Trigonometriyalıq úshjaqlıq hám sferalıq úshmúyeshlik
Download 241.16 Kb.
|
Hamza
|
Parabola
Parabola bul noqatlardin` jaylasiwi, olardin` ha`r biri ushin fokus dep atalatug`in tegisliktin` fikserlengen tochkasina shekem bolg`an araliq, derektrisa dep atalatug`in qandayda bir tuwri siziqlarg`a shekem bolg`an araliqqa ten`. Fokus parabolasi F haribi menen al fokustan derektrisag`a shekem bolg`an araliq p ha`ribi menen belgilenedi, p ha`ribi parabola parametri delinedi. Qandayda bir parabola berilsin, abscissa og`i bul parabola fokusinan derektrisag`a perpendikulyar tu`rde o`tiwi ha`m derektrisadan fokusqa bag`darlaw ushin dekart to`rtmu`yeshli koordinatalat sistemasin kiritemiz. Koordinata basi fokus ha`m derektrisalar ortasinda jaylasqan boladi (19-su`wret), sol koordinatalar sistemasinda bul parabola (1) ten`lemesi menen aniqlanadi. Bul ten`lik (1) parabolanin` kanonikaliq ten`lemesi dep ataladi. Bul koordinatalar sistemasinda sol parabola derektrisasi Parabolanin` qalegen M(x;y) noqatinin` fokus radiusi (yag`niy FM kesindi uzinlig`i) tomendegi formula boyinsha esaplaniw mu`mkin Parabola jalg`iz simmetriya og`ina iye boladi, ha`m ol parabolani bir tochkada kesip o`tedi. Kesilisiw tochkasi parabolanin` to`besi dep ataladi. Joqarida korsetilgen kordinata sistemasin tan`lag`an halda, parabola og`i abtsissa og`ina tuwri keledi, parabola to`besi koordinata basinda jaylasadi, parabola toliq on` yarim tegislikte jatadi Eger koordinatalar sistemsinin` abtsissa og`i parabola og`ina tuwri keltin etip tan`lang`an bolsa, koordinata basi – to`besi menen, braq parabola shep yarim tegislikte jatadi, ha`m onin ten`ligi to`mendegi koriniste boladi(20-su`wret) (2) Eger parabola to`besi koordinata basinda jaylasqan bolsa, simmetriya og`i menen ordinate og`i tegislengen bolsa, parabola tomendegi ten`like iye boladi (3) Eger ol joqari yarim tegislikte jaylasqan bolsa (21-su`wret) Eger to`mengi yarimtegislikte jaylasqan bolsa (22-su`wret) Parabola ten`lemelerinin` (2) (3) (4) ha`r biri (1) ten`lemege uqsap kanonikaliq ten`leme dep ataladi JUWMAQLAW Biz trigonometriyalıq úshjaqlıq hám sferalıq úshmúyeshlik temasında Sferik úshmúyeshlik — sferadaǵı úsh úlken sheńber betiniń kesilisiwinen payda bolǵan úshmúyeshlik. Negizinde, Jer sırtında jasalǵan ápiwayı úshmúyeshliklerdi úyrenemiz hám esapların kórip shıqtıq hám usı temalar arqalı kóplegen maġlumatlar kórip shıqtıq ÁDEBIYATLAR Modenov.P.C Izu Vaisman 1997 Narmanov A.Ya Kletenik. D. V Internet maġlumatları Download 241.16 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|