Trubkalari haqida ma’lumotlar 4

Naychasimon prujinali asboblar. Sezgir element sifatida naychasimon manometrik prujina ishlatilgan deformatsion asboblar laboratoriya va ishlab chiqarish praktikasida keng tarqalgan. Ayniqsa, bir o‘ramli naychasimon prujinali asbob — manometr, vakuummetr, manovakuummetr va difmanometrlar juda ko‘p qo‘llaniladi. Naychasimon prujinali asboblarning ishlash prinsipi o‘lchanayotgan bosimni bir o‘ramli yoki ko‘p o‘ramli naychasimon prujinaning elastik deformatsiya kuchi bilan muvozanatlashuviga asoslangan.
Aylana yoyi bo‘yicha bukilgan elliptik yoki yassi oval kesimli naychasimon bir o‘ramli prujina naycha ichidagi ortiqcha bosim yoki siyraklanishning o‘zgarishi natijasida o‘zining bukilishini o‘zgartiradi (6.1-rasm, a).
O‘lchanayotgan ichki va tashqi atmosfera bosimlari farqi ta’sirida naychali prujina deformatsiyalanadi: naycha kesimining kichik o‘qi kattalashadi, katta o‘qi kichiklashadi, bunda prujina bo‘shashadi va uning erkin uchi 1—3 mm ga siljiydi. 5 MPa gacha bo‘lgan bosim uchun naychali prujinalarni jezdan, bronzadan, undan ham yuqori bosimlar uchun — legirlangan po‘lat va nikel qotishmalaridan tayyorlanadi.

Ko‘rsatuvchi, o‘ziyozar, signal beruvchi manometrlarning va naychasimon prujinali bosim o‘zgartgichlarining ko‘pi to‘g‘ri o‘zgartgich qurilmalardan iborat. Ularda bosim ketma-ket sezgir elementning va u bilan bog‘langan mexanik ko‘rsatuvchi, qayd kiluvchi, kontaktli qurilmaning, pnevmatik va elektr o‘zgartgich elementining siljishiga o‘zgartiriladi.

6.3-rasmda bir o‘ramli prujinali manomerlarning kinematik sxemasi keltirilgan. Bosim o‘zgarishi natijasida prujina 3 uchining siljishi tortqi 5 orqali o‘q 6 da aylanayotgan sektor 1 ga uzatiladi.
Induktiv asboblarning ishlash prinsipi g‘altak induktivligining tashqi bosim ta’siridan o‘zgarishiga asoslangan.
6.4-rasmda induktiv o‘zgartiruvchi element bilan jihozlangan bosimni o‘lchash o‘zgartkichining sxemasi ko‘rsatilgan. Bosimni qabul qiluvchi membrana 1 o‘ramli elektromagnit 2 ning harakatlanuvchi yakori hisoblanadi. Ulchanayotgan bosim ta’sirida membrana siljiydi, bu induktiv o‘zgartkichli elementning elektr qarashiligini o‘zgartiradi. Agar g‘altakning aktiv qarshiligi, magnit oqimlari hisobga olinmasa va o‘zakda yo‘qotilsa, o‘zgartkich elementning

6.4-rasm L induktivligini quyidagi tenglama bo‘yicha aniqlash mumkin.

L=W²μ₀·S/δ (6.2)
bu erda, W — g‘altak o‘ramlari soni, μ0 — .havoning magnit singdiruvchanligi, S
— magnit o‘tkazgich ko‘ndalang kesimining yuzi, δ—havo oraligining uzunligi.
Membrananing deformatsiya kattaligi o‘lchanayotgan bosimga mutanosibligini e’tiborga olib,
δ=K·P (6.3)
(6.2) tenglamani quyidagi ko‘rinishga keltiramiz:
L=W²·μ₀·S/K·P (6.4)
(6.4) tenglama bosimni o‘lchash induktiv o‘zgartkichning statik xarakteristikasini ifodalaydi.
L ni o‘lchash, odatda, o‘zgaruvchan tok ko‘priklari yoki rezonansli LC- konturlar tomonidan amalga oshiriladi. 0,5... 1,0 MPa bosimda membrananing qalinligi 0,1 ...0,3 mm, bosim 20...30 mPa bo‘lganda esa 1,3 mm. Membrananing siljishi millimetrning yuzdan bir ulushini tashkil etadi. Induktiv bosim o‘zgartkichlarning asosiy xatosi ± (0,2—5)%.

Burdon trubkasi analog bosimni o'lchash moslamalarining ishlash mexanizmi bo'lib, elastiklik printsipiga asoslanadi.

Murakkab o'lchov vositalari LCD displeylaridan foydalanib, o'lchov ko'rsatkichlarini bir necha o'nli kasrlarga qadar aniq ko'rsatishga imkon beradi, ammo kamtar analog o'lchagich deyarli barcha bosimlarni o'lchash moslamalarida mavjud. Bu erda biz ushbu muhim qurilmaning ishlashini tushunishga harakat qilamiz.

Burdon trubkasi har qanday analog bosim o'lchash moslamasining ishlash mexanizmi. Bu dizaynni yaratgan va patentlagan ixtirochisi Eugene Bourdon nomi bilan atalgan. Bunga asoslangan elastiklik fenomeni, hattoki hozirgi zamonda ham, asosiy texnologiyada juda kam yutuqlarga qaramay, oqilona aniq natijalarni beradi. U bosim o'tkazganda egiluvchan elastik naychani o'z ichiga oladi. Ushbu harakat naychani tishli mexanizmga ulab, o'z navbatida shkalada / o'lchovdagi ko'rsatkichga ulanadi.

2.