Toshkent tibbiyot akademiyasi 2-davolash ish fakulteti 110’’A’’-guruh talabasi

TOSHKENT TIBBIYOT AKADEMIYASI
2-DAVOLASH ISH FAKULTETI
110’’A’’-GURUH TALABASI

TOSHTEMIROVA POKIZABONUning
BIOFIZIKA
Fanidan tayyorlagan

1-MUSTAQIL ISHI

Bajardi: Toshtemirova Pokizabonu
Dotsent:Vazira Pachchaxonova

Mavzu:Laminar va turbulent oqimlarning tibbiyotdagi ahamiyati.
MUNDARIJA

Kirish ……………………………………………………………………	3
Asosiy qism …………………………………………………………………	4
Xulosa ………………………………………………………………………	8
Mavzu bo’yicha test savollari………………………………………………	9
Glossari……………………………………………………………………	11
Qisqartma so’zlar…………………………………………………………	11
Foydalanilgan adabiyotlar ………………………………………………	12

KIRISH
Yigirma birinchi asr fizika, kimyo, biologiya kabi turli fanlar uyg’unlashuvi natijasida vujudga kelgan o’ziga xos fanlarning tez rivojlanishi bilan xarakterlanadi. Bunday fanlardan biri biologic fizika yoki biofizikadir.
Hayot materiya harakatining biologic shakli sifatida materiya harakatining fizikaviy va kimyoviy shakllarini o’z ichiga oladi. Biofizika organizmdagi fizikaviy va fizik kimyoviy jarayonlarni molekulyar darajada o’rganib, fiziologik jarayonlar mexanizmlarini ochib beradi va kuzatilayotgan biologic hodisalarning sabablarini tushuntirish imkonini beradi.
Biofizika mustaqil fan sifatida boshqa ko’p fanlardan ajralib chiqqan. Bular fiziologiya, biologic kimyo, fizika va boshqalardir. Shuning uchun ko’p hollarda bu fanlar va biofizika o’rtasidagi chegaralar shartlidir.
Tibbiy biofizikaning muhim vazifalaridan biri fizoterapiyada qo’llanuvchi faktorlarning organizmga bo’lgan ta’sirini o’rganishdan iborat. Bular-diametriya, induktotermiya, O’YUCH-terapiya rentgenoterapiya va boshqalar. Bunday tadqiqotlar ushbu faktorlarning qator kasalliklarni davolashda yanada samaraliroq qo’llashga imkon beradi.
Tibbiyot oliy o’quv yurtlarida o’qitiladigan nazariy fanlar tizimida biofizika alohida o’rin tutadi. U aniq fanlar va biologik tibbiyot fanlari orasida ko’prik vazifasini o’taydi. Aniq fanlar bo’lajak shifokorlarda maxsus fikrlashni shakllantiradi. Bu esa, o’z navbatida inson organizmdagi norma va patologiyadagi qonuniyatlarni chuqurroq tushunishga yordam beradi.

ASOSIY QISM

Suyuqliklarning yuqorida ko‘rib o‘tilgan oqimi qatlamli yoki laminar oqimidir. Qovushqoq suyuqlikning oqish tezligi oshirilsa, truba ko‘ndalang kesimi yuzi bo‘yicha bosim turlicha boigani sababli uyurma hosil bo‘la boshlaydi, bunda oqim uyurmali yoki turbulent boiib qoladi. Turbulent oqimda zarrachalar tezligi turli joyda turlicha b o iib , uzluksiz va xaotik o‘zgarib turadi, harak at esa nostatsionar boiadi. Suyuqliklarning truba bo'ylab oqishi suyuqlikning xossalariga, uning oqish tezligiga, trubalarning oicham iga bogiiq boiib, Reynolds soni bilan aniqlanadi: Re = p sv D / t\, bu yerda Es— suyuqlikning zichligi; D — trubaning diametri. Agar Reynolds soni biror kritik qiymatdan katta boisa (Re > Rekr) unda suyuqlik harakati turbulent boiadi. Masalan, silliq devorli silindrik trubalarda Rekr s 2300. Reynolds soni suyuqlikning qovushqoqligiga va zichligiga bogiiq boigani sababli ularning kinematik qovushqoqlik deb ataladigan nisbatlarini kiritish qulaydir: v =