Tоshkеnt to’qimachilik va yеngil sanоat instituti «Matbaa va qadoqlash jarayonlari texnologiyasi» kafеdrasi
Download 4.28 Mb. Pdf ko'rish
|
broshyuralash va muqovalash jarayoni texnologiyasi fani boyicha maruzalar kursi
- Bu sahifa navigatsiya:
- 6-ma’ruza. Tekislash va sanash Reja
|
Nazorat savollari:
1. Nashrlarni ishlatish sharоitlari hamda ularni tashish, saqlash va o‘qishda qanday buzilishlar uchraydi? 2 . Asоsiy ko‘rsatkichlar bo‘yicha mahsulоtlarga qanday talablar qo‘yiladi? 3. Nashrlarning qisman va to’liq yaroqsizligi qanday farqlanadi? 4. Qisman yaroqsizlik deyilganda nima tushuniladi? 5. Nashrlarda eng ko’p uchraydigan buzilish turi qaysi? 6-ma’ruza. Tekislash va sanash Reja: 1. Qog’oz to’pini tekislash. 2. Tekislash aniqligiga va ish unumdorligiga ta'sir etuvchi ko’rsatkichlar. 3. Varaqlarni sanash. 1. Qog’oz taxini tekislash Qog’oz taxini tekislash deb qog’oz taxidagi varaqdarni ikki aniq tomonlari bo‘yicha chetlarini tekislashga aytiladi. Aniq tomonlar deb, bosish chog’ida old va yon tirgaklar bo‘yicha to‘g’rilangan qog’ozning o‘zaro tik tomonlariga aytiladi. Aniq tomonlarning hoshiyalari bosma taboq nusxalarining hamma varaqlarida bir hil bo‘ladi. Bosish jarayonida varaqning tashqi betidagi yuqori qismiga 3 kv uzunlikda ensiz to‘g’ri to‘rt burchakli belgi qo‘yiladi va bu qog’oz taxining yon tomonida yaxshi ko‘rinadigan belgi chizig’i hosil qiladi. 31 Tekislashdan maqsad, qog’oz chetini qirqish, uni bo‘laklarga bo‘lish, sanash, buklash isharida aniqlikni oshirish. Ayniqsa, bosish mashinalaridagi varaq qabul qilish yoki tashish, qo‘lda sanash ishlarida taxdagi qog’ozlar sezilarli siljib ketgan bo‘lsa, tekislash majburiydir. Bundan tashqari, broshyuralash bo‘limiga qog’oz tayyorlash bo‘limidan keladigan forzats, jild qog’ozlari ham sanash va qirqishdan oldin tekislanadi. Bosilgan varaqlarni tekislash ishi ularni qirqish so‘ngra bukish hamda hisoblash yoki qirqib bo‘laklarga bo‘lish oldidan bajariladi. Tekislash jarayonlari qog’oz varaqlari orasiga havo berib, aniq tomonlarini tekis yuzaga tekkizib to‘g’rilashdan iborat bo‘ladi. Tekislash qo‘lda yoki tekislovchi uskunalarda bajariladi. Qo‘lda bajarish chog’ida maxsus usul bilan varaqlar orasiga havo beriladi (6.1-rasm, a.) va u varaqlarni bir-biriga nisbatan harakatini yengillashtiradi. Shundan so‘ng o‘zaro to‘g’ri tomonlar tekis yuzaga urib to‘g’rilanadi (6.1-rasm, b). 6.1-rasm. Varaqlarni tekislash: a - varaqlar orasiga havo berish; b - o‘zaro to‘g’ri tomonlarni tekis yuzaga urib to‘g’rilash Bunda ishchi bir ish kunida to‘rt tonnagacha bo‘lgan qog’ozni ko‘tarib, olti xil ishni bajaradi. Tekislovchi uskunalar stol ko‘rinishidagi ikki qismdan iborat. Birinchi stolda, qog’ozlar orasiga maxsus purkagichlar yordamida havo yuboriladi. Ikkinchi stol qiyasimon bo‘lib, ikkita tik zichlagich tirgaklar yordamida qog’oz tekislanadi. Ba`zi bir matbaa korxonalarida tekislash ishlari UPh xilidagi uskunalarda bajariladi. Bunday uskunalardagi ishlarning uchtasi avtomatlashtirilganligi sababli ishchi kuchi sarflanishini ancha kamaytiradi va ish unumdorligini 1,1-5,5% oshiradi. Bu uskunalarda ham qo‘l mehnatining sarflanishi (qog’oz taxini uch marotabalab tashish, qog’ozlar orasidagi havoni chiqarish) ancha yuqori bo‘lganligi sababli bu usul ko‘p korxonalarda qo‘llanilmay kelinayapti. Taxdaga qog’ozlarning aniq tomonlari o‘zaro |
