadi;
  
• 
  ko‘pgina mamlakatlarda lizing munosabatlari bank krediti orqali uskunalar sotib olishdan ko‘ra tadbirkorlarning xarajatlarini 20-30 foizga kamaytirilishiga olib keladi;
  
• 
  lizing jadallashtirilgan amortizatsiyadan foydalanishga imkon beradi. Bu esa tadbirkorga mulk solig‘i summasini kamaytirishga imkon yaratadi;
  
• 
  lizingda mahsulot sifati, uning butligi, yetkazib berish muddati va boshqa xizmatlar uchun lizing beruvchi emas, balki mazkur mahsulotni ishlab chiqaruvchi javob beradi.
  

Lizing mulkni yollash yoki “prokat”ga olish tushunchasidan ham farq qiladi (36-jadval).