1
2-Ma’ruza
Avtomobil yo’llarini topografik xaritada trassalash. Avtomobil trassasi bo’ylab
teodolit va nivelirda bajariladigan ishlar. Avtomobil trassasi bo’ylab geometric
niverlirlash ishlari mohiyati. Avtomobil yo’llarini qurishda rejalash ishlari.
Reja.
1.Avtomobil yo‘llarini topografik xaritada trassalash.
2.Trassalash ishlari.
3.Trassalashda dala topografo-geodezik ishlar.
4. Dalada trassalash ishlarining bajarish ketma-ketligi.
Avtomobil yoʻllarini topografik xaritada trassalash usullari
Trassa elementlari. Loyihalanayotgan chiziqli inshootning
topografik kartaga
tushirilgan yoki joyda belgilangan oʻqiga trassa deyiladi.
Trassaninig asosiy elementlari quyidagilar hisoblanadi: plan - uning gorizontal
tekislikka
proeksiyasi; boʻylama profil- loyihalanayotgan chiziqning vertikal
qirqimi. Trassa planda turli xil yoʻnalishdagi chiziqlardan iborat boʻlib, bu
chiziqlar oʻzaro turli radiusdagi aylanmalar orqali tutashgan boʻladi. Boʻylama
profilda esa trassa turli nishablikdagi chiziqlardan tashkil topgan boʻlib, bu
chiziqlar vertikal qayrilmalar bilan tutashgan boʻladi.
Odatda, trassa nishabligi katta boʻlmaganligi uchun
uning tasvirini yaqqolroq
koʻrsatish maqsadida boʻylama profil vertikal masshtabi gorizontal masshtabga nisbatan
10 baravar yirik qilib olinadi (masalan, gorizontal masshtab 1:10000, vertikal
masshtab 1:1000 ).
Joyni va loyihalanayotgan chiziqli inshootni aniqroq
tasvirlash uchun trassa
yoʻnalishiga perpendikulyar holda vertikal va gorizontal masshtablari bir xil
boʻlgan koʻndalang profil tuziladi.
Oʻtkazilayotgan joyning topografik sharoitiga qarab trassalar: vodiy,
suvayirgʻich, togʻyonbagʻri va koʻndalang suv ayirgʻich trassalariga boʻlinadi.
Vodiy trassasi - vodiy hududidan oʻtgan boʻlib, tekis plan va profilga ega
boʻladi. Lekin u katta sondagi suv havzalarini kesib oʻtadi,
shuning uchun u
qimmatbaho oʻtish inshootlarini barpo etishni talab qiladi,
bu esa trassa narxini
