Toshkent viloyati Chirchiq davlat pedagogika instituti " Fizika va kimyo fakulteti " fizika kafedrasi fizika va astranomiya yo‘nalishi

Jozef_Stefan

Lyudvig Eduard Boltsmann (1844 yil 20 fevral – 1906 yil 5 sentyabr) avstriyalik fizik va faylasuf edi. Uning eng katta yutuqlari statistik mexanikani ishlab chiqish va termodinamikaning ikkinchi qonunini statistik tushuntirish edi. Boltsmann Vena chekkasida joylashgan Erdberg shahrida tug'ilgan . Uning otasi Lyudvig Georg Boltsmann daromadlar bo'yicha xodim bo'lgan. Berlindan Venaga ko'chib kelgan bobosi soat ishlab chiqaruvchisi bo'lgan va Boltsmanning onasi Katharina Pauernfeind asli Zalsburgdan edi. Boshlang‘ich ta’limni ota-onasining uyida olgan. Boltsmann Yuqori Avstriyaning Lints shahridagi o'rta maktabda o'qigan. Boltsmann 15 yoshida otasi vafot etdi. 1863 yildan boshlab Boltsmann Vena universitetida matematika va fizika bo'yicha tahsil oldi . U 1866 yilda doktorlik, 1869 yilda esa " Venia Legendi " ilmiy darajasini oldi. Boltsmann fizika instituti direktori Yozef Stefan bilan yaqindan hamkorlik qildi. Boltsmanni Maksvell ijodi bilan tanishtirgan Stefan edi.

1906 yilda Boltsmannning ruhiy holatining yomonlashishi uni o'z lavozimidan ketishga majbur qildi va uning alomatlari bugungi kunda bipolyar buzuqlik tashxisi qo'yiladigan narsalarni boshdan kechirganini ko'rsatadi. Toʻrt oydan soʻngu 1906-yil 5 sentyabrda Trieste (oʻsha paytda Avstriya) yaqinidagi Duino shahrida xotini va qizi bilan taʼtilda oʻzini osib oʻldirib, oʻz joniga qasd qildi. Vena dafn etilgan. Uning qabr toshida Boltsmanning entropiya formulasi yozilgan : S=k*logW .
Lyudvig Eduard
Boltsmann

3. Vin va Reley-Jins ishlari.

• Reley qonuni — muhitdagi sochilayotgan yorugʻlik intensivligi / ning yorugʻlik toʻlqin uzunligi X ning 4darajasiga teskari mutanosibligini ifodalaydigan qonun: / ~ V. Bu qrnun zarra oʻlchamlari, sochilayotgan nurlanish X dan ancha kichik boʻlgan dielektrik muhit uchun oʻrinlidir. 1871-yildaJ.U. Reley topgan

• Vin qonuni-Muvozanatli issiqlik nurlanishi energiyasining to‘lqin uzunliklar bo‘yicha taqsimlanishini nemis fizigi V.Vin 1893-yilda nazariy jihatdan o‘rgandi. Vin o‘z izlanishlari natijalari asosida quyidagi xulosaga keldi: absolyut qora jism issiqlik nurlanishi energiyasining to‘lqin uzunliklar bo‘yicha taqsimlanishi zichligida maksimum mavjud bo‘lib, bu maksimum λ max to‘lqin uzunligiga to‘g‘ri keladi.

• Reley-Jins formulasi. Klassik statistik tizimda har bir erkinlik darajasiga 1/2 kT energiya to‘g‘ri keladi. Garmonik ossillyatorning o‘rtacha kinetik energiyasi, o‘rtacha potensial energiyasiga teng. Shuning uchun ossillyatorning o‘rtacha energiyasi kT ga teng. Qaralayotgan statistik tizimga kovak bo‘shlig‘idagi nurlanish va kovak devorlari ossillyatorlari kiradi, bu esa kovak bo‘shlig‘ida bir tebranish modasiga to‘g‘ri keladigan o‘rtacha energiya ga teng bo‘lishini ko‘rsatadi

ETIBORINGIZ UCHUN RAXMAT!!!

• ETIBORINGIZ UCHUN RAXMAT!!!