Тошкент тиббиет академияси 1-сонли факултет ва госпитал жарроҳлик кафедраси

Тошсиз холецистит.
Ўткир тошсиз холецистит эвакуация қилиш қобилияти пасайган ҳолда ўт пуфагига
инфекциянинг кириб бориши натижасида юзага келади. Маълумки, сафро турғунлиги
инфекцияни ривожланишига ёрдам беради. Ўт пуфаги яллиғланишининг ривожланишида
маълум бир аҳамиятли нарса бу ўт пуфаги шиллиқ қаватига таъсир қилувчи ўт йўларига
ошқозон ости бези шарбатининг рефлюкси хисобланади. Ўткир тошсиз холециститнинг
клиник кўриниши ўткир тошли холециститга ўхшайди. Ўт пуфаги деворидаги морфологик
ўзгаришларнинг
жиддийлигига кўра
катарал,
флегмоноз,
гангреноз
холецистит
ажратилади.
Даволаш. Беморни даволаш усулини аниқлаш ва танлашда беморни объектив
текшириш маълумотлари, даволаш фонида касалликнинг клиник кўриниши динамикаси
ҳал қилувчи аҳамиятга эга. Холециститнинг вайронкор шаклларида шошилинч операция
кўрсатилади - ўт йўлларининг ўтказувчанлигини интраоператив равишда ўрганиб,
холецистэктомия амалиёти бажарилади. Интраоперацион холангиография зарурати
шундан иборатки, тошсиз холецистит билан бирга баъзида ўт йўларида кичик тошлар,
катта дуоденал сўрғич стенози хам аниқланиши мумкин. Кўпинча ўткир тошсиз
холецистит ошқозон ости безидаги яллиғланиш ўзгариши (холецистопанкреатит) билан
бирлашади. Кенгайган ошқозон ости бези сафро гипертензиясини келтириб чиқаради,
яъни умумий ўт йўлининг терминал қисмини сиқиб кўяди, бундай ҳолларда операция
пайтида сафро йўлларини дренажлаш керак.
Сурункали тошсиз холецистит. Тошсиз сурункали холециститнинг клиник
кўриниши сурункали тошли холециститга ўхшайди. Шу билан бирга, ўнг қовурға ости
сохасидаги оғриқ унчалик кучли эмас, аммо давомийлиги билан фарқ қилади, табиатда
деярли доимий, парҳездаги хатолардан кейин кучаяди. Тошсиз холециститни
ташхислашда ултратовуш текшируви (синов нонуштасидан кейин ўт пуфагининг
қисқаришини аниқлаш) ва холетсистохолангиография муҳим аҳамиятга эга. Шунга ўхшаш
клиник кўриниш овқат ҳазм қилиш тизимининг бошқа аъзоларининг кўплаб
касалликларида хам бўлиши мумкин яъни гастрит, ошқозон яраси, ҳиатал чурра,
сурункали колит ва бошқалар. Шунинг учун агар сиз сурункали тошсиз холециститдан
шубҳа қилсангиз, беморни батафсил ва ҳар томонлама текшириш керак.
Даволаш. Узоқ муддатли даволаш курси давомида консерватив давонинг
самарасизлиги холецистэктомияга кўрсатма хисобланади.

---

24