Тошпмининг 2003-2010 ўқув йили Педиатрия факультети бўйича фанлар рўйхати ва уларнинг соати

3. Ҳаракатлар стратегиясининг ижтимоий соҳасига кирган тиббиётдаги ўзгаришлар.


БИЛЕТ №33
1. Соҳибқирон Амир Темур ҳокимиятининг ўрнатилиши. Самарқанд – Амир Темур давлатининг пойтахти. Амир Темурнинг мамлакатни бирлаштириш ва марказлашган кучли Amir Temur turkiy barlos urug'ining biy(urug‘ oqsoqoli)laridan
bo'lmish Muhammad Tarag‘ay va Buxoro shariat qonunlarini sharhlovchisining qizi Takina Mohbegimlarning farzandi bo‘Iib, 1336—
yilda Shahrisabzga yaqin Xo‘ja Ilg'or qishlog'ida tavallud topgan. Uning
to'liq ismi Sohibqiron Amir Temur ibn Amir Tarag'ay ibn Amir
Barkuldir. Temur siyosiy kurash maydoniga kirib kelgan XIV asming
60— yillarida mo'g'ullarning Chig'atoy ulusi hukmronligi davom
etayotgan edi.

Amir Temur tomonidan markazlashgan davlatga asos solinishi

>1361 -1365-yillar Mo‘g ‘iliston xoni Tug'luq Temur va uning

o ‘gli I lyosxo‘jaga qarshi urush.
>1370-yili Amir Husaynga qarshi Balxga yurish va uni bartaraf etishi
> 1370-1371-yillarda Farg'ona, O'tror. Yassi, Toshkent, Hisor. Badaxshon, Qunduz bo'ysundirildi.

1370 йили Амир Темур Балх шаҳридаги катта қурултойда Мовароуннаҳр ҳукмдори этиб сайланди

Соҳибқирон Амир Темур Самарқандни ўз давлатининг пойтахти қилиб танлар экан, қадимги Самарқанд – Афро­сиёбни қайта тиклашдан кўра, янги шаҳарни бунёд этишни маъқул топди. Афросиёб харобалари қайта тикланмади, балки унинг жанубий томонида янги шаҳар барпо қилишга киришилди. Шу туфайли Самарқанд икки тарихий ўринга эга шаҳар сифатида машҳурдир
Амир Темур янги Самарқандни барпо этишга киришар экан, том маънода қадим­ги шаҳарсозлик маданиятини қайта тиклади, Арк ва шаҳар атрофига улкан мудофаа девори қуришга фармон берди. Шаҳар мудофаа деворига Оҳанин, Шайхзода, Чорсу, Феруза, Сўзангарон ва Коризгоҳ дарвозалари ўрнатилди.Амир Темур яратган қудратли давлатнинг пойтахти бўлган Самарқандда инсоният маданияти тарихидаги энг нодир ҳодиса, Ренессанс – Уйғониш жараёни бошланди ва ривожланди. Самарқандда туғилган "Темурийлар Ренессанси" қуёш каби порлаб, Шарқ ва Fарб мамлакатларига тарқалиб кетди. > 1381-yili Hirot, Seislon, Mozandaron, Saraxs, Sabzavor bo‘ysundiriladi

> 1371-1389-yillarda jami 7 marta M o‘g4uliston hukmdori Ajnir

Qamariddinga qarshi jang: u jadallar olib borish va sharqiy,
shimoliy hududlammg yurtga birlashtirilishi
>1371, 1373, 1375, 1379, 1388-yillarda Xorazmdagi so‘fiylar
sulolasi hukmdorlari: Husayn, Yusuf va Sulaymon So'tiylarga
qarshi olib borilgan urushlar va Xorazmning yurt tarkibiga
qo'shib olinishi
1386-1388— yillardagi «uch yillik», 1392-1396— yillardagi «besh yillik» va nihoyat 1398-
1404— yillardagi «yetti yillik» yurishlari hududlarni kengaytirishga qaratilgan edi.Bu harbiy yurishlar davomida Eron, Kavkazorti hududlari, shimoliy Hindiston, Suriya, Iroq yerlari, Kichik Osiyoning talay qismi egallanadi.
Amir Temur qudratli saltanatni vujudga keltirar ekan, uni odillik
bilan idora qilish, boshqaruv tizimini yanada takomillashtirishga ham
alohida ahamiyat berdi. U o'zbek davlatchiligining Somoniylar, Qoraxoniylar, G'aznaviylar, Saljuqiylar, Xorazmshohlar davrida tarkib
topib, rivojlanib borgan tizimi, tartib-qoidalari, huquqiy asoslarini
yangi tarixiy davrning talab, ehtiyojlariga moslab yanada takomillashtirdi, ularga yangicha ruh, mazmun va sayqal berdi.
Amir Temur o'zigacha shakllangan o'zbek davlatchiligining
asoslariga izchil amal qilish bilan birga ularni mazmunan boyitishga
jiddiy hissa qo'shdi.
Amir Temur milliy davlatchilik asoslarini rivojlantirishda, jamiyat
rivojida barcha ijtimoiy tabaqalar faoliyatini nazarda tutish va ulaming
manfaatlarini ta’minlashga alohida e’tibor berdi. Shundan kelib chiqib
Amir Temur dunyo tarixida birinchi bo'lib jamiyat ijtimoiy tarkibini
12 tabaqaga ajratib, ularning harbirining alohida mavqeyi, manfaatlarini, shunga muvofiq keladigan davlat va jamiyatning o'zaro munosabatlarini belgilab bergan.
Uning davrida boshqaruv ikki idoradan, ya’ni dargoh va vazirliklardan iborat bo'lgan. Dargoh tepasida oliy hukmdoming o'zi turgan.
Mamlakat va davlat ahamiyatiga molik masalalar uning ko'rsatmasi
bilan hal etilgan.давлат тузишдаги тарихий хизмати.
2. Ўзбекистон жангчиларининг фронтда кўрсатган жасоратлари samarqandlik G.G.Bulatov otryadi Polshada o'nlab ko'priklarni, temir yo'llarni portlatdi, dushmanning harbiy qismlari va jangovor texnikasi ortilgan eshe'lonlami ag'dardi. 1944— yil o'rtalarida Slovakiyada fashistlarga qarshi ko'tarilgan milliy qo'zg'olonda o'zbekistonliklardan partizan otryadi komandiri V.F. Melnikov, R.AIlamov, A .N arzullayev, R .H am royevlar ishtirok etdi. Yugoslaviyada ko'rsatgan jasorati uchun farg'onalik Uksanboy Xolmatov 3 marta Yugoslaviyaning mukofotlariga sazovor bo'ladi. Fransiyada 37 millat va elatlaiga mansub 2200 sovet harbiy asirlaridan tuzilgan partizanlar polki A.A. Kozaryan qo'mondonligida fransuz partizanlari bilan birgalikda jang qilib, Ales, Vilfor, Sen-Sheli shaharlarini, Gar va Lozer departamentining qishloqlarini fashistlardan ozod qildilar. Bu janglarda samarqandlik Abdulla Rahmatov, Bulung'ur tumanidan Sariboy Shomurodov, toshkentliklar - Rahmon Rahimov, Nasib Amirov va boshqalar faol qatnashdi. Fransiyaning janubini ozod etishda ko'rsatgan jasorati uchun qo'qonlik Hoshim Ismoilov, toshkentlik Tojiboy Ziyayev Janna d’Ark kresti ordeni bilan mukofotlandi. O'zbekistonliklarning Qarshilik ko'rsatish harakatidagi ishtiroki Yevropa xalqlarining fashistlar asoratidan xalos qilish harakatiga qo'shgan muhim hissa bo'ldi. Dushman o'ta makkor edi. Harbiy asirlar o'rtasida millatlarni bir-biriga qarshi gij-gijlash, kelib chiqishi nemislardan bo'lgan sovet fuqarolarini qulayliklar yaratish evaziga o'ziga xizmatkorlikka olish, sovet hokimiyatiga nisbatan norozilik kayfiyatida bo'lgan ayrim www.ziyouz.com kutubxonasi musulmon etnik guruhlaridan siyosiy maqsadlarda foydalanishga ham urinib ko'rdi. Rozi bo'lmaganlarni ochlik va o'lim bilan qo'rqitar edi, bu usul asidarga ko‘proq ishlatilardi. Fashistlar Germaniya Vermaxtining 1942— yil dekabr oyidagi buyrug‘ig‘a binoan harbiy asirlardan «Rus ozodlik armiyasi», «Turkiston legioni», «Volga-Ural legioni» kabi harbiy qo'shilmalar tuzishdi, ulardan partizanlarga qarshi kurashda foydalanishdi ham. Chet el manbalarida bunday tuzilmalarga jalb etilganlar soni oz emas, ko'p emas, qariyb 1 mln. kishiga etganligi ko‘rsatiladi. Bunga, ehtimol, Stalinning asirlikka tushib qolganlami vatan xoinlari deb hisoblagani ham o‘z ta’sirini ko'rsatgan bo'lishi mumkin. Haqiqatda esa, ko'pgina harbiy askarlar bunday legionlarga majburan kiritilgan edi, ular yashirin guruhlar tuzib partizanlar bilan aloqa bog'lash yo'lini qidirganlar. Masalan, 1944— yil yanvarida Gitlerchilar «Turkiston legioni» otryadini Chernogoriyaga yugoslaviyalik partizanlarga qarshi jangga soladi..
3. 2017-2021 йилларда Ўзбекистон Республикасини ривожлантиришнинг бешта устувор йўналиши бўйича Ҳаракатлар стратегиясининг иқтисодий соҳасидаги ўзгаришлар.