Funksiyaning ta'rifi, uning aniqlanish va qiymatlar sohalari.
Funksiyaning ta’rifini qarayotganda argument va funksiyaning qiymatlari orasidagi moslik qoidasi yoki qonuni hech chegaralanmagani uchun turli tabiatga ega bо‘lishi ham mumkin. Bu qoidani formula bilan ifodalash eng oson va tabiiy yо‘ldir. Funksiyani xarakterlovchi qoida berilsada, bu funksiyaning grafigini har doim ham tasvirlab bо‘lavermaydi. Misol uchun quyidagi qoida bilan aniqlangan funksiyani qaraylik.
Bu funksiya ning barcha qiymatlari uchun ni ning funksiyasi sifatida aniqlaydi. Bu funksiyaning grafigini tasvirlab bо‘lmaydi, chunki har qanday kichik kesmani olmaylik, bu funksiya cheksiz kо‘p marta nol va bir qiymatlarni qabul qiladi: (chunki bu kesmada cheksiz miqdorda ratsional va irratsional sonlar bor). Ammo bunga qaramasdan bu funksiya tо‘la aniqlangandir.
60. Funksiyalarning parametrik va oshkormas holda berilishi haqida.
Odatda,
(1)
kо‘rinishda berilgan funksiyaga oshkor holda berilgan funksiya deb aytiladi.
Ba’zan argument funksiya orasidagi funksional bog‘lanish biror yordamchi о‘zgaruvchi (parametr) yordamida berilishi ham mumkin.
(2)
bu yerda t – biror T oraliqda aniqlangan yordamchi о‘zgaruvchi yoki parametr hisoblanadi, agar (2) tenglikning birinchisida teskari funksiyani aniqlash mumkin bо‘lsa, u holda funksiyani hosil qilamiz.
Do'stlaringiz bilan baham: |