Transport mahsuloti birligi uchun tarif stavkasini hisoblash

Transport vositasining 1 soat ishlashi uchun ustama xarajatlar








bu yerda - O'zgaruvchan xarajatlarning umumiy summasi;

37982;


2.2.2. Haydovchining ish haqi (soatbay)


,
bu yerda, –haydovchining soatbay tarif stavkasi.


2.2.3. Transport vositasi amortizatsiyasi meyori

To'g'ri chiziqli hisoblash usuli bo'yicha amortizatsiya normasi quyidagicha aniqlanadi:

bu erda, 100 – transport vositasining yuz foiz narxi;
- transport vositasining amortizatsiya muddati.

2.2.4. Transport vositasining 1 soatlik ishlashi uchun doimiy xarajatlarning umumiy miqdori

Transport vositasiining 1 soatlik ishlashi uchun doimiy xarajatlarning umumiy miqdori teng bo'ladi

;
;

3. 
   Tannarxning kalkulyatsiyasi va tarkibi. Mahsulot birligi tannarxini hisoblash.
   

3.1. O'zgaruvchan va doimiy xarajatlarni hisoblash
Kalkulyatsiya - mahsulot birligiga har bir xarajat moddasi bo'yicha xarajatlar miqdori. O'zgaruvchan va doimiy xarajatlarni hisoblash 2-jadvalda keltirilgan
(2-bandga muvofiq hisob-kitob natijalari).
2-jadval

T/r	Xarajatlar	O'zgaruvchan xarajatlar, so'm/km	Doimiy xarajatlar, so'm/soat
1	Yoqilg’i xarajatlari	4625
2	Moylash va tozalovchi materiallar uchun xarajatlar	1387,5
3	Texnik xizmat ko'rsatish va ta'mirlash xarajatlari	2264
4	Shinalarni qayta tiklash va ta'mirlash xarajatlari	42
5	Transport vositasining amortizatsiyasi	86200
6	Ustama xarajatlar	57711
7	Haydovchi ish haqi	16000
	Jami	168 229,6

*) Agar amortizatsiya to'g'ri chiziqli usulda hisoblansa.
3.2. Yillik xarajatlar miqdori va tannarx tarkibi
Tannarx tarkibi - bu umumiy xarajatlardagi individual xarajatlarning foizda yoki xususiy nisbati (3-jadval).
3-jadval

T/r	Xarajatlar moddasi	Mahsulot birligiga to'g'ri keladigan qiymat	Ko'rsatkich	Yillik xarajatlar, so'm.	Tannarx vositasii, %
1	Yoqilg’i harajatlari	4625	37982	175 666 750
2	Moylash va tozalovchi materiallar uchun xarajatlar	1387,5		52 700 025
3	Texnik xizmat ko'rsatish va ta'mirlash xarajatlari	2264		85 991 248
4	Shinalarni qayta tiklash va ta'mirlash xarajatlari	42		1 595 244
5	Transport vositasining amortizatsiyasi	86200		3 274 048 400
	JAMI o'zgaruvchilar xarajatlar	94 518,5		3 590 001 667
6	Ustama xarajatlar	57711	2505	144 566 055
7	Haydovchilar ish haqi	16000		40 080 000
8	Transport vositasining amortizatsiyasi*)	86200		215 931 000
	JAMI doimiy xarajatlar	159 911		400 577 055
	Umumiy xarajatlar	254 429,5		3 990 578 722

Eslatma: har bir xarajat moddasi uchun yillik xarajatlar miqdori har bir moddaning qiymatini (p.2) tegishli hisoblagich L_umum yoki _{ish yil} ga ko'paytirish yo'li bilan olinadi.

3.3. Tannarx kalkulyatsiyasi


Tannarx kalkulyatsiyasi 1 t, 1 tkm, 1 km, 1 soat uchun tuziladi. (4-jadvalga muvofiq)

4-jadval

T/r	Xarajatlar moddasi	Yillik Xarajatlar miqdori, so'm	Mahsulot birligi tannarxi, so'm.
			1 t	1 tkm	1 km	1 soat
1	Yoqilg’i harajatlari	175 666 750	18688,0	778,6	4625,0	70126,4
2	Moylash va tozalovchi materiallar uchun xarajatlar	52 700 025	5606,4	233,6	1387,5	21037,9
3	Texnik xizmat ko'rsatish va ta'mirlash xarajatlari	85 991 248	9148,0	381,1	2264,0	34327,8
4	Shinalarni qayta tiklash va ta'mirlash xarajatlari	1 595 244	169,7	7,1	42,0	636,8
5	Transport vositasining amortizatsiyasi	3 274 048 400	348303,0	14511,7	86200,0	1307005,3
6	Ustama xarajatlar	144 566 055	15379,4	640,8	3806,2	57711,0
7	Haydovchilar ish haqi	40 080 000	4263,8	177,6	1055,2	16000,0
8	Transport vositasining amortizatsiyasi *) (doimiy xarajatlarga kiruvchisi)	215 931 000	22971,4	957,1	5685,1	86200,0
	JAMI
	1-banddan havola	3990578722	9400	225614	37982	2505

*) Eslatma: har bir mahsulot birligining tannarxi har bir modda bo'yicha yillik xarajatlar miqdorini 1-bandga muvofiq tegishli umumiy ko'rsatkichning yillik qiymatiga bo'lish yo'li bilan olinadi. (ishlab chiqarish tonnada, tonna-kilometrda, umumiy masofa, ishdagi avtomobil-soatlar).

3.4. Mahsulot birligiga tannarxni bevosita hisob bo'yicha hisoblash (T_bir)

Mahsulot birligi tannarxi - mahsulot birligiga to‘g‘ri keluvchi xarajatlar.

bu yerda: - yillik xarajatlar;
Q_t - ishlab chiqarish hajmi.

1 tonna yuk tashish tannarxi (T_t)

=424530;

1 tonna-kilometr tannarxi (T )

1 km masofa tannarxi (T_km)





17688;



1 soat ekspluatatsiya tannarxi (T_soat)















3.5. Texnik va ekspluatatsion ko'rsatkichlar orqali mahsulot birligi tannarxini hisoblash

1 tonna yuk tashish tannarxi

bu yerda,


; 2.4;



151078;
1 tonna-kilometr tannarxi




; ;




tannarx 1 km masofa uchun






37 297 384
1 soat uchun ekspluatatsiya tannarxi







Birlik tannarxini hisoblash natijalari barcha hisoblash usullari uchun mos kelishi kerak.
4. Transport mahsulotlari birigi uchun tarif stavkasini xisoblash. (N_bir)

Tovarlarni tashish uchun tariflarni belgilashning eng keng tarqalgan usuli bu - haqiqiy ishlab chiqarish xarajatlari bo'yicha usulidir.

424530 ;
458 492,4;

bu yerda, F_bir - mahsulot birligiga foyda.

Mahsulot birligiga olinadigan foyda joriy rentabellik darajasidan kelib chiqib aniqlanadi (R_atk)

Misol uchun, agar rentabellik 10% bo'lsa, unda

Shuning uchun N_bir ni quyidagicha ifodalash mumkin:

Bu yerda, -rentabellik koeffitsiyenti
Shunday qilib,
1 tonna uchun tarif N_t = Xt * K_r


N_t = 151078 * 1.08 =163 164,24

1 tkm uchun tarif N_tkm = X_tkm x K_r

N_tkm = x 1.08=6 781 341,6

1 km uchun tarif N_km = X_km x K_r

N_km =37 297 384 x1.08=40 281 174,72

1 soatlik tarif N_soat = X_soat x K_r

N_soat = x 1.08=97 269 839 163 316,8


5. Asosiy moliyaviy ko'rsatkichlarni hisoblash


5.1 Xarajatlar (X) - korxonaning yillik xarajatlarining umumiy summasi


Yuk tashish xarajatlari X_yuk quyidagicha aniqlanadi:



natija mos kelishi kerak


5.2 Daromad (D)
Daromad - mahsulot sotishdan olingan pul mablag'lari.
Dt - yuklarni tashishdan olingan daromad quyidagi formula bo'yicha aniqlanadi:

Har bir ishlab chiqarish birligi uchun tariflardan foydalanib, daromadni aniqlaymiz
natija mos kelishi kerak



5.3. Foyda (F)

Foyda - bu daromadlar va xarajatlar o'rtasidagi farq F=D-X

5.4. Korxonaning rentabelligi R_ATK

Rentabellik - bu foydaning korxonaning umumiy xarajatlariga nisbati, %.

ATK iqtisodiyoti fanidan


Kurs ishi uchun topshiriq quyidagi shaklda beriladi:
VARIANTLAR

Variant

Yuk nomi

Transport vositasi

Yuk ko’tarish qobiliyati, t

Yuklarning sinfi

Yuk ko‘taruvchan- likdan foydalanish koeffitsiyenti

Yillik yuk tashish hajmi,