Vodiy trassasi vodiy hududidan o‘tgan bo‘lib, tekis plan va profilga ega bo‘ladi. Lekin u katta sondagi suv havzalarini kesib o'tadi, shuning uchun u qimmatbaho o‘tish inshootlarini barpo etishni talab qiladi, bu esa trassa narxini oshirib yuboradi. Ba’zi hollarda noqulay geologik sharoiti tufayli vodiy trassasini rad qilishga ham to‘g‘ri keladi. - Vodiy trassasi vodiy hududidan o‘tgan bo‘lib, tekis plan va profilga ega bo‘ladi. Lekin u katta sondagi suv havzalarini kesib o'tadi, shuning uchun u qimmatbaho o‘tish inshootlarini barpo etishni talab qiladi, bu esa trassa narxini oshirib yuboradi. Ba’zi hollarda noqulay geologik sharoiti tufayli vodiy trassasini rad qilishga ham to‘g‘ri keladi.
- Suv ayirg‘ich trassasi joyning nisbatan yuqori otmetkalaridan o ‘tadi. Planda trassa nisbatan murakkab bo‘lgani bilan ish xajmi kam, sun’iy inshootlarni kam talab qiladi hamda geologik sharoit yaxshi bo‘ladi. Lekin tepalik joylarda suv ayirg‘ichlar ensiz va egri-bugri bo‘ladi, shuning uchun trassani murakkablashtirib yuboradi.
Tog‘ yon bag‘ri trassasi tog‘ yon bag‘rida joylashgan bo'ladi. U, odatda, juda tekis nishablik bilan loyihalanishi mumkin, ammo planda egri-bugri boMadi. Bu yerda jarlik, chuqurliklar ko‘p uchraydi va bu foydalanishni qiyinlashtiradi. - Tog‘ yon bag‘ri trassasi tog‘ yon bag‘rida joylashgan bo'ladi. U, odatda, juda tekis nishablik bilan loyihalanishi mumkin, ammo planda egri-bugri boMadi. Bu yerda jarlik, chuqurliklar ko‘p uchraydi va bu foydalanishni qiyinlashtiradi.
- Ko‘ndalang suv ayirg‘ich trassasi vodiy va suv ayirg‘ichlarni kesib o‘tadi. Planda trassa to‘g‘ri chiziqqa yaqin, lekin murakkab o‘tish inshootlarini qurishga to‘g‘ri keladi. Shu sababli bu trassa qimmatbaho hisoblanadi. Amalda trassa faqat vodiy bo‘ylab yoki suv ayirg‘ichda joylanishi kam uchraydigan holatdir. Odatda, joy sharoitiga bog‘liq bo!lgan holda turli xil kategoriyadagi trassalar uchraydi.
Trassalash param etrlari trassani loyihalashning texnik sharoitlariga asosan o‘rnatilgan m a’lum talablarni qanoatlantirishi kerak. Trassalash deb hamma texnik sharoitlar talabiga javob beruvchi, qurish va foydalanishda kam harajat talab qiluvchi trassa tanlashdagi injenerlik qidiruv ishlar yig‘indisiga aytiladi. Qulay bo‘lgan trassa varianti texnik-iqtisodiy taqqoslash natijasida tanlanadi. Agar trassalash topografik karta, aerofotomateriallar yoki joyning raqamli modeli asosida aniqlansa, kameral trassalash, agarda joyda bevosita tanlangan bo‘lsa, dalada (joyda) trassalash deyiladi. - Trassalash param etrlari trassani loyihalashning texnik sharoitlariga asosan o‘rnatilgan m a’lum talablarni qanoatlantirishi kerak. Trassalash deb hamma texnik sharoitlar talabiga javob beruvchi, qurish va foydalanishda kam harajat talab qiluvchi trassa tanlashdagi injenerlik qidiruv ishlar yig‘indisiga aytiladi. Qulay bo‘lgan trassa varianti texnik-iqtisodiy taqqoslash natijasida tanlanadi. Agar trassalash topografik karta, aerofotomateriallar yoki joyning raqamli modeli asosida aniqlansa, kameral trassalash, agarda joyda bevosita tanlangan bo‘lsa, dalada (joyda) trassalash deyiladi.
- Trassalashda planli parametrlar: burilish burchagi, qayrilma radiusi, o‘tish qayrilma uzunligi va balandlik parametrlar: bo‘ylama nishablik, vertikal qayrilma radiusi mavjud. Ba’zi bir inshootlar uchun (o‘zi oquvchi quvuro‘tkazgichlar, panellar) balandlik parametrlariga, ba’zi bir inshootlar uchun esa (bosimli quvuro‘tkazgichlar, elektro‘tkazgich liniyalari) nishablik ko‘p ahamiyatga ega emas bo‘lib, asosan, qisqa masofadan o‘tkazishga harakat qilinadi.
Tekis joylarda trassalash. Tekis joylarda trassaning holati konturli to‘siqlar, ya’ni tafsilotlar orqali aniqlanadi. Bu yerda o‘rtacha nishablik talab qilingan qiymatdan kichik bo‘lganligi uchun trassalashni berilgan yo‘nalishda o ‘tkazgan holda, to‘g‘ri trassa hosil qilishga harakat qilinadi - Tekis joylarda trassalash. Tekis joylarda trassaning holati konturli to‘siqlar, ya’ni tafsilotlar orqali aniqlanadi. Bu yerda o‘rtacha nishablik talab qilingan qiymatdan kichik bo‘lganligi uchun trassalashni berilgan yo‘nalishda o ‘tkazgan holda, to‘g‘ri trassa hosil qilishga harakat qilinadi
Do'stlaringiz bilan baham: |