Turon xalqaro universiteti

4-mavzu: Falsafaning metod, qonun va kategoriyalari.
Falsafa tarixida rivojlanish haqidagi qarashlar evolyusiyasi. Rivojlanish, o‘zgarish va taraqqiyot tushunchalari. Taraqqiyotning turlari. Qonun tushunchasi. Qonunlarning turlari: voqelik qonunlari, fan qonunlari, bazis va lokal qonunlar, falsafa qonunlari. Falsafa qonunlarining asosiy shakllari. Qarama-qarshilik va ziddiyat. Qarama-qarshiliklarning tasnifi. Ziddiyatlarning tasnifi. Ayniyat va tafovut. Ziddiyatlarning turlari. Miqdor o‘zgarishlari va sifat o‘zgarishlari dialektikasi. Sifat, miqdor, me’yor, xossa, sakrash kategoriyalari. Sakrashning turlari. Inkorni-inkor. Inkorni inkorda vorisiylik.
Qonun tushunchasi. Dunyoning mavjudligi ana shunday botiniy va zohiriy o‘zgarishlarning abadiy takrorlanib turishidan iboratdir. Bu takrorlanishlar esa o‘z mohiyati va xususiyatlarini saqlab qolganliklaridan qonun va qonuniyat tusini olgan.
Hozir mustaqil O‘zbekiston barcha rivojlangan mamlakatlar singari ijtimoiy yo‘naltirilgan bozor iqtisodiyotiga asoslangan demokratik davlat, fuqarolik jamiyati barpo qilish yo‘lidan bormoqda. Bunda umumbashariy qonunlar va mamlakatimizning o‘ziga xos xususiyatlari e’tiborga olingan.


5 – mavzu: Jamiyat falsafasi. Hozirgi zamon jamiyatining global muammolari va jamiyatni rivojlantirish istiqbollari.
Jamiyat haqidagi asosiy paradigmalar. Jamiyat haqidagi falsafiy ta’limotlar tarixi. Jamiyat paydo bo‘lishining ilmiy asoslari. Jamiyatning iqtisodiy asoslari. Ijtimoiy ishlab chiqarish tushunchasi. Moddiy ishlab chiqarish. Ishlab chiqarish kuchlari va ijtimoiy iqtisodiy munosabatlar. Mulk va mulkchilik masalasi. Jamiyatning ma’naviy asoslari. Informatsiya va kommunikatsiya. Individual ijtimoiy ong. Ijtimoiy ongning strukturasi. Ijtimoiy psixologiya. Mafkura – ijtimoiy ong elementi. Jamiyatning ijtimoiy asoslari. Ijtimoiy jamoa va guruhlar. Etnik guruhlar. Tabaqalar va sinflar. Ijtimoiy va siyosiy institutlar. Hududiy guruhlar. Ijtimoiy makon. Jamiyatning siyosiy asoslari. Jamiyatning siyosiy tizimi. Parlament respublikasi. Prezident respublikasi. Federatsiya. Siyosiy tizimdagi partiyalar, tashkilotlar, jamoa tashkilotlari. Siyosat va siyosiy ong. Fuqarolik jamiyati, siyosiy erkinlik, demokratiya, fuqarolik uyushmalari, ijtimoiy tartib, fuqarolik jamiyatida barqarorlik.
Jamiyat hayotiga sivilizatsiya ta’siri. Sivilizatsiya tushunchasi. Sivilizatsiyaga turli yondashuvlar. Sivilizatsiya tiplari: yevropa va sharq sivilizatsiyasi, liberal va an’anaviy sivilizatsiya. Madaniyat, uning tuzilishi va funksiyalari. Madaniyatlardagi umumiylik. Madaniyatning sub’ekti. Madaniy faoliyat. Madaniy kommunikatsiya.