Tush tasavurning bir turi

Odam uxlaganda, xotiralar miya po’stidan – miyaning axborotni qayta ishlovchi ya’ni yangi ma’lumot qabul qiluvchi qismidan gippokampga o’tqazilar ekan.

Tush miyaga axborotni bir qismdan boshqa qismga o’tqazib, ularni “yozib olish” va kerak bo’lganda tiklash uchun yig’ib qo’yishga vaqt beradi. Izlanishlar yana shuni ham ko’rsatdiki, xotiralar miya po’stiga berilishidan oldin, gippokamp butun kunda o’tgan voqealarni qayta shakllantirar ekan, ba’zida oxiridan boshiga qarab.

Terapevtik tushlar

• Qo’rqinchili kino ko’rgandan keyin har bir odamga kinodagi maxluq ishtirok etgan daxshatli tushlar kirgan bo’lsa kerak. Tushlar insonga kuchli his-tuyg’ular bilan kurashishga yordam beradi, masalan, qo’rquv, qayg’u va sevgi.

• Psixologlar fikricha, tushlar hissiyotlarni hodisalardan ajratadi va bu bilan hissiyotlarni osongina qabul qilishga yordam beradi (chunki miya hissiyotlar va o’tmishdagi tajribalarni bog’lay oladi).
• Olimlar aniqlashicha, ushbu bog’lashlar, miya uyg’oqlik paytidagi bog’lashlardan farq qilar ekan. Turli xil bog’lanishlar yangi perspiktivalar ishlab chiqishga ko’maklashadi va vaziyatni turli xil nuqtalardan baholashga yordam beradi. Ba’zi olimlar tush insonnig g’azab, qayg’u, qo’rquv yoki baxt hissiyotlari ildiziga borish uslubi deb bilsa, boshqa olimlar tush bu eng katta muammolarni yechish mumkin bo’lgan xavfsiz muhit deb hisoblaydi.

Tushlar bezovtalikning oldini oladi

• 2009 yilda bemorlarda depressiya va bezovtalikni izlanish ishlari o’tqazilgan. Tush ko’rsh va kognitiv buzilishlar o’rtasida qiziq aloqa borligi aniqlangan, beshta izlanuvchilar ikki guruh talabalarni o’rganishgan: birinchi guruh 35 ta sog’lom talaba, ikkinchi guruh esa 20 ta depressiyaga chalingan va bezovta talabalar.

Tajriba ostidagilarni ko’zning tezkor harakat fazasi (REM) da 10 daqiqaga uyg’otishgan, keyin yana 10 daqiqaga ko’zning sekin harakat fazasida (NREM) uyg’otishgan.